Choroba hemolityczna noworodka – przyczyny, objawy

Choroba hemolityczna noworodka – przyczyny

Choroba hemolityczna noworodka jest następstwem konfliktu serologicznego, do jakiego zachodzi pomiędzy krwią matki i dziecka. Te niezgodne dla matki antygeny są przekazane dziecku przez ojca. Jeśli dojdzie do zetknięcia krwi matki i potomka, a najczęściej dzieje się tak podczas porodu (choć może się zdarzyć jeszcze w trakcie ciąży), wtedy dochodzi do nadmiernej stymulacji układu immunologicznego matki. Jej organizm zaczyna wytwarzać przeciwciała przeciw antygenom krwinek płodu. Najbardziej niebezpieczny dla dziecka jest konflikt serologiczny w obrębie grupy Rh, gdzie matka ma np. grupę krwi RH- i wytwarza przeciwciała przeciwko antygenowi D płodu. Pierwszy kontakt kobiety, która ma grupę RhD(-), z antygenem RhD(+) powoduje immunizację, kolejny zaś - produkowanie przeciwciał IgG, które wędrują razem z krwią przez łożysko do płodu. Powoduje to przyspieszony rozpad czerwonych krwinek płodu.

Konflikt serologiczny może też wystąpić w układzie AB0 (odpowiada on za dwie trzecie zachorowań na chorobę hemolityczną u noworodków). Do immunizacji dochodzi, gdy dziecko ma grupę krwi A lub B, a matka ma grupę krwi 0. Do nadmiernego pobudzenia układu odpornościowego matki i produkcji przeciwciał dochodzi również, gdy matka ma grupę krwi B a płód – A lub gdy matka ma grupę krwi A i płód B. Należy jednak podkreślić, że nie każda niezgodność grupy krwi powodować będzie konflikt serologiczny.

Choroba hemolityczna noworodka – objawy

Do najczęstszych objawów związanych z chorobą hemolityczną noworodka należą:

• niedokrwistość,

• powiększenie wątroby oraz śledziony,

• żółtaczka,

• uogólniony obrzęk płodu.

Choroba hemolityczna noworodka – diagnostyka

Diagnostyka w ciąży

Diagnostyka w ciąży polega przede wszystkim na oznaczeniu grupy krwi oraz wykonaniu pośredniego odczynu Coombsa. Jest to pośredni test antyglobulinowy, który ma za zadanie wykryć nieregularne przeciwciała krążące we krwi. Taki test wykonywany jest już przy pierwszym badaniu wstępnym w ciąży. Jeżeli matka ma grupę Rh- i nie stwierdza się przeciwciał Rh, test Coombsa powtarza się jeszcze w 28 tygodniu ciąży. Jeżeli zaś test wykazuje obecność nieregularnych przeciwciał, wtedy powtarza się go co 1-4 tygodni w celu sprawdzenia, jak szybko narastają te przeciwciała. Poza tym do badań diagnostycznych w ciąży zalicza się również wykonanie wewnątrzmacicznego USG płodu, jak również wykonanie amniocentezy, która polega na pobraniu płynu owodniowego z macicy. Wskazana jest też kordocenteza - czyli pobranie i analiza krwi pępowinowej.

Diagnostyka po porodzie

Podstawowymi badaniami, które są wykonywane po porodzie w przypadku podejrzenia choroby hemolitycznej noworodka są:

• bezpośredni test antyglobulinowy, który służy do wykrycia przeciwciał znajdujących się na czerwonych krwinkach (wykonuje się go u noworodka),

• oznaczenie grupy krwi noworodka,

• oznaczenie grupy krwi matki,

• oznaczenie, jakie przeciwciała przeciwko krwinkom dziecka wytwarza organizm matki,

• morfologia krwi u noworodka łącznie z retikulocytozą oraz rozmazem białokrwinkowym,

• badanie stężenia bilirubiny wolnej oraz związanej u noworodka i określenie, jak szybko ona narasta.

Choroba hemolityczna noworodka – leczenie

Więcej niż w 50 % przypadków niezgodności Rh oraz we wszystkich przypadkach niezgodności układu AB0 albo też przy hiperbilirubinemii leczenie może ograniczyć się do fototerapii, bez konieczności przetaczania krwi. Jednakże należy pamiętać, że fototerapia wywołuje wiele skutków ubocznych, nie u każdego noworodka można więc ją zastosować. Nie powinno się też tego rodzaju terapii przeprowadzać w ramach profilaktyki. Do przeciwwskazań odnośnie fototerapii należą: wrodzona porfiria erytropoetyczna, jak również poziom bilirubiny związanej powyżej 2mg/dl.

Uwaga! Powyższy artykuł nie stanowi porady lekarskiej. Jeśli masz problemy ze zdrowiem, skonsultuj się z lekarzem.