Porażenie prądem elektrycznym – objawy, skutki, pierwsza pomoc

Porażenie prądem elektrycznym – przyczyny

Do porażenia prądem dochodzi poprzez nieumiejętny kontakt ze sprzętem elektrycznym (choć często nie wynika to z błędu człowieka, ale z wady urządzenia). Prąd najczęściej poraża w styczności ze sprzętami gospodarstwa domowego, np. przez dotykanie mokrymi rękoma urządzeń podłączonych do prądu.

Inną przyczyną porażenia prądem elektrycznym są wady w konstrukcji urządzeń. Bardzo często wady to uszkodzenia sznura przewodowego lub wtyczka, która nie jest sprawna. Zdarza się też, że może dojść do kontaktu z linią wysokiego napięcia, wówczas dochodzi do głębokiego porażenia prądem, które nierzadko prowadzi do śmierci.

Siła porażenia prądu zależy od:

- czasu działania prądu,

- wysokości napięcia prądu,

- drogi przepływu prądu: najbardziej niebezpieczny jest przepływ ręka-nogi, ręka-ręka, ręka-plecy,

- wilgotności i temperatury skóry.

Porażenie prądem elektrycznym – objawy

Objawem porażenia prądem jest przede wszystkim utrata przytomności. Osoba, która została porażona, pada na ziemię, zazwyczaj trzymając w dłoniach przewód elektryczny – dochodzi wówczas do drgawek i skurczów. W miejscu oparzenia poszkodowanego można zaobserwować głębokie oparzenia skóry, zwłaszcza na rękach, gdzie trzymany był przewód.

Osoba porażona często nie może samodzielnie uwolnić się od źródła prądu. Skurcz przechodzi samoistnie, kiedy prąd zostaje odłączony. Warto wiedzieć, że porażenie sprawia także, że skóra może zostać dotkliwie i głęboko poparzona, a to w skrajnych przypadkach prowadzi do zwęglenia tkanki.

W przypadku porażenia prądem cierpi też nasz układ nerwowy, układ oddechowy i układ krążenia. Zgon następuje wtedy, kiedy krążenie krwi zostaje zatrzymane na skutek migotania komór sercowych.

Porażenie prądem elektrycznym – skutki

Skutki porażenia prądem elektrycznym zależą od wielu czynników. W ocenie skutków pod uwagę należy wziąć:

1.    Rodzaj prądu. Do porażenia prądem może dojść na dwa sposoby: porażenie prądem stałym i porażeniem prądem przemiennym (niebezpieczniejszym od stałego).

2.    Czas oddziaływania prądu. Należy wiedzieć, że najniebezpieczniejsze objawy porażenia prądem elektrycznym dają te porażenia, które trwają ponad 0,5 s.

3.    Wysokość napięcia – w napięciu ponad 100 V skóra nie stawia żadnego oporu.

4.    Droga przepływu. Najniebezpieczniejsze porażenia to te: ręka-plecy, ręka-ręka, ręka-nogi.

5.    Temperatura i wilgotność skóry. Prąd swobodnie przepływa przez ciało, kiedy skóra jest mokra lub wilgotna.

Skutki porażenia prądem to:

- utrata przytomności,

- skurcze mięśni,

- zwichnięcia,

- złamania kości,

- oparzenia,

- w skrajnych przypadkach: martwica i zwęglenie tkanek,

- zatrzymanie oddechu,

- migotanie przedsionkowe,

- zatrzymanie krążenia i śmierć.

Porażenie prądem elektrycznym – pierwsza pomoc

Porażenie prądem elektrycznym wymaga natychmiastowej pierwszej pomocy, ponieważ może nieść za sobą ogromne skutki, a nawet prowadzić do zgonu.

Oto zasady pierwszej pomocy w przypadku porażenia prądem:

1.    Przed podjęciem się ratowania ofiary, należy samemu najpierw upewnić się o swoim bezpieczeństwie i braku kontaktu z prądem, by nie zostać porażonym.

2.    Żeby postawić się w bezpiecznej sytuacji należy szybko ograniczyć kontakt ofiary z źródłem prądu. Kroki jakie trzeba podjąć, muszą być zależne z charakterystyką porażenia. Powinniśmy np. wyłączyć bezpieczniki, wyjąć wtyczkę z gniazdka.

3.    Jak powinno się zabezpieczyć siebie oraz poszkodowanego? Należy to zrobić z pomocą drewnianego lub plastikowego narzędzia, np. szczotki, która nie może mieć metalowych elementów! Plastik i drewno nie przewodzą prądu, wobec tego będą całkowicie bezpieczne.

4.    Inną opcją jest odciągnięcie kijem poszkodowanego od prądu, jednak jest to dużo bardziej ryzykowne. Musimy wówczas pamiętać o tym, by stać na gumowej podkładce lub papierowej tekturze, aby uchronić się przed porażeniem.

5.    Po wykonaniu tych czynności, należy niezwłocznie wezwać pogotowie.

W oczekiwaniu na karetkę możesz podjąć się następujących działań:

- jeśli poszkodowany nie stracił przytomności i nie wymaga twojej interwencji, czekaj na karetkę,

- jeśli poszkodowany jest przytomny i oddycha, ale krążenie nie ustało, możesz wykluczyć urazy kręgosłupa i wstrząs i ułożyć do w bezpiecznej pozycji bocznej,

- jeśli poszkodowany nie oddycha, należy wykonać sztuczne oddychanie i/lub masaż serca,

- jeśli objawy wstrząsu pojawiły się u poszkodowanego: blada, zimna skóra, pot, dreszcze, bardzo szybkie tętno, to należy ułożyć go w pozycji na plecach z uniesionymi na podwyższeniu nogami. Jest to pozycja przeciwwstrząsowa.