Nabyty rumień dłoni i stóp – przyczyny, diagnostyka, leczenie

Nabyty rumień dłoni i stóp – charakterystyka

Nabyty rumień dłoni i stóp (rumień dłoniowo-podeszwowy) to rzadka choroba skóry, w przebiegu której dochodzi do pojawiania się na powierzchni wewnętrznej i zewnętrznej części dystalnych kończyn górnych i dolnych charakterystycznych zaczerwienień. Wyróżnia się pierwotny, a także dziedziczny rumień dłoniowo-podeszwowy, nazywany też rumienieniem palmowym (rzadko spotykany) oraz wtórny, nabyty (często spotykany), który jest objawem innych chorób. Rumień najczęściej świadczy o stanach zapalnych wątroby, choć może pojawiać się także w przebiegu nadciśnienia wrotnego, reumatoidalnego zapalenia stawów lub nadczynności tarczycy.

Stopień zaczerwienienia skóry może się różnić w zależności od temperatury otoczenia, ucisku oraz stanu emocjonalnego chorego. Może mu towarzyszyć delikatne mrowienie i pieczenie. Leczenie polega na terapii schorzenia podstawowego.

Nabyty rumień dłoni i stóp – przyczyny

Nabyty rumień dłoni i stóp pojawia się w przebiegu różnych schorzeń (najczęściej jest jednak związany z chorobami wątroby), przeważnie na zgięciach kciuków i małych palców oraz powierzchniach zgięciowych paliczków dystalnych; na stopach występuje bardzo rzadko. Rumień nie wywołuje dolegliwości bólowych, świądu ani nie prowadzi do rozwoju stanu zapalnego. Zaczerwienienie spowodowane jest miejscowym rozszerzeniem naczyń krwionośnych pod skórą.

Rumień dłoniowo-podeszwowy jest jednym z markerów przewlekłej niewydolności wątroby. Wśród chorób wątroby i dróg żółciowych, które mogą powodować wyżej opisane objawy skórne, znajdują się:

• marskość wątroby (u około 23% cierpiących na marskość wątroby występuje rumień dłoniowy),

• niealkoholowa choroba stłuszczeniowa wątroby,

• ostre zapalenie wątroby,

• przewlekłe zapalenie wątroby.

Występują wówczas również: żółtaczka, zwiększenie obwodu brzucha spowodowane przez powiększenie wątroby, obrzęki, palce pałeczkowate, wybroczyny skórne.

Inne schorzenia, w przebiegu których może występować nabyty rumień dłoni to:

• choroby autoimmunologiczne, np.: reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), toczeń rumieniowaty układowy,

• cukrzyca,

• choroby tarczycy,

• zakażenie wirusem HIV,

• inne zakażenia wirusowe, np. wirusem Coxsackie, kiła,

• choroby skóry, np. atopowe zapalenie skóry (AZS), łuszczyca,

• przewlekła obturacyjna choroba płuc.

Nabyty rumień dłoni i stóp – rozpoznanie

Choć nabyty rumień dłoni i stóp widoczny jest gołym okiem, tego typu objaw wymaga szerokiej diagnostyki w celu określenia jego przyczyny. W tym celu wykonuje się następujące badania:

• morfologię krwi,

• oznaczenie poziomu glukozy we krwi,

• profil wątrobowy,

• oznaczenie poziomu hormonów tarczycy,

• poziom kreatyniny,

• poziom żelaza,

• poziom azotu mocznikowego,

• czynnik reumatoidalny.

Konieczne mogą okazać się również badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa jamy brzusznej, mózgu czy biopsja szpiku kostnego.

Nabyty rumień dłoni i stóp – leczenie

Leczenie nabytego rumienia dłoni i stóp polega na leczeniu pierwotnej przyczyny schorzenia. Ważne jest, aby po zaobserwowaniu jakichkolwiek zmian skórnych w obrębie kończyn skonsultować się z lekarzem, nawet jeśli nie występują dodatkowe objawy w postaci bólu czy swędzenia. Wówczas możliwe będzie rozpoczęcie terapii i uniknięcie ewentualnych powikłań.