Żelazo (Fe) - objawy niedoboru i nadmiaru żelaza

Jaką rolę spełnia żelazo w organizmie? 

Żelazo spełnia bardzo ważną rolę w organizmie człowieka, ponieważ wchodzi w skład hemoglobiny, która odpowiada za transport tlenu do płuc człowieka. Ten mikroelement jest składnikiem enzymów, które odpowiadają za powstawanie DNA, syntezę neuroprzekaźników w mózgu oraz biorą udział w procesie magazynowania i przetwarzania energii przez komórki.

Żelazo jest jednym z mikroelementów, które wspiera poprawne działanie układu odpornościowego człowieka oraz pełni funkcje ochronną przed infekcjami. Zapobiega także starzeniu się skóry. Żelazo należy przyjmować w postaci suplementów lub pokarmu, ponieważ organizm nie ma możliwości wyprodukowania go samodzielnie.

Rola żelaza w organizmie kobiety w ciąży

Jednym z najniebezpieczniejszych przypadków w diecie kobiet w ciąży jest niedobór żelaza, które wpływa na prawidłowy rozwój płodu i jego układu nerwowego.

Niewystarczająca ilość żelaza u ciężarnej kobiety może mieć poważne konsekwencje. Mogą być nimi nie donoszenie ciąży i przedwczesny poród. Noworodek może mieć obniżoną masę ciała oraz opóźnienia w rozwoju fizycznym i psychicznym, a w przyszłości problem z układem odpornościowym.

Jakie istnieją rodzaje żelaza? 

Wyróżnia się dwie odmiany żelaza, które są pozyskiwane przez człowieka do organizmu:

• dwuwartościowe żelazo hemowe jest dostarczane poprzez spożywanie produktów pochodzenia zwierzęcego. Jest to najlepiej wchłaniane żelazo i cechuje się wyższą biodostępnością, niż żelazo niehemowe. Produkty najbardziej bogate w żelazo hemowe to:  chude mięso czerwone, owoce morza, drób, ryby, wątróbka wieprzowa.

• trójwartościowe żelazo niehemowe to żelazo, które jest pozyskiwane z produktów pochodzenia roślinnego. Wchłania się go znacznie mniej do organizmu, niż żelaza hemowego, bo tylko około pięciu procent. Żelazo niehemowe występuje w takich produktach jak: rośliny strączkowe (fasola, groch), produkty zbożowe, żółtka jajek, niektóre warzywa (natka pietruszki, brokuł, buraki), suszone owoce (morele, śliwki, rodzynki).

Jak zwiększyć przyswajanie żelaza w organizmie? 

Przyswajalność żelaza w organizmie człowieka można zwiększyć poprzez spożywanie produktów bogatych w witaminę C. Przyjmowanie posiłków zawierających żelazo oraz witaminę C powoduje pięciokrotny wzrost wchłaniania się żelaza do organizmu.

Kolejnym sposobem zwiększenia wchłaniania się żelaza jest przyjmowanie posiłków, które były poddane procesowi fermentacji przed spożyciem. Kiszenie wpływa na proces wytwarzania się kwasów organicznych, które są w stanie obniżyć pH oraz powodują zmniejszenie zawartości kwasu fitynowego w posiłkach.