Ból ucha – przyczyny, diagnostyka, leczenie, domowe sposoby na ból ucha

Ból ucha – charakterystyka

Ból ucha najczęściej pojawia się u dzieci, choć dorośli również cierpią z jego powodu. Może on być objawem chorób związanych bezpośrednio z narządem słuchu, mówi się wówczas o otalgii pierwotnej lub symptomem chorób zlokalizowanych poza uchem, jest to otalgia wtórna.

Ucho zbudowane jest z trzech części, wyróżnia się:

• ucho zewnętrzne (małżowina uszna oraz przewód słuchowy zewnętrzny) – wychwytuje ono fale dźwiękowe i kieruje na błonę bębenkową,

• ucho środkowe (jama bębenkowa, wyrostek sutkowaty i trąbka słuchowa) – wzmacnia fale dźwiękowe i doprowadza je do ucha wewnętrznego,

• ucho wewnętrzne (błędnik kostny, błędnik błoniasty oraz nerw przedsionkowo–ślimakowy) – jest narządem słuchu, odpowiada również za zmysł równowagi.

Ból ucha może być spowodowany stanem zapalnym (o podłożu bakteryjnym, wirusowym lub grzybiczym), obecnością ciała obcego, urazów termicznych bądź ciśnieniowych, a nawet nowotworem.

Ból ucha – przyczyny

Ból ucha może dotyczyć ucha zewnętrznego oraz ucha środkowego, ucho wewnętrzne natomiast nie ma unerwienia czuciowego, więc nie powoduje wrażeń bólowych.

Ból ucha – ucho zewnętrzne

Najczęstsze przyczyny powodujące ból ucha zewnętrznego to:

• uraz mechaniczny małżowiny usznej, uraz termiczny (np. oparzenie, odmrożenie), uraz przewodu słuchowego – dochodzi do niego najczęściej podczas czyszczenia uszu patyczkiem kosmetycznym,

• korki woskowinowe (brak odpowiedniej higieny uszu),

• zapalenie ochrzęstnej małżowiny usznej,

• ciało obce w przewodzie słuchowym – obecne najczęściej u niemowląt i małych dzieci,

• krwiak małżowiny usznej – tępy uraz spotykany najczęściej u bokserów czy zapaśników, polega na gromadzeniu się krwi między chrząstką a skórą,

• zapalenie ucha zewnętrznego – spowodowane najczęściej przewianiem, niedostatecznym wysuszeniem po kąpieli czy niewłaściwą higieną.

Ból ucha – ucho środkowe

Ból ucha środkowego to dolegliwość dotykająca bardzo często dzieci poniżej 6. roku życia, na co wpływa szczególna budowa anatomiczna tego narządu u maluchów. Wśród przyczyn bólu ucha środkowego dominują:

• zapalenie ucha środkowego – to proces zapalny, który obejmuje błonę śluzową i struktury ucha środkowego, ból ucha zazwyczaj ma ostry charakter, jest bardzo silny, towarzyszy mu gorączka i obecność ropnej wydzieliny; często infekcja zostaje „przeniesiona” z nosogardła,

• urazy głowy, których skutkiem jest pęknięcie w obrębie piramidy kości skroniowej,

• uraz akustyczny – spowodowany hałasem o wysokim natężeniu,

• uraz ciśnieniowy (tzw. barotrauma) – spowodowany gwałtownym wybuchem lub zmianami ciśnienia atmosferycznego,

• zapalenie wyrostka sutkowego – to powikłanie po ostrym zapaleniu ucha środkowego; wyrostek sutkowy to część kości skroniowej zlokalizowana za uchem,

• procesy nowotworowe.