Boostrix – wskazania i działania niepożądane szczepionki na błonicę, tężec, krztusiec

Boostrix – charakterystyka

Boostrix to szczepionka poliwalentna, czyli wieloskładnikowa, przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (bezkomórkowa, zawierająca wyizolowane i oczyszczone białka). Preparat jest adsorbowany i ma zmniejszoną zawartość antygenów, zawiera inaktywowane (zabite) drobnoustroje. Podaje się go jako dawkę przypominającą, tzw. booster, pacjentom powyżej 4. roku życia. Szczepionka powoduje wytworzenie przez organizm przeciwciał (odpowiedzi immunologicznej) przeciwko trzem wymienionym chorobom zakaźnym – po jej przyjęciu następuje zwiększenie miana swoistych przeciwciał skierowanych przeciwko antygenom zawartym w szczepionce.

Błonica (diphtheria) to poważna choroba bakteryjna, która atakuje błony śluzowe nosa i gardła. Objawy dyfterytu zwykle pojawiają się od dwóch do pięciu dni po zakażeniu i obejmują głównie: ból gardła, szarą błonę pokrywającą tylną ścianę gardła i migdałki powodującą trudności w przełykaniu pokarmów i płynów, powiększenie węzłów chłonnych na szyi, trudności w oddychaniu, gorączkę. W krajach rozwiniętych błonica jest rzadka, dzięki powszechnym szczepieniom.

Tężec (tetanus) jest schorzeniem wywoływanym przez toksynę bakteryjną wytwarzaną przez zarodniki bakterii Clostridium tetani, która atakuje układ nerwowy, prowadząc do bolesnych skurczów mięśni, szczególnie szczęki i szyi. Tężec może zaburzać zdolność oddychania i zagrażać życiu. Czynniki ryzyka zakażenia to wszelkiego rodzaju rany, ugryzienia zwierząt i owadów, oparzenia, ciała obce.

Krztusiec (pertussis) jest wysoce zaraźliwą chorobą atakującą układ oddechowy, wywoływaną przez bakterię o nazwie Bordetella pertussis. Objawem choroby jest silny, męczący, suchy kaszel, katar, gorączka. Ataki kaszlu ciężkie i długotrwałe, mogą prowadzić do wymiotów i skrajnego zmęczenia.

Boostrix – dawkowanie

Boostrix ma postać zawiesiny w ampułko-strzykawce przeznaczonej do wstrzykiwań. 1 dawka preparatu (0,5 ml) zawiera:

• toksoid błoniczy – nie mniej niż 2 jednostki międzynarodowe (j.m.) (2,5 Lf)

• toksoid tężcowy – nie mniej niż 20 jednostek międzynarodowych (j.m.) (5 Lf)

• antygeny Bordetella pertussis: toksoid krztuścowy – 8 mikrogramów,

• Hemaglutyninay włókienkową – 8 mikrogramów, pertaktyna – 2,5 mikrograma

Toksoidy, inaczej anatoksyny, czyli toksyny bakteryjne pozbawiona właściwości toksycznych, są adsorbowane na wodorotlenku glinu oraz na fosforanie glinu.

Boostrix podaje się głęboko domięśniowo, w okolicę mięśnia naramiennego. Jest stosowany wyłącznie jako szczepienie przypominające, nigdy jako szczepienie podstawowe (oficjalne zalecenie mówi o 10 latach odstępu czasowego). Szczepionka może być traktowana jako część z serii szczepień u dorosłych, którzy nigdy wcześniej nie otrzymali preparatu przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi lub nie dokończyli cyklu. Zgodnie z obowiązującym w Polsce Programem Szczepień Ochronnych podaje się ją dzieciom powyżej 4. roku życia, młodzieży oraz dorosłym. Boostrix można stosować w sytuacji, gdy doszło do zranienia bądź ugryzienia i pojawia się ryzyko zakażenia tężcem. Zawsze podaje się 1 dawkę preparatu.

Boostrx – działania niepożądane

Przeciwwskazaniem do stosowania Boostixu jest nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu. Jednak nawet, jeżeli przeciwwskazania nie występują, po podaniu szczepionki mogą pojawić się skutki uboczne, w tym:

• obrzęk, ból i zaczerwienienie w miejscu wstrzyknięcia,

• podwyższona temperatura ciała,

• ból głowy,

• senność,

• rozdrażnienie,

• utrata apetytu,

• wymioty i biegunka,

• guzek w miejscu podania,

• wysypka.

Rzadko (do 1 na 10 000 dawek) może pojawić się reakcja alergiczna w postaci znacznego obrzęku twarzy i okolicy oczu, trudności w oddychaniu, nagłego spadku ciśnienia krwi prowadzącego do utraty przytomności, wysypki pęcherzowej lub swędzącej. Przed przyjęciem preparatu w ciąży i w okresie karmienia piersią należy skonsultować się z lekarzem.

Szczepionkę Boostrix należy przechowywać w temperaturze od 2 do 8°C.