Badania mykologiczne paznokci – kiedy je wykonać, po co je robić?

Badania mykologiczne paznokci – po co je wykonywać?

Badania mykologiczne paznokci pozwalają nam przede wszystkim poznać źródło zakażenia, rodzaj grzyba, który atakuje nasz organizm, a dzięki temu lepiej dobrać lek przeciwgrzybiczy. Jak wynika z badań przeprowadzonych przez pracowników szpitala wojewódzkiego w Poznaniu za grzybicę paznokci u stóp częściej odpowiadają dermatofity, natomiast za zakażenie paznokci u rąk – grzyby drożdżopodobne. Lekarz nie może jednak tylko na takiej szacunkowej podstawie wysnuć wniosku, jakim preparatem najlepiej wyleczyć infekcję. Nawet podpowiedź w postaci badania paznokcia przy pomocy świetlnej lampy Wooda, która wskazuje na obecność   grzybów drożdżopodobnych (słaba, żółtozielona fluorescencja) czy dermatofitów (kolor zielonkawy lub seledynowy) nie jest do końca wiarygodna. Tylko badanie mykologiczne paznokci jest w stanie dokładnie i wyraźnie wykazać, z jakim grzybem mamy do czynienia. Poza tym badanie to jest niezbędne do zróżnicowania łuszczycy od innych chorób np. łuszczycy czy czerniaka podpaznokciowego.

Badania mykologiczne paznokci – wskazania

Grzybica paznokci daje o sobie znać nie tylko świądem czy nieprzyjemnym, specyficznym zapachem. O jej istnieniu dowiadujemy się najczęściej obserwując zmiany w wyglądzie paznokci takie jak: zażółcenie, zzielenienie lub nabycie ciemniejszej barwy. Poza tym dla grzybicy charakterystyczne jest pogrubienie płytki paznokcia oraz jej wykruszanie się od wolnego brzegu. Paznokcie raczej nie bolą, ale powodują dyskomfort z powodu nierównej powierzchni, zawadzania o skarpetki czy rajstopy. Wspomniane wyżej objawy sugerujące grzybicę powinny skłonić nas do wizyty u dermatologa a następnie do wykonania badania mykologicznego.

Badania mykologiczne paznokci – jak przebiegają?

Badanie mykologiczne paznokci polega na pobraniu zeskrobin ze zmienionej płytki paznokcia. Materiał pobiera się przy pomocy jałowych narzędzi. Najbardziej cenna jest masa rogowa wydobywana spod paznokcia, z tego też powodu nie należy jej usuwać przed badaniem. Nie wolno też przed samym badaniem czyścić paznokci, używać lakierów przeciwgrzybiczych ani innych środków grzybobójczych. W trakcie zbierania materiału pobiera się go  również z miejsc, gdzie zdrowa płytka paznokcia graniczy z chorą W momencie gdy infekcja sięga wałów paznokciowych – również i stamtąd. Po zebraniu zeskrobin materiał trafia do laboratorium, gdzie tam jest wysiewany i hodowany nawet kilka tygodni. Długi czas oczekiwania rekompensuje fakt, że w laboratorium sprawdzane jest, jaki rodzaj grzybów stoi za infekcją i jakie środki grzybobójcze będą najbardziej skuteczne w jego usunięciu. Leczenie grzybicy paznokci trwa bardzo długo, bo w przypadku płytek paznokciowych rąk jest to okres około 3 miesięcy, a płytek paznokciowych u stóp nawet rok czasu.

Grzybica paznokci – czy można jej uniknąć?

Grzybica paznokci dotyka coraz większej ilości osób, szczególnie tych, które korzystają z saun, basenów, siłowni, kosmetyczek czyli z miejsc, gdzie łatwo o uszkodzenie paznokcia i zarażenie go dermatofitami lub drożdżakami. Grzyby lubią środowisko wilgotne, które łatwo powstaje w butach, gdy pocimy nogę podczas intensywniejszych aktywności fizycznych. Z tego względu łatwo zarazimy się nimi w miejscach, gdzie wypożyczamy buty np. w kręgielni lub na lodowisku – gdzie wypożyczamy łyżwy. Aby nie dopuścić do zakażenia, powinniśmy unikać chodzenia boso w przebieralniach na basenie; siłowniach; unikać niesprawdzonych kosmetologów, u których czystość w gabinecie pozostawia wiele do życzenia. Poza tym należy dbać o suchość skóry na stopie. W lecie i podczas ćwiczeń stosować talki do stóp, wietrzyć i suszyć buty po treningu, a przede wszystkim kupować oddychające obuwie.

Źródła:

F. Kuros, Terapia podologiczna w przypadku grzybicy dermatofitowej paznokci, „Kosmetologia Estetyczna” 2019, t.8, nr. 2, s. 155-162. Dostęp online 26.11.2020: http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/04/ke2019.2-1.pdf .

A.Banaszak, L. Kurek, Z. Adamski, Czynniki etiologiczne grzybicy paznokci w materiale pracowni Mikologii Szpitala Wojewódzkiego w Poznaniu i Zakładu Mikologii Lekarskiej i Dermatologii UM w Poznaniu w  latach 2006-2007, „Nowiny Lekarskie” 2008, t. 77, nr 5, s. 353-356. Dostęp online 26.11.2020: https://jms.ump.edu.pl/uploads/2008/5/5\_77\_2008.pdf#page=13 .