Popierwotna gruźlica płuc – przyczyny, objawy, leczenie

Popierwotna gruźlica płuc – przyczyny

Popierwotna gruźlica płuc to bardzo ciężka, ostra choroba zakaźna. Jest to najczęstsza i najcięższa odmiana gruźlicy płuc. Popierwotna gruźlica płuc jest chorobą przenoszoną drogą kropelkową, czyli poprzez wydzielinę z nosa, ust oraz oczu. Dorosłe osoby zachorowują często poprzez uaktywnienie już będącego w ciele zakażenia. Ze względu na to, że gruźlica jest chorobą zakaźną, przyczyną zarażenia się nią jest droga kropelkowa. Wystarczy, że mamy kontakt z chorą osobą lub przebywamy w jej pobliżu.

Gruźlicę płuc wywołuje czynnik zakaźny, czyli kwasoodporny prątek gruźlicy ludzkiej, nazywany także prątkiem Kocha. Nazwa wzięła się od nazwiska odkrywcy, który w 1882 roku zbadał tę chorobą i dowiódł, że zarazek powodujący gruźlicę może bezpośrednio przenosić się z człowieka na człowieka.

Popierwotna gruźlica płuc – objawy choroby

Prątki gruźlicy, czyli czynnik zakaźny popierwotnej gruźlicy płuc, to bakterie bardzo odporne na wysuszenie, co sprawia, że mogą rzez długie miesiące przebywać na przedmiotach, ubraniach, a nawet w cząstkach kurzu. To, co je neutralizuje, to wysoka temperatura, pasteryzacja lub promienie ultrafioletowe.

Pierwotna gruźlica płuc może mieć postać:

- włóknisto-jamnistej gruźlicy płuc i marskości płuc,

- serowatego zapalenia płuc,

- gruźlicy prosówkowej.

Podczas gruźlicy w płucach powstają ogniska chorobowe, które mogą w później ulec zwłóknieniu lub nawet wessaniu i doprowadzić do całkowitego ozdrowienia. Jednak bywa też, że w okolicy nacieku powstaje serowata martwica – prowadzi to do tworzenia zmian, które dają obraz gruźlicy. W okolicy zmian mogą powstawać także zmiany w węzłach chłonnych.

Objawy popierwotnej gruźlicy płuc to:

- kaszel,

- duszność,

- stany podgorączkowe,

- osłabienie,

- plucie krwią,

- zmniejszenie masy ciała,

- bóle w klatce piersiowej,

- wydzielina z domieszką ropy lub krwi.

Popierwotna gruźlica płuc – diagnostyka i leczenie

Diagnostyka popierwotnej gruźlicy płuc polega na rozpoznaniu stopnia zaawansowania zmian w płucach oraz rodzaju nabytej gruźlicy. Badanie gruźlicy odbywa się za pomocą badania bakteriologicznego plwociny, która wypluwana jest przez chorego.

Wykonuje się trzy badania pomagające rozpoznać gruźlicę płucną:

1.    Badania radiologiczne. Pokazuje obecność guzków gruźlicowych, zmian oraz nacieków miąższowych na płucach. Mogą być one pojedyncze lub zlewające się ze sobą. Aby potwierdzić wynik tego badania, należy wykonać dodatkowo badanie bakteriologiczne.

2.    Badania przedmiotowe. Badanie polega na ocenie przebiegu ogólnego stanu pacjenta, a także stopnia zaawansowania jego choroby.

3.    Badanie bakteriologiczne. Na to popularne i najskuteczniejsze badanie w ocenieniu gruźlicy, składa się metoda kalorymetryczna oraz radioizotopowa. Co więcej polega to także na szukaniu w plwocinie prątków pod mikroskopem, hodowla prątków na specjalnie przygotowanych podłożu oraz metoda genetyczna, czyli chociażby reakcja łańcuchowa z polimerazą – PGR.

Leczenie popierwotnej gruźlicy jest dość nieprzyjemne i długotrwałe. Jako że chorzy na gruźlicę cierpią na poważną chorobę zakaźną, leczy się ich kilkoma preparatami na raz. Te środki muszą powodować wrażliwość w prątkach gruźlicowych.

Leki, które zaleca się podczas leczenie gruźlicy popierwotnej to przede wszystkim: streptomycyna, ryfampicyna oraz izoniazyd. Stosowane są także leki tak zwanego drugiego rzutu: kapreomycyna, cykloseryna, amikacyna, chinolony, kanamacyna, etionamid i kwas para-aminosalicylowy, tj. PAS.

Inne metody leczenie to kortykoterapia, leczenie operacyjne, leczenie klimatyczne.

Leczenie gruźlicy płuc powinno być systematyczne i długotrwałe: może trwać od 6 nawet do 9 miesięcy. Ocenę leczenie prowadzi się co kilka miesięcy w oparciu o następujące kryteria:

- kliniczne,

- radiologiczne,

- bakteriologiczne.

Aby nie zarazić się gruźlicą ważna jest profilaktyka! W pierwszej kolejności należy zaszczepić się na tę groźną chorobę zakaźną. Innymi działaniami mogą być badania prowadzone w dużej grupie ryzyka, np. u osób mających kontakt z zakażoną osobą. W innych przypadkach należy natychmiastowo zidentyfikować i wyleczyć osoby, które zostały objęte stanem chorobowym. Jeśli się tego nie zrobi, gruźlica z łatwością zacznie rozprzestrzeniać się na inne osoby i szerzyć.