Chondromalacja rzepki – przyczyny, objawy, sposób leczenia
Chondromelacja rzepki – czym jest?
Chondromalacja rzepki jest to rozmiękczanie tkanki chrzęstnej w stawie rzepkowo-udowym. Dochodzi do niej w wyniku uszkodzenia chondrocytów, czyli komórek tkanki chrzęstnej; dzieje się tak np. podczas urazów lub wypadków.
Choć chrząstka rzepki jest najgrubsza ze wszystkich chrząstek, to jednocześnie jest najbardziej miękka. Do tego jest bardzo obciążona, ponieważ bierze udział w ruchu wyprostu kolan, podczas którego ślizga się po kłykciach kości udowej na dystansie 6-8 cm, przy czym za każdym razem styka się kłykciami inną częścią powierzchni stawowej. Jej funkcja sprowadza się przede wszystkim do ochrony stawu kolanowego przed uszkodzeniami, zwiększenia siły mięśnia czworogłowego uda oraz zapewnienia równowagi w rozłożeniu sił obciążających kość udową. Jeśli przy takim ogromie pracy chrząstka rzepki zostanie uszkodzona lub nadwątlona w wyniku np. choroby, dochodzi do jej rozpulchnienia i stopniowego powstawania w niej szczelin i ubytków.
Chondromalacja rzepki – objawy
Najbardziej charakterystycznymi objawami chondromalacji rzepki są trzaski i zgrzytania w stawie kolanowym. Do tego dochodzi bolesność kolan oraz ich obrzęk po większym wysiłku. Ból najczęściej pojawia się podczas klękania czy wchodzenia po schodach i wszystkich innych czynnościach, które znacznie obciążają stawy kolanowe. Wielu pacjentów może się dziwić, że nieunerwiona chrząstka stawowa powoduje ból, jednakże zmieniona chorobowo chrząstka może przenosić naciski na warstwę podchrzęstną kości i właśnie to stanowi źródło dolegliwości bólowych.
Chondromalacja rzepki – przyczyny
Ze względu na mnogość przyczyn, które mogą znajdować się u źródła rozmiękania tkanki chrzęstnej rzepki, dzieli się je według klasyfikacji Jacksona na:
-
Przyczyny biomechaniczne ostre oraz przewlekłe. Do tych pierwszych należą zwichnięcia i złamania rzepki oraz urazy bezpośrednie takie jak wypadek czy bezpośrednie uderzenie się w rzepkę. Do przewlekłych przyczyn należą natomiast: wysokie ustawienia rzepki, zwichnięcia kąta Q, nawrotowe podwichnięcia albo zwichnięcia rzepki, zaburzenia w obrębie napięcia mięśnia obszernego przyśrodkowego, konflikt rzepkowo-udowy, nadmierne boczne przyparcie rzepki, odruchowa dystrofia współczulna, zaburzenia w obrębie łąkotki.
-
Przyczyny biochemiczne:
-
choroby: RZS- reumatoidalne zapalenie stawów, zapalenie błony maziowej, septyczne zapalenie stawu i zrosty, nawrotowe krwiaki śródstawowe; choroba metaboliczna o nazwie alkaptonuria.
-
Przyczyny jatrogenne: zbyt długie pozostawanie stawu w unieruchomieniu, powtarzające się zastrzyki ze steroidów.
-
Przyczyny degeneracyjne: zmiany zwyrodnieniowe o charakterze pierwotnym. undefined
Chondromalacja rzepki – diagnostyka
Diagnostyka chondromalacji rzepki opiera się o wywiad, badanie kliniczne oraz badania obrazowe. W wywiadzie lekarz zwraca uwagę na umiejscowienie bólu, pyta o moment wystąpienia pierwszych dolegliwości (czy wystąpiły one np. po jakimś urazie), kiedy najczęściej ten ból występuje (po wykonaniu jakich czynności). Kolejnym elementem diagnostyki jest badanie kliniczne, podczas którego specjalista sprawdza np. jaki jest tor przesuwu rzepki, jak duża jest bolesność podczas ucisku, dokonuje pomiaru kąta Q. Przeprowadza się także test Zohlena, który sprawdza, czy u pacjenta występuje ból podczas przytrzymania rzepki w trakcie napinania mięśnia czworogłowego. Uzupełnieniem diagnostyki są badania obrazowe takie jak USG, badanie radiologiczne, rezonans magnetyczny, artroskopia.
