Czym jest jaskra wtórna?

Jaskra wtórna a pierwotna

W przypadku jaskry pierwotnej przyczyna powstania pozostaje często nieznana nawet do końca procesu leczenia. W przypadku jaskry wtórnej natomiast powód podwyższonego ciśnienia w gałce ocznej jest znany. Czym więc jest jaskra wtórna? To choroba oczu charakteryzująca się uszkodzeniem nerwu wzrokowego oraz komórek siatkówki. Wywołana jest przez czynniki patologiczne, powodujące zwiększanie się ciśnienia wewnątrzgałkowego. Powstałe w ten sposób uszkodzenia są nieodwracalne i mogą prowadzić do pogorszenia wzroku oraz jego całkowitej utraty. Wyróżniamy dwa rodzaje jaskry wtórnej: otwartego kąta przesączania i zamkniętego kąta przesączania.  W obu tych przypadkach bezpośrednią przyczyną pojawienia się choroby jest zwiększone ciśnienie w gałce ocznej.

Jaskra wtórna i jej odmiany

Jednak problem z bezpośrednim odpływem cieczy wodnistej może być również wynikiem mechanicznego zatkania drogi przepływu. Najczęściej spotykaną postacią jaskry wtórnej jest postać neowaskularna, wywołana cukrzycą, miażdżycą oraz zwężeniem naczyń krwionośnych (szyjnych i kręgowych). Można wyróżnić również przyczyny powstawania jaskry wtórnej takie jak np. stan zapalny przedniego odcinka błony naczyniowej oka, zwichnięcie soczewki, małoocze i choroby powodujące degenerację rogówkowi i tęczówki.

Do jednej z odmian jaskry wtórnej należy jaska z zamknięciem kąta przesączania. Może wynikać z nieprawidłowego odpływu cieczy wodnistej z oka do tzw. kanału beleczkowego oraz kanału Schlemma. Nadmiar zebranej cieczy gromadzi się za tęczówką i jednocześnie podnosi ciśnienie, sprawiając, że źrenica jest bardziej wypukła. Można wymienić typy jaskry wtórnej z zamkniętym kątem przesączenia wywołane następującymi problemami: zapaleniem przedniego odcinka błony naczyniowej oka, nieprawidłowościami w obrębie soczewki oka, blokiem rzęskowo-soczewkowym, chorobami przedniego odcinka oka, rozrostem nieprawidłowych naczyń krwionośnych w obrębie kąta przesączania i nasady tęczówki.

Jaskra wtórna otwartego kąta przesączania natomiast jest spowodowana zmianami patologicznymi w okolicach dróg odpływu cieczy wodnistej. Kąt przesączania jest otwarty, a nieprawidłowości pojawiają się już w samej budowie kanału beleczkowego i dalszych drogach odpływu cieczy wodnistej. Do najczęściej występujących można zaliczyć jaskrę barwnikową, w przypadku której odpływ cieczy jest blokowany przez melaninę z tęczówki, czyli barwnik nadający kolor. Istnieje również jaskra fakolityczna, która wywołana jest zaćmą przejrzałej soczewki. W takiej sytuacji odpływ cieczy wodnistej jest utrudniony z powodu białek i makrofagów przedostających się do cieszy. W przypadku otwartego kąta przesączenia wyróżnia się również jaskrę torebkową, w której substancją blokującą odpływ cieczy są złogi amylodiowe powstałe na skutek nieprawidłowych komórek nabłonkowych. Do jaskry wtórnej może dojść również wskutek zapalenia błony naczyniowej oka, jeśli doszło do bliznowacenia tkanki.

Czy jaskra wtórna jest uleczalna?

Jak każdą chorobę jaskrę wtórną należy leczyć zależnie od jej przyczyny. Brak rozpoznania przyczyny, jak w przypadku jaskry pierwotnej, umożliwia jedynie leczenie polegające na regularnym obniżenia ciśnienia wewnątrzgałkowego za pomocą odpowiednich środków farmakologicznych lub zabiegów chirurgicznych i laserowych. Jaskra wtórna jest łatwiejsza do leczenia, ponieważ posiada jasną przyczynę. W tym przypadku dokładna diagnostyka oraz szczegółowe badania umożliwiają podjęcie odpowiednich kroków pozwalających na pozbycie się jaskry. Z tego powodu leczenie jaskry wtórnej zazwyczaj polega na usunięciu jej przyczyny za pomocą metod chirurgicznych.