Istnieją dwa rodzaje cyst kostnych. Czym się od siebie różnią?
Cysty kostne
Cysty kostne to zmiany, które niszczą kość. Zastępują one bowiem prawidłową tkankę kostną zbiornikiem płynowym. W konsekwencji ich występowania dochodzi do osłabienia kości; czyni ją to podatną na złamanie w miejscu pojawienia się cysty.
Cysta to zamknięta przestrzeń w organizmie. Jama jest wypełniona gazem, płynem lub galaretowatą treścią. Może ona pojawić się w każdym miejscu w organizmie. Wyróżnia się torbiele tkanek miękkich i kości.
Cysty kostne należą do łagodnych zmian, choć stosunkowo często mają podłoże nowotworowe lub zwyrodnieniowe.
Cysty kostne – samotna torbiel kostna
Torbiel samotna to łagodna zmiana nowotworowa kości, która ma charakter guza osteolitycznego. Oznacza to, że w miarę wzrastania niszczy otaczającą tkankę kostną. Torbiel ta należy do tzw. zmian nowotworopodobnych kości. Ma ona postać guza, który jest wypełniony płynem. Rozwija się on wewnątrz kości i zbudowany jest z jednej jamy wypełnionej płynem.
Zmiana ta rozwija się w przynasadach kości długich. Ten rodzaj torbieli kostnej nie daje objawów. Nie towarzyszą jej ani dolegliwości bólowe, ani ogólne. Wyróżnia się dwa rodzaje torbieli samotnej kości. Jest to postać aktywna i nieaktywna.
Nie jest jeszcze znana jedna przyczyna powstawania tego rodzaju zmian. Natomiast podejrzewa się o to procesy zachodzące jeszcze na etapie życia płodowego, a także szybki wzrost kości. Związane jest to wówczas z miejscowym zaburzeniem cyrkulacji oraz niewłaściwym odpływem żylnym lub zaburzeniami kostnienia w pobliżu chrząstki nasadowej.
Cysty kostne – torbiel tętniakowata
Torbiel tętniakowata to osteolityczna zmiana nowotworowa kości. Najczęściej jest ona zbudowana z kilku jam, które wypełnione są płynem lub krwią. Zmiana w miarę wzrastania niszczy otaczającą ją tkankę kostną.
Ten rodzaj torbieli najczęściej występuje na przynasadach kości długich. Torbiel tętniakowata może się też jednak pojawić w wielu innych miejscach, także w żebrach czy kręgach. Najczęściej ujawnia się ona u dzieci i młodych dorosłych. Jej pojawienie się tłumaczy się zwiększonym ciśnieniem żylnym w kości. Niszczy ono sieć naczyniową.
W przebiegu tego rodzaju cysty zaobserwować można rozdęcie kości, dlatego też w odróżnieniu od samotnej torbieli kostnej może ona wywoływać dolegliwości bólowe.
Cysty kostne – diagnostyka
Diagnostyka torbieli kostnej ma na celu jej zróżnicowanie. Torbiel samotną różnicuje się z torbielą tętniakowatą i chrzęstniakiem śródkostnym. Natomiast torbiel tętniakowątą różnicuje się z torbielą samotną, guzem olbrzymiokomórkowym, mięsakiem Ewinga oraz dysplazją włóknistą.
Dość charakterystyczny obraz radiologiczny daje zaawansowana torbiel tętniakowata. Rozdyma ona bowiem kość, przez co w jej wnętrzu widoczne są przegrody. Dodatkowo, zaleca się wykonanie rezonansu magnetycznego, ponieważ cysty kostne mogą mieć podobny wygląd w obrazie RTG. Rezonans ujawni obecność przestrzeni płynowej.