Dieta na hemoroidy - co jeść, a czego unikać? Lekarz proktolog tłumaczy
Choroba hemoroidalna dotyczy większości populacji i wiąże się głównie z niewłaściwymi nawykami żywieniowymi oraz siedzącym trybem życia. Na co zwrócić uwagę w naszej codziennej diecie, aby leczyć hemoroidy i zapobiegać nawrotom choroby? Artykuł powstał na podstawie rozmowy z proktologiem, chirurgiem transplantologiem dr n. med. Andrzejem Bermanem.
Rola diety w leczeniu hemoroidów
„Spotkałem się z danymi, według których nawet 80 procent populacji, w jakimś okresie swojego życia, będzie miało pewne objawy choroby, które, w większości przypadków, po krótkim czasie ustąpią samoistnie. Część pacjentów z chorobą hemoroidalną wymaga jednak interwencji. Zazwyczaj powinna to być głównie interwencja w styl życia.” - powiedział proktolog, chirurg transplantolog dr n. med. Andrzej Berman.
Główną przyczyną choroby hemoroidalnej są zaparcia, choć częste biegunki również sprzyjają rozwojowi tego schorzenia.
Zaparcia są najczęściej spowodowane zbyt małą podażą błonnika w diecie. „W prawidłowym procesie trawienia błonnik odgrywa istotną rolę, ponieważ tworzy masę stolca. Aby jelito mogło prawidłowo funkcjonować i aby odbytnica prawidłowo się rozciągała podczas wypróżniania, stolca powinno być objętościowo dużo.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.
Aby zapobiegać zaparciom, powinniśmy zadbać o wysoką podaż błonnika w diecie oraz odpowiednie nawodnienie. Nie zapominajmy też o codziennym ruchu, który wspomaga perystaltykę jelit.
U większości pacjentów interwencja w styl życia zaowocuje ustąpieniem dolegliwości, pod warunkiem, że choroba nie jest w stadium zaawansowanym. W takiej sytyacji wymagane jest leczenie w gabinecie lekarskim.
„Chorobę hemoroidalną leczymy wtedy, kiedy jest objawowa. Jeżeli pacjentowi uda się pozbyć dolegliwości za pomocą modyfikacji stylu życia, powinien cieszyć się zdrowiem, pod warunkiem, że nie wróci do starych nawyków żywieniowych czy trybu życia. U części pacjentów choroba jest jednak zbyt zaawansowana i wtedy trzeba zastosować inne metody leczenia.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.
Dieta wspomagająca leczenie hemoroidów
Naszą dietę powinniśmy dostosować w zależności od tego, jaki czynnik wywołał u nas chorobę hemoroidalną, m.in. czy są to problemy z zaparciami czy też biegunki czynnościowe.
„W przypadku biegunek czynnościowych, unikanie błonnika powinno zmniejszyć ich nasilenie. Biegunki czynnościowe to takie, które nie mają swojej organicznej przyczyny i nie są związane z chorobą zapalną jelit, a są reakcją np. na stres.” - podkreślił dr n. med. Andrzej Berman.
„U większości pacjentów najistotniejsze jest jednak zwiększenie podaży błonnika w diecie. Możemy go znaleźć przede wszystkim w produktach roślinnych i pełnoziarnistych. Warzywa (najlepiej spożywane w postaci surowej) stanowią bogatsze źródło błonnika niż owoce.” - dodał dr n. med. Andrzej Berman.
Duże ilości błonnika pokarmowego znajdziemy w takich produktach, jak:
- otręby,
- babka płesznik,
- siemię lniane,
- pieczywo pełnoziarniste,
- gruboziarniste kasze,
- ryż brązowy,
- warzywa kapustne (m.in. kapusta, brukselka, brokuł, kalafior, jarmuż),
- nasiona roślin strączkowych,
- owoce suszone (m.in. jabłka, śliwki, morele, rodzynki, figi),
- czarne porzeczki,
- orzeszki arachidowe.
„Jeśli dieta jest niewystarczająca, bądź ciężko nam się do niej zmusić, możemy włączyć suplementację błonnika syntetycznego bądź półsyntetycznego. Warto wprowadzić do diety rośliny nasienne. Osobiście najbardziej preferuję babkę płaszczyk jako bogate źródło błonnika. Zalecaną dawką dzienną są dwie, trzy łyżki stołowe.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.
Ważnym elementem diety jest także odpowiednie nawodnienie organizmu. Bez obecności wody błonnik nie zadziała, tak jak powinien.
„Musimy także pamiętać o dużej podaży wody, gdyż sam błonnik bez płynów może mieć działanie odwrotne i wręcz nasilać zaparcia.”- powiedział dr n. med. Andrzej Berman.
Należy podkreślić, że zaparcia mogą być spowodowane nie tylko nieprawidłową dietą, ale także poważnymi schorzeniami, dlatego warto skonsultować to ze specjalistą.
„Pojawienie się zaparć może być również wynikiem jakiejś choroby jelita, np. choroby nowotworowej, czy dużego polipa utrudniającego jego pasaż. W związku z tym należy zgłosić się do specjalisty i zweryfikować przyczynę.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.
Produkty zakazane przy chorobie hemoroidalnej
„Produkty, które będą nasilały dolegliwości choroby hemoroidalnej to wszelkiego rodzaju żywność wysokoprzetworzona, alkohol i ostre przyprawy, które dodatkowo drażnią okolice odbytu. Warto zrezygnować z palenia papierosów, gdyż nikotyna również przyczynia się do zaostrzenia objawów.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.
Do żywności wysokoprzetworzonej zaliczamy między innymi:
- słone przekąski (chipsy, krakersy, paluszki),
- słodycze i wyroby cukiernicze,
- słodzone płatki śniadaniowe,
- napoje gazowane,
- zupki chińskie,
- dania gotowe do odgrzania w mikrofalówce,
- dania typu fast-food,
- niektóre rodzaje przetworzonego mięsa czy ryb (np. parówki, wędliny, paluszki rybne).
