Badanie moczu – kto powinien zrobić badanie moczu i jak się do niego przygotować
Badanie moczu – jak przygotować się do badania?
Badanie moczu wymaga odpowiedniego przygotowania. Przed badaniem przede wszystkim powinniśmy zakupić pojemnik jednorazowy przeznaczony do oddawania moczu. Pojemnik z powodzeniem kupimy w każdej aptece.
Podczas pobierania próbki moczu powinniśmy szczególnie zadbać o higienę badania, aby miało ono jak najbardziej miarodajny wynik. Należy zwrócić uwagę na niedotykanie wnętrza pojemnika! Co więcej, do badania moczu powinniśmy oddać środkowy strumień moczu i najlepiej, aby to był pierwszy oddany mocz w dniu badania. Należy pamiętać, że przed badaniem moczu okolice krocza powinny być dokładnie umyte, aby bakterie znajdujące się w miejscach intymnych nie wpłynęły negatywnie na wynik badania.
Środkowy strumień moczu oznacza mocz, który oddajemy po upływie kilku sekund, ale nie jest to jeszcze końcowy strumień. Do badania ogólnego moczu powinniśmy zebrać około 50 do 100 mililitrów moczu.
Mocz potrzebny do badania laboratoryjnego należy niezwłocznie oddać do badania, a w przypadku opóźnień, mocz możemy trzymać jedynie dwie godziny w lodówce. Pojemnik z moczem powinien być szczelnie zamknięty i czysty.
Co najmniej dobę przed badaniem pacjent nie powinien pic alkoholu, zażywać leków przeciwbólowych oraz zrezygnować z palenia papierosów. Jeśli po wstaniu z łóżka pacjent nie może oddać moczu, w tym wypadku należy wypić minimum szklankę ciepłej, przegotowanej wody, która ułatwi oddanie moczu.
Badanie moczu – kto powinien zrobić badanie moczu?
Badanie moczu można robić profilaktycznie mniej więcej co dwa, trzy lata, aby wykluczyć choroby nerek i sprawdzić ogólny stan zdrowia. Jednak są przypadki pacjentów, którzy szczególnie powinni zwrócić uwagę na regularne wykonywanie badania moczu. Są to przede wszystkim osoby narażone na cukrzycę, nadciśnienie tętnicze oraz pacjenci z chorobami serca – zwłaszcza po udarach i wylewach. Pacjenci, którzy nadużywają środków przeciwbólowych także powinni systematycznie badać swój mocz. Do grupy ryzyka należą także osoby otyłe, palacze i osoby genetycznie obciążone chorobami nerek.
Najczęstsze objawy zaburzenia pracy nerek to: apatia, senność, metaliczny posmak w ustach, obrzęk rąk i nóg, opuchlizna oczu, zmiana w wyglądzie moczu i w częstotliwości jego oddawania, podwyższone ciśnienie.
Badanie moczu – interpretacja wyników badania
Badanie moczu zleca i interpretuje lekarz prowadzący. Zazwyczaj jest to internista/lekarz pierwszego kontaktu, który po rozpoznaniu wyników badania moczu kieruje pacjenta na dalsze leczenie. Interpretacja wyników moczu jest kluczowa w wykryciu ewentualnych chorób nerek. Jak interpretować wyniki? Oto wykaz składowych badania moczu i ich wartości pożądanych.
BADANIE MOCZUWARTOŚCI DOPUSZCZALNEObjętość moczu400-1800 ml/24 godz.
Ciężar właściwy 1015–1025 g/ml
Kolorsłomkowożołty
Zapachnieznaczny
Wyglądprzejrzysty
pH4,8–7,4
Glukoza<15 mg/dl (jednostki SI: <0,84 mmo/l)
Białko<10 mg/dl (jednostki SI: 0,1 g/l)
Azotynynieobecne
Ciała ketonowe<5 mg/dl (jednostki SI: <0,5 mmol/l)
Bilirubina<0,2 mg/dl (jednostki SI: <3,4 μmol/l)
Urobilinogen<1 mg/dl (jednostki SI: <16,9 μmol/l)
Erytrocyty0–1 w polu widzenia (<5/μl)jednostki SI: 0–1 w p.w. (<5 Mpt/l)
Leukocyty1–4 w polu widzenia (<10/μl)jednostki SI: 1–4 w p.w. (<10 Mpt/l)
Wałeczki szkliste0–1 w polu widzenia
Wałeczki nabłonkowenieobecne
Wałeczki erytrocytarnenieobecne
Wałeczki leukocytarnenieobecne
Wałeczki ziarnistenieobecne
Nabłonki płaskie5–15 w polu widzenia
Nabłonki okrągłenieobecne
Bakterienieobecne
Drożdżakinieobecne
Szczawianyobecne
Moczanyobecne
Fosforanyobecne (zależnie od pH moczu)
