Choroba Gravesa-Basedowa – rozpoznanie, objawy, leczenie

Choroba Gravesa-Basedowa – czym jest?

Choroba Gravesa-Basedowa to choroba o podłożu autoimmunologicznym, w wyniku której tarczyca produkuje zbyt dużą ilość hormonów, powodując tym samym rozwój nadczynności tarczycy. W zdrowym organizmie wydzielanie hormonów odbywa się płynnie na osi podwzgórze-przysadka-tarczyca. Podwzgórze produkuje TRH, czyli tyreoliberynę, wpływającą na wydzielanie przez przysadkę hormonu TSH – tyreotropiny. TSH, działając przez receptory TSH umieszczone w komórkach pęcherzykowatych tarczycy, stymuluje z kolei tarczycę do wydzielania hormonów takich jak trójjodotyronina (T3) oraz tyroksyna (T4). Przy chorobie Gravesa-Basedowa następuje zachwianie tej równowagi, gdyż do receptorów TSH obecnych w komórkach tarczycy trafia przeciwciało przeciw receptorowi TSH (TRAb). Stymuluje ono tarczycę do produkowania nadmiernej ilości hormonów, co prowadzi do nadczynności  tarczycy i zaburzeń funkcjonowania całego organizmu.

Choroba Gravesa-Basedowa – objawy

Typowym pozatarczycowym objawem choroby Gravesa-Basedowa jest orbitopatia tarczycowa, której przejawia się m.in. jako wytrzeszcz oczu. Wytrzeszcz ten wynika z nacieku limofocytów T na tkankę oczodołów i z gromadzenia się glikozaminoglukanów  w macierzy pozakomórkowej. Wywołuje obrzęk mięśni gałki ocznej, jak również wzrost ciśnienia w oczodołach, które prowadzi do  przesunięcia gałek ocznych poza brzegi kostne oczodołów. Oprócz efektu wytrzeszczu w orbitopatii mamy do czynienia z zaczerwieniem powiek, podwójnym widzeniem, gorszą ostrością widzenia i uczuciem ucisku w gałkach ocznych. W niektórych przypadkach może dojść do utraty wzroku.

Innymi objawami choroby Gravesa-Basedowa są: powiększenie tarczycy, obrzęk przedgoleniowy oraz akropachia tarczycowa (niebolesny obrzęk palców rąk, czasem nóg). Poza tym symptomy towarzyszące tej chorobie pokrywają się z objawami typowymi dla nadczynności tarczycy:

• tachykardią,

• nadmierną potliwością,

• nadpobudliwością nerwową,

• dusznością,

• zmęczeniem,

• osłabieniem,

• większym apetytem, a przy tym spadkiem masy ciała,

• drżeniem rąk,

• wilgotną skórą.

Choroba Gravesa-Basedowa – diagnostyka

Aby potwierdzić chorobę Gravesa-Basedowa należy wykonać badania hormonalne TSH, FT3 i FT4. Spadek poziomu TSH oraz niewłaściwy stosunek FT4 do FT3 przy wykryciu przeciwciał przeciwko TSH (TRAb) będą świadczyły o tej chorobie. Dodatkowo, w celu zbadania stanu tarczycy wykonuje się USG oraz scyntygrafię tarczycy. Konieczne są też konsultacje okulistyczne.

Choroba Gravesa-Basedowa – leczenie

W leczeniu choroby Gravesa-Basedowa stosuje się trzy różne metody leczenia:

• leczenie tyreostatykiem,

• leczenie jodem,

• operacja tarczycy.

Leczenie tyreostatykiem jest preferowane u osób, u których nadczynność tarczycy nie jest nadmiernie nasilona oraz gdzie mamy do czynienia z małym wolem oraz niskim TRAb (przeciwciałem przeciw TSH). Leczenie to jest wskazane również u tych pacjentów, u których stan zdrowia nie pozwala na przeprowadzenie operacji oraz u tych, u których istnieje ryzyko, że po leczeniu jodem nie stosowaliby się do zasad ochrony radiologicznej. Tyreostatyki przeznaczone są również dla tych chorych, którzy cierpią na umiarkowaną i ciężką orbitopatię Gravesa.

Leczenie jodem jest wskazane u kobiet, które planują zajść w ciążę 6 miesięcy po zakończeniu leczenia, jak również u pacjentów, u których występuje nietolerancja (np. alergia) tyreostatyków. To także alternatywa dla tych, którzy przeszli leczenie tyreostatykami, lecz okazało się ono nieskuteczne. Także pacjenci, którzy nie kwalifikują się do operacji, mogą być leczeni jodem.

Operacja to dobra forma leczenia tych pacjentów, którzy mają wole o dużej objętości; stwierdzono u nich zimne guzy o wymiarach powyżej 4 cm, u osób ze zdiagnozowaną umiarkowaną i ciężką aktywną orbitopatią.

Uwaga! Powyższy artykuł nie stanowi porady lekarskiej. Jeśli masz problemy ze zdrowiem, skonsultuj się z lekarzem.