Łupież – rodzaje, przyczyny, leczenie

Czym jest łupież?

Łupież jest chorobą skóry głowy pojawiającą się najczęściej u nastolatków i młodych dorosłych. Charakteryzuje się oddzielaniem się drobnych płatów zrogowaciałego naskórka od skóry głowy. Łupież może powstawać po kontakcie z przyrządami higienicznymi osoby chorej lub też na skutek czynników zewnętrznych u osób podatnych nawystąpienie tego schorzenia.

Objawy i rodzaje łupieżu

Objawy łupieżu mogą być odmienne u różnych osób. Do najczęściej występujących rodzajów łupieżu należą łupież suchy (zwykły), łupież tłusty (łojotokowy) oraz łupież pstry.

Łupież suchy objawia się występowaniem małych, suchych i białych łusek, będących skutkiem nadmiernego łuszczenia się naskórka. Gdy łuszczenie jest bardzo nasilone, na skórze głowy mogą pojawiać się białe, hiperkeratotyczne i nawarstwione strupy ściśle przylegające do skóry głowy. Choremu będzie towarzyszyć uczucie ściągnięcia owłosionej skóry głowy, może pojawiać się świąd. Łupież suchy jest najczęściej występującą formą łupieżu.

Łupież łojotokowy powoduje pojawianie się uwarstwionych, żółtych strupów na owłosionej skórze głowy. Zmianom towarzyszą świąd oraz objawy stanu zapalnego takie jak zaczerwienienie czy pękanie skóry. Oprócz nadmiernego złuszczania się naskórka, łupieżowi łojotokowemu towarzyszy wzmożone wydzielanie sebum – ujścia gruczołów łojowych są wyraźnie powiększone, mogą być wypełnione masą łojowo-rogową, a skóra w okolicach owłosienia, czoła, rzęs brwi i ucha zewnętrznego będzie lśniąca i tłusta. Łupież łojotokowy w niektórych przypadkach jest przyczyną wypadania włosów.

Przyczyny powstawania łupieżu

Jedną z przyczyn powstawania łupieżu są grzyby z rodzaju Malassezia globosa. Grzyby te normalnie występują na skórze człowieka, jednak u osób podatnych na zachorowanie, osób z obniżoną odpornością lub u osób, u których równowaga skóry została zaburzona, mogą przyczyniać się one do powstawania łupieżu. Grzyby te szybko namnażają się na przetłuszczającej się skórze głowy, gdzie odżywiają się triglicerydami obecnymi w łoju. Nadmiernie rozmnożone grzyby zaburzają równowagę mikrobiotyczną skóry, jednocześnie wydzielając kwasy podrażniające skórę głowy, co przyczynia się do jej łuszczenia i powstawania stanu zapalnego.

Czynnikami sprzyjającymi powstawaniu łupieżu są:

• nieprawidłowa dieta (szczególnie brak cynku),

• obniżona odporność,

• nadużywanie żeli i lakierów do włosów,

• zbyt rzadkie stosowanie szamponu do włosów lub używanie zbyt silnych detergentów,

• niewystarczające spłukiwanie detergentów po myciu włosów,

• niska wilgotność w pomieszczeniach mieszkalnych,

• kontakt z chorym lub z używanymi przez niego narzędziami do stylizacji włosów,

• stres,

• zaburzenia hormonalne.

Leczenie łupieżu

W leczeniu łupieżu najskuteczniejsza jest terapia miejscowa. Do wyboru chorzy mają preparaty grzybobójcze, preparaty przeciwłojotokowe i preparaty keratolityczne. Preparaty grzybobójcze zwalczają zarówno objawy jak i przyczyny łupieżu, występują najczęściej w postaci szamponów lub maści, w których substancją aktywną najczęściej jest ketokonazol. Pełna kuracja takimi preparatami trwa kilka tygodni – jeśli po tym czasie objawy nie ustępują, należy skontaktować się z dermatologiem lub trychologiem.

Preparaty łojotokowe są skuteczne w ograniczaniu ilości wydzielanego przez gruczoły łoju, natomiast preparaty keratolityczne pomagają w usuwaniu nadmiaru złuszczonego naskórka. Możliwe jest też zakupienie preparatów łączących wszystkie trzy właściwości.