Pacjenci.pl Zdrowie Rozszerzone źrenice – jakie są przyczyny?
pixabay.com

Rozszerzone źrenice – jakie są przyczyny?

19 marca 2022
Autor tekstu: Izabela Wierzbicka

Wielkość źrenic jest kontrolowana przez mięśnie w kolorowej części oka (tęczówce) i ilość światła docierającego do oczu. W jasnym świetle źrenice zwężają się, aby zapobiec przedostawaniu się zbyt dużej ilości światła do oczu. Gdy oświetlenie jest słabe, źrenice rozszerzają się, aby wpuścić więcej światła. Ogólnie rzecz biorąc, normalne źrenice mają od 2,0 do 4,0 mm w jasnym świetle i od 4,0 do 8,0 mm w ciemności. Do pewnego stopnia rozmiar źrenicy zmniejsza się wraz z wiekiem.

Rozszerzone źrenice – przyczyny

Rozszerzone źrenice mogą być spowodowane przez wiele bodźców i stanów, a oto najczęstsze z nich:

Leki

Niektóre leki, zarówno wydawane na receptę jak i te dostępne bez recepty, mogą powodować rozszerzenie źrenic i wpływać na ich zdolność do reagowania na światło. Należą do nich:

  • Leki przeciwhistaminowe

  • Leki zmniejszające przekrwienie

  • Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne

  • Leki na chorobę lokomocyjną

  • Leki na nudności

  • Leki na napady padaczkowe

  • Leki na chorobę Parkinsona

  • Botox i inne leki zawierające toksynę botulinową

  • Atropina, na przykład, do kontrolowania krótkowzroczności lub do innych celów medycznych

Urazy oka

Poważny uraz oka może uszkodzić tęczówkę i spowodować rozszerzenie źrenicy tego oka oraz jej nieregularny kształt. Czasami uraz tego typu może wystąpić podczas operacji oka, np. w operacji zaćmy lub przeszczepie rogówki.

Uraz lub choroba mózgu

Uraz głowy, udar lub guz mózgu mogą wpływać na sposób, w jaki oczy reagują na światło i prowadzić do rozszerzenia źrenic. Może to dotyczyć jednego lub obu oczu. Właśnie dlatego w przypadku urazu głowy, jednym z pierwszych badań jest sprawdzenie reakcji źrenic na światło.

Zażywanie narkotyków i spożywanie alkoholu

Badania wykazały, że alkohol i marihuana, same lub w połączeniu, mogą zmniejszyć zdolność oczu do regeneracji po ekspozycji na jasne źródło światła i dostosowania się do zmieniających się warunków oświetlenia. Efekty te mogą trwać dwie godziny lub dłużej po zażyciu środków odurzających. Jednak obie substancje same w sobie nie powodują rozszerzenia źrenicy. Z drugiej strony, wiele nielegalnych narkotyków powoduje rozszerzenie źrenic i spowolnienie zdolności oczu do reagowania na światło. To dotyczy m.in:

  • Amfetaminy,

  • Kokainy,

  • LSD,

  • MDMA (ecstasy)

Epizodyczne jednostronne rozszerzenie źrenic

Jest to rzadki, ale nieszkodliwy stan, w którym dana osoba doświadcza sporadycznych epizodów, w których źrenica nagle się rozszerza. Chorobie często towarzyszy niewyraźne widzenie, ból głowy i ból oczu. Wydaje się, że młode kobiety, które są podatne na migreny, są najbardziej narażone na epizodyczne jednostronne rozszerzenie źrenic. Stan ten ustępuje samoistnie, a źrenica wraca do normalnego rozmiaru i funkcjonowania bez leczenia.

Źrenica Adiego

Jest to rzadkie zaburzenie neurologiczne, w którym źrenica jest większa niż normalnie, wolno reaguje na światło lub wcale się nie zwęża. Nieprawidłowości reakcji źrenic mogą towarzyszyć słabe lub zupełny brak odruchów ścięgnistych. W tym przypadku stan nazywa się zespołem Adiego. Ogólnie przyczyna powstania choroby jest nieznana, jednak w niektórych przypadkach może to być związane z urazem, zabiegiem chirurgicznym, słabym krążeniem krwi lub infekcją.

Wrodzona aniridia

Jest to rzadki stan dziedziczny, w którym tęczówka jest całkowicie lub częściowo nieobecna. Rezultatem są znacznie rozszerzone źrenice. Aniridia zwykle atakuje oboje oczu i wiąże się z innymi poważnymi problemami, takimi jak: zaćma wrodzona, jaskra, niepełny rozwój siatkówki i nerwu wzrokowego, oczopląs i obniżona ostrość wzroku. Ponieważ tęczówka jest niewielka lub nie ma jej wcale, aby regulować ilość światła wpadającego do oka, osoby z aniridią są bardzo wrażliwe na światło.

Podniecenie seksualne

Badacze odkryli, że rozszerzone źrenice mogą wskazywać na zainteresowanie seksualne drugą osobą. Jedno z badań wykazało, że źrenice mężczyzn rozszerzały się, gdy patrzyli na zdjęcia kobiet, które uważali za atrakcyjne. Źrenice kobiet rozszerzały się w odpowiedzi na obrazy atrakcyjnych mężczyzn i kobiet. Autorzy badania doszli do wniosku, że przyczyna tego zjawiska jest niejasna i należy kontynuować badania w tej dziedzinie.

Rozszerzone źrenice - postępowanie

Jeśli zauważysz, że masz rozszerzone źrenice lub jedna z nich wygląda na większą od drugiej po urazie głowy, natychmiast udaj się do lekarza. To samo dotyczy sytuacji, jeśli zauważysz rozszerzone źrenice po rozpoczęciu stosowania któregokolwiek z powyższych leków. Jeżeli źrenice nie zwężają się prawidłowo przy kontakcie z ostrym światłem, a lekarz wykluczy chorobę, warto rozważyć zakup okularów z soczewkami fotochromowymi, które automatycznie przyciemniają się na zewnątrz w świetle dziennym, aby zwiększyć komfort widzenia. Okulary przeciwsłoneczne z soczewkami polaryzacyjnymi również zapewniają optymalny komfort i ochronę w jasnym świetle słonecznym.

Obserwuj nas w
autor
Izabela Wierzbicka

Izabela Wierzbicka

Chcesz się ze mną skontaktować? Napisz adresowaną do mnie wiadomość na mail: redakcja@pacjenci.pl
choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne zdrowie psychiczne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko