Menopauza

Menopauza – co to jest?

Menopauza (klimakterium) jest okresem, w którym w organizmie kobiety zachodzą zmiany skutkujące zatrzymaniem czynności gruczołów rozrodczych (gonad) i cyklu miesiączkowego. Klimakterium zazwyczaj występuje u kobiet między 45. a 55. rokiem życia, chociaż może wystąpić wcześniej (ok. 40. roku życia), a także później (ok. 60. roku życia).

Przyczyny menopauzy

Menopauza jest naturalnym procesem związanym ze starzeniem się organizmu. Kobieta rodzi się z ograniczoną liczbą oocytów (komórek dających początek komórkom jajowym) – z każdym cyklem miesięcznym ich liczba zmniejsza się. Wyczerpanie się oocytów w ciele skutkuje wzrostem poziomu hormonów: FSH (hormon folikulotropowy) i LH (lutotropina). W okresie menopauzy jajniki produkują znacznie mniej estradiolu i progesteronu, co wpływa także na kondycję kości, skóry i wielu innych tkanek.

Oprócz przyczyn naturalnych, na pojawienie się menopauzy, zazwyczaj przedwczesnej, mogą wpływać choroby autoimmunologiczne lub przeprowadzone operacje chirurgiczne, np. usunięcie jajników. Potwierdzono, że do wystąpienia przedwczesnej menopauzy mogą przyczyniać się: cukrzyca, choroby tarczycy, chemioterapia, radioterapia, a także endometrioza i zespół policystycznych jajników.

Etapy menopauzy

W rozumieniu medycznym menopauzą nazywa się okres 12 miesięcy, w ciągu których kobieta przestała trwale menstruować. Okres poprzedzający menopauzę, w którym kobieta zaczyna doświadczać objawów związanych z wahaniem poziomu hormonów płciowych oraz nieregularnego miesiączkowania nazywany jest perimenopauzą. Perimenopauza może trwać nawet 8 lat. Natomiast 12 miesięcy po ustaniu miesiączkowania zaczyna się etap zwany postmenopauzalnym.

Objawy menopauzy

Podczas fazy perimenopauzalnej cykle miesiączkowe zaczynają być mniej regularne, natomiast bardziej oddalone od siebie w czasie. Krwawienie może być słabsze lub mocniejsze w porównaniu do tego, którego kobieta zwykle doświadczała, mogą pojawić się także plamienia. Ze względu na wahanie hormonów płciowych w trakcie menopauzy kobiety mogą doświadczać bolesnych stosunków, co powiązane jest z występującą suchością pochwy. Skóra w okresie menopauzalnym staje się cieńsza, wymaga większego nawilżenia. Ze względu na jej suchość możliwe jest pojawienie się świądu. Charakterystycznymi objawami łączonymi w powszechnej świadomości z menopauzą są uderzenia gorąca, zmiany nastroju, drażliwość. Podczas klimakterium kobiety mogą doświadczać trudności z zasypianiem oraz nocnych potów, palpitacji serca, częstszych bólów głowy oraz spadku libido. Możliwe jest pojawienie się sztywności i bolesności stawów.

Wraz z menopauzą zwiększa się ryzyko wystąpienia osteoporozy i miażdżycy.