Kinaza kreatynowa (CPK) – badania, normy, znaczenie nieprawidłowego poziomu

Kinaza kreatynowa (CPK) – rola w organizmie

Kinaza kreatynowa to enzym, który pełni ważną rolę w procesach przemian energetycznych zachodzących w komórce, takich jak regeneracja ATP czy odbudowa zapasów fosfokreatyny. W największej ilości występuje w tkankach o znacznym zapotrzebowaniu na energię – w sercu (CK-MB), w mięśniach szkieletowych (CK-MM) oraz mózgu (CK-BB). Jej podwyższony poziom oznacza, że doszło do uszkodzenia tkanek (w szczególności mięśni) na skutek nadmiernego wysiłku fizycznego, chorób o różnym podłożu, radioterapii bądź stosowania niektórych leków.

Kinaza kreatynowa (CPK) – kto powinien wykonać badanie?

Badanie poziomu kinazy kreatynowej wykonuje się przede wszystkim u pacjentów z podejrzeniem uszkodzenia mięśnia sercowego (przy zapaleniu mięśnia sercowego lub zawale) oraz u pacjentów z podejrzeniem uszkodzenia mięśni szkieletowych w wyniku chorób, urazów, zatrucia lekami lub zatrucia tlenkiem węgla. Badanie pomocne jest również w monitorowaniu leczenia podwyższonego poziomu cholesterolu.

Badanie poziomu kinazy kreatynowej (CPK) – przygotowanie i przebieg

Na badanie poziomu kinazy kreatynowej należy zgłosić się na czczo, czyli po minimum 8 godzinach od ostatniego posiłku. Na kilka dni przed wizytą w laboratorium należy powstrzymać się od intensywnej aktywności fizycznej. Samo badanie nie różni się niczym od standardowej morfologii krwi i polega na jednorazowym pobraniu próbki krwi z żyły łokciowej. Następnie próbka wysyłana jest do laboratorium, gdzie dokonuje się pomiaru poziomu kinazy kreatynowej metodą spektrofotometrii (pomiar transmisji lub odbicia światła przez próbkę). Badanie jest refundowane przez NFZ, a jeśli chcemy wykonać je prywatnie, kosztuje 10-15 złotych. Czas oczekiwania na wynik wynosi jeden dzień roboczy.

Normy kinazy kreatynowej (CPK) we krwi

Zakresy prawidłowych wartości kinazy kreatynowej we krwi różnią się w zależności od płci i wieku badanego oraz od laboratorium, w którym zostało wykonane badanie. Każdorazowo lekarz interpretuje je indywidualnie na podstawie wywiadu przeprowadzonego z pacjentem.Standardowo za normę przyjmuje się poziom 24-170 IU/l u kobiet oraz 24-195 IU/l u mężczyzn.