Nerwoból międzyżebrowy (neuralgia) – przyczyny, objawy, leczenie

Nerwoból międzyżebrowy (neuralgia) – definicja

Nerwoból, inaczej neuraliga, to ostry, palący ból spowodowany podrażnieniem lub uszkodzeniem nerwu, do którego dochodzi na skutek działania różnych czynników, np. infekcji, chorób przewlekłych czy po prostu starzenia się. Najczęściej występującymi nerwobólami są:

• neuralgia nerwu trójdzielnego,

• neuralgia półpaścowa,

• neuralgia językowo-gardłowa,

• neuralgia międzyżebrowa.

Nerwoból międzyżebrowy (ang. intercostal neuralgia), nazywany również neuralgią międzyżebrową, to neuropatyczny ból pojawiający się w przebiegu uszkodzenia nerwów międzyżebrowych (są to nerwy, które wyrastają z rdzenia kręgowego nieco poniżej żeber). Objawia się on ostrym, promieniującym bólem, który zlokalizowany jest wzdłuż przebiegu nerwów (wzdłuż żeber, klatki piersiowej lub brzucha), mogą mu towarzyszyć parestezje (czucie opaczne). Objawy mają zazwyczaj charakter czuciowy, a w ciężkich przypadkach wpływają również na funkcje motoryczne chorego.

Ból przy nerwobólu międzyżebrowym (neuralgii) może być okresowy lub stały, utrzymywać się przez dłuższy czas lub trwać długo po ustąpieniu procesu chorobowego.

Nerwoból międzyżebrowy (neuralgia) – przyczyny

Uszkodzenie nerwu międzyżebrowego prowadzące do zapalenia może być spowodowane przez wiele różnych mechanizmów. Wśród najczęstszych przyczyn wymienia się:

• infekcje wirusowe, np. półpasiec,

• urazy klatki piersiowej, np. upadek z wysokości,

• zabiegi operacyjne z otwarciem klatki piersiowej (torakotomia),

• ciążę,

• niedobór witamin z grupy B,

• zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, dyskopatia,

• boczne skrzywienie kręgosłupa,

• choroby przewlekłe, takie jak: cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), toczeń rumieniowaty układowy, niedoczynność tarczycy,

• osteoporozę,

• ucisk na nerwy spowodowany obrzękiem lub guzem,

• zatrucie lekami lub alkoholem.

Nerwoból międzyżebrowy (neuralgia) – objawy

Podstawowym objawem neuralgii międzyżebrowej jest silny, przeszywający ból zlokalizowany wzdłuż przebiegu nerwu. Może on być odczuwany:

• wokół żeber,

• w klatce piersiowej,

• w górnej części pleców w okolicy łopatek,

• w nadbrzuszu.

Dolegliwości nasilają się podczas aktywności fizycznej, oddychania, kaszlu czy śmiechu. Dodatkowo mogą się pojawić: uczucie ucisku w klatce piersiowej oraz parestezje – mrowienie i drętwienie. Nerwoból międzyżebrowy (neuralgia) spowodowana wirusem półpaśca może dodatkowo powodować swędzenie i nadwrażliwość skóry. W ciężkiej postaci choroby objawy mogą obejmować: mimowolne skurcze mięśni, paraliż, atrofię (zanik) mięśni.

Nerwoból międzyżebrowy (neuralgia) – diagnostyka

W przypadku bólu i ucisku w klatce piersiowej przeprowadzane są badania ogólne i neurologiczne. Ponieważ przyczynę ich występowania nie zawsze udaje się ustalić na podstawie wywiadu i badania fizykalnego, zazwyczaj konieczna jest dodatkowa diagnostyka w postaci:

• zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej,

• tomografii komputerowej,

• rezonansu magnetycznego,

• echa serca,

• EKG (elektrokardiografia),

• oznaczenia poziomu markerów niedokrwienia serca,

• EMG (elektromiografia).

Leczenie nerwobólu międzyżebrowego (neuralgii) polega przede wszystkim na podawaniu środków przeciwbólowych – niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) bądź opioidów. Stosuje się również leki przeciwdrgawkowe (np. gabapentynę, pregabalinę) oraz leki przeciwdepresyjne (np. selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego norepinefryny). Pomocne mogą być również leki miejscowe – plastry na skórę z kapsaicyną o niskim stężeniu bądź lidokainą.

W cięższych przypadkach, gdy wymienione wyżej sposoby okazują się nieskuteczne, możliwe jest wykonanie blokady nerwu międzyżebrowego (podanie środka miejscowo znieczulającego z kortykosteroidami) lub zastrzyku zewnątrzoponowego, który polega na wstrzyknięciu leku przeciwzapalnego w obszar wokół rdzenia kręgowego.

Podczas leczenia nerwobólu międzyżebrowego (neuralgii) należy przyjmować witaminy z grupy B.