Grzybica strzygąca - charakterystyka i leczenie

Grzybica strzygąca – co to za schorzenie

Choroba wywoływana jest przez kilka gatunków grzybów, m.in: Microsporum audouinii , Trichophyton violaceum . Są to dermatofity posiadające zdolność do rozkładania keratyny obecnej w naskórku, włosach i paznokciach. Grzybica strzygąca skóry jest schorzeniem, które najczęściej występuje u dzieci przed okresem pokwitania. Objawia się ona ogniskami chorobowymi przypominającymi miejsca z nierówno przystrzyżonymi włosami. Wyróżnia się dwie odmiany grzybicy strzygącej - powierzchowną i głęboką różniące się od siebie obrazem klinicznym, przebiegiem oraz sposobem leczenia.

Grzybica strzygąca – przyczyny

Grzybica strzygąca występuje w dwóch postaciach i są to:

1. Postać powierzchowna, której nie towarzyszy stan zapalany. Występuje na całym świecie i jej przyczyną jest najczęściej Trichophyton tonsurans . Choroba częściej atakuje dzieci niż dorosłych, a do zachorowań najczęściej dochodzi w grupach przedszkolnych.

2. Postać głęboka z towarzyszącym stanem zapalnym, występuje przede wszystkim u osób mających kontakt ze zwierzętami domowymi lub ze zwierzętami gospodarczymi. Ten rodzaj dolegliwości z kolei występuje częściej u osób dorosłych.

Najczęstszą przyczyną zachorowań na grzybicę strzygącą jest brak odpowiedniej higieny, korzystanie z tego samego ręcznika, grzebienia czy czapki co osoba zakażona, przebywanie w skupiskach ludzi, wśród których występuje duże ryzyko zakażenia (np. przedszkola), a także zabawy i bliski kontakt ze zwierzętami. Do czynników ryzyka należą także następujące czynniki:

• antybiotykoterapia,

• nowotwory,

• awitaminozy grupy B,

• oparzenia,

• sterydoterapia,

• cukrzyca,

• otyłość,

• zaburzenia odporności typu komórkowego wrodzone i nabyte,

• niedobór żelaza i/lub cynku,

• nadmierna wilgotność skóry,

• atopia,

• stany obniżonej odporności i ogólnego wyniszczenia organizmu (np. AIDS).

Grzybica strzygąca – objawy

W zależności od morfologii zmian chorobowych, można wyróżnić trzy odmiany grzybicy strzygącej powierzchownej:

• odmiana łupieżowata,

• odmiana złuszczająca,

• odmiana kropkowata.

Diagnozę grzybicy strzygącej powierzchownej stawia się na podstawie obecności ognisk złuszczających, porastanych przez zniszczone, połamane, wyglądające jak ostrzyżone włosy. Objawem choroby jest także niewielkie nasilenie symptomów stanu zapalnego, a także brak blizn oraz zupełnie wyłysiałych miejsc na skórze. Chorobę diagnozuje się najczęściej u dzieci przed okresem pokwitania. Grzybica powierzchowna nie pozostawia po sobie blizn i nieodwracalnego wyłysienia, możliwe jest samowyleczenie choroby i odrośnięcie utraconych włosów, które pojawia się zwykle po okresie pokwitania u młodzieży.

W przypadku grzybicy strzygącej głębokiej pojawiają się zmiany rumieniowate , którym towarzyszy łuszczenie się skóry i utrata włosów. W przeciwieństwie do postaci powierzchownej, zmiany chorobowe są odgraniczone i bez problemu można zaobserwować stan zapalny. U niektórych pacjentów (zakażonych grzybami zoofilnymi) mogą wystąpić ogniska stwardnienia oraz liczne krostki. Ponadto może dojść do zniszczenia mieszków włosowych. Rozwój grzybicy powoduje powstawanie guzków, które zawierają przetoki drenujące i pokryte są krostkami.

Jeżeli odpowiednio wcześnie nie wdroży się właściwego leczenia, może dojść do trwałej utraty włosów.

Grzybica strzygąca - leczenie

W postępowaniu terapeutycznym w przypadku grzybicy strzygącej najczęściej stosuje się leczenie miejscowe. Typowym wskazaniem do jego zastosowania są pojedyncze ogniska grzybicy odzwierzęcej. Zastosowanie znajdują maści zawierające cyklopiroks.

Leczenie ogólne jest wskazane w przypadku wieloogniskowych zmian w obrębie skóry owłosionej głowy. Zastosowanie znajdują leki takie jak terbinafina, itrakonazol czy ketokonazol. Leczenie ogólne może trwać nawet do dwóch miesięcy. Proces leczniczy może przyspieszyć wypadanie włosów z zakażonego obszaru.

Należy pamiętać, że grzybica to choroba która łatwo się rozprzestrzenia, warto więc zwrócić uwagę, aby dzieci z zakażeniem wywołanym przez grzyb antropofilny minimum przez tydzień leczenia nie uczęszczały do szkoły. W przypadku zakażenia grzybem zoofilnym po włączeniu leczenia dziecka nie trzeba izolować.