Kwas acetooctowy – przebieg badania, normy, interpretacja wyniku

Czym jest kwas acetooctowwy?

Kwas acetooctowy, podobnie jak aceton oraz kwas β-hydroksymasłowy, należy do grupy ciał ketonowych. Są to związki chemiczne, które powstają w wątrobie oraz w korze nerkowej na skutek metabolizmu kwasów tłuszczowych. W stanach niedoboru glukozy mogą być wykorzystywane przez mózg, mięśnie oraz inne narządy jako alternatywne źródło energii. Ich obecność w moczu i podwyższony poziom we krwi świadczy o tym, że organizm z jakiegoś powodu nie mogąc pobierać energii z glukozy, zaczął pobierać ją z tłuszczów. Stan taki zawsze powinien być powodem do niepokoju, ponieważ świadczy o zaburzeniach prawidłowych procesów metabolizmu.

Kwas acetooctowy – wskazania do badania

Poziom kwasu acetooctowego oraz pozostałych ciał ketonowych powinny zbadać osoby, które zaobserwowały u siebie objawy takie jak:

• przewlekłe zmęczenie,

• senność,

• słodki, owocowy zapach z ust,

• wzmożone pragnienie,

• zwiększenie objętości oddawanego moczu,

• odwodnienie,

• suchość w jamie ustnej,

• ból brzucha,

• ból i zawroty głowy,

• biegunka,

• wymioty,

• nawracające infekcje,

• bladość skóry.

Jak badać poziom kwasu acetooctowego?

Istnieją dwie sposoby pomiaru poziomu kwasu acetooctowego i pozostałych ciał ketonowych – test paskowy oraz badanie laboratoryjne. Test paskowy jest łatwy w użyciu i bardzo wygodny, ponieważ można go wykonać samodzielnie w domu. Wystarczy kupić w aptece specjalne paski służące do pomiaru ciał ketonowych w moczu – cena 50 pasków wynosi ok. 17 zł, jednak w niektórych miejscach można kupić je także na sztuki.W celu wykonania badania należy pobrać próbkę moczu do sterylnego pojemnika, na chwilę zanurzyć w nim końcówkę paska z polem reakcyjnym, a następnie wyjąć pasek i odczytać wynik dokładnie po 15 sekundach. Interpretacja wyniku polega na porównaniu koloru, jaki przybrał pasek, z tabelą kolorów dołączoną do zestawu. Test taki jest o wiele mniej dokładny niż badanie laboratoryjne i nie pozwala na dokładne określenie ilości ciał ketonowych, jednak może być przydatny w celu sprawdzenia, czy w ogóle występują one w moczu.Drugim sposobem pomiaru poziomu kwasu acetooctowego i pozostałych ciał ketonowych są badania laboratoryjne, wykonywane zarówno z użyciem próbki krwi, jak i próbki moczu.Badanie krwi polega na pobraniu krwi z żyły łokciowej - należy się na nie zgłosić na czczo i w godzinach porannych. Do badania moczu zaś w sterylnym pojemniku oddaje się pobraną z samego rana próbkę moczu. W obu przypadkach czas oczekiwania na wyniki wynosi jeden dzień roboczy, a koszt - ok. 15 zł.

Kwas acetooctowy – jak interpretować wyniki?

Poziom ciał ketonowych we krwi nie powinien przekraczać 0,22 mmol/l . Warto jednak pamiętać, że każde laboratorium posiada własne zakresy norm, dlatego przy pomiarze ilości ciał ketonowych powinniśmy odnosić się przede wszystkim do zakresów określonych przez placówkę, w której wykonujemy badanie.Z kolei w wynikach badania moczu u zdrowej osoby kwas acetooctowy i pozostałe ciała ketonowe w ogóle nie powinny zostać wykryte – nawet ich śladowa ilość jest zjawiskiem nieprawidłowym i powinna stanowić punkt wyjścia do dalszej diagnostyki.