Ból nerek (nerki) – przyczyny, diagnostyka i leczenie

Ból nerek (nerki) – charakterystyka dolegliwości

Nerki są parzystym narządem układu moczowego. Są odpowiedzialne za filtrowanie krwi ze zbędnych produktów przemiany materii  (toksyn, mocznika, nadmiaru sodu) i zatrzymywanie tych pożądanych. Każda nerka jest zbudowana z około miliona nefronów, w których odbywa się proces oczyszczania i które składają się kłębuszków nerkowych i kanalików. To właśnie w kłębuszkach nerkowych produkowany jest mocz pierwotny - to właśnie z niego w dalszych częściach nefronów odzyskiwane są cenne dla organizmu woda oraz elektrolity. Zagęszczony mocz za pomocą moczowodów przedostaje się do pęcherza.

Nerki pełnią funkcje regulatora gospodarki elektrolitowej i hormonalnej, ponadto regulują ciśnienie tętnicze. Znajdują się w jamie brzusznej, w przestrzeni zaotrzewnowej. Mają kształt fasoli i wielkość około 10–12 cm.

Ból nerek (nerki) – przyczyny

Ból nerek (nerki) jest przeważnie odczuwany jako ból w okolicy kręgosłupa lędźwiowego lub ból podbrzusza, dlatego też często właściwa przyczyna dolegliwości zostaje wykryta dość późno. Podczas diagnozy pomocne są objawy towarzyszące chorobom nerek.

Bez sprawnie działających nerek nie jest możliwe zachowanie zdrowia, dlatego też warto znać objawy i sposoby leczenia najczęstszych schorzeń nerek. Wśród nich znajdują się:

• Kamica nerkowa – to schorzenie polegające na odkładaniu się złogów (kamieni nerkowych) w przewodzie moczowym. W momencie, w którym kamień powiększa się i blokuje drogi moczowe pojawiają się: silny ból nerek (nerki) promieniujący do okolic kręgosłupa lędźwiowego i podbrzusza (pęcherza) – jest to tzw. atak kolki nerkowej, krwiomocz, pieczenie podczas mikcji.

• Zapalenie układu moczowego – dochodzi do niego w wyniku obecności chorobotwórczych drobnoustrojów w drogach moczowych, najczęściej jest to bakteria Escherichia coli. Typowe objawy zapalenia pęcherza moczowego to ból oraz pieczenie podczas oddawania moczu, bolesne parcie na pęcherz, częstomocz, słabo lub umiarkowanie nasilone dolegliwości bólowe obejmujące podbrzusze.

• Odmiedniczkowe zapalenie nerek – pojawia się na skutek nieleczonych lub niewyleczonych do końca infekcji dróg moczowych, w tym pęcherza moczowego. Objawy ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek to ból nerek (nerki) promieniujący do dolnej części pleców oraz jamy brzusznej, gorączka, ból podczas mikcji, uczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza, czasami krew w moczu. Przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek może prowadzić do nadciśnienia, powstania ropni okołonerkowych, a nawet do niewydolności nerek.

• Kłębuszkowe zapalenie nerek – najczęściej pojawia się jako powikłanie po infekcjach wirusowych lub bakteryjnych, np. gardła czy skóry. Może się zdarzyć, że choroba przebiegnie bezobjawowo, jednak czasami towarzyszy jej gorączka, obrzęki twarzy i kostek, dyskomfort podczas oddawania moczu.

• Śródmiąższowe zapalenie nerek – to choroba, która może się rozwijać miesiącami i pozostawać w tym czasie niezauważona, prowadząc do niewydolności nerek. Do śródmiąższowego zapalenia nerek dochodzi najczęściej na skutek przewlekłego przyjmowania leków nefrotoksycznych, np. niesteroidowych leków przeciwzapalnych, antybiotyków czy inhibitorów konwertazy angiotensyny. Najczęstsze objawy to: gorączka, bóle w okolicy krzyżowo-lędźwiowej kręgosłupa, wysypka.

Ból nerek (nerki) – diagnostyka i leczenie

Ból nerek (nerki) nigdy nie powinien być lekceważony, ponieważ choroby nerek rozpoznane zbyt późno mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym do niewydolności nerek, a w konsekwencji nawet do konieczności wykonania przeszczepu nerki.

Diagnostyka nerek obejmuje przede wszystkim:

• badanie ogólne moczu,

• posiew moczu,

• badania biochemiczne krwi służące do oceny wydolności nerek: poziom kreatyniny i mocznika, sodu, potasu, glukozy,

• USG jamy brzusznej z oceną dróg moczowych.

Leczenie bólu nerek (nerki) jest zależne od przyczyny, która go wywołała. Leczenie kamicy nerkowej w przypadku złogów powstałych z kwasu moczowego (jest to ok. 10% wszystkich przypadków kamicy nerkowej) polega na podawaniu środków farmakologicznych, natomiast usunięcie kamieni szczawianowych i fosforanowych wymaga leczenia inwazyjnego. Leczenie chorób zapalnych nerek opiera się przede wszystkim na antybiotykoterapii i stosowaniu leków moczopędnych – diuretyków.