Rzęsistkowica – objawy, leczenie i sposoby zarażenia

Rzęsistkowica – charakterystyka

Rzęsistkowica jest bardzo częstą chorobą wywoływaną przez zakażenie pierwotniakiem pasożytniczym, rzęsistkiem pochwowym (łac. Trichomonas vaginalis). Występuje głównie u kobiet, ale w rzadkich przypadkach może również wystąpić u mężczyzn, ponieważ jest to choroba przenoszona drogą płciową. Pasożyt rozprzestrzenia się zwykle podczas stosunku pochwowego, oralnego lub analnego. Leczenie nie jest bardzo skomplikowane i opiera się głównie na podaniu antybiotyków, ale wiele kobiet nie ma żadnych objawów, więc choroba może być czasem trudna do wykrycia. Nieleczona rzęsistkowica może między innymi zwiększać ryzyko zakażenia wirusem HIV.

Rzęsistkowica – objawy

W bardzo wielu przypadkach osób zakażonych rzęsistkowicą, nie występują żadne objawy i choroba może pozostać niewykryta przez lata. Objawy pojawiają się w przypadku ostrej postaci rzęsistkowicy i różnią się one u kobiet i u mężczyzn. Do najczęstszych objawów należą:

U kobiet

• Żółtawozielonkawe upławy o przykrym zapachu,

• świąd i pieczenie w pochwie oraz okolicy krocza,

• ból,

• świąd i pieczenie w cewce moczowej,

• parcie na pęcherz i pieczenie przy oddawaniu moczu,

• częste oddawanie moczu w małych ilościach,

• ból w podbrzuszu.

U mężczyzn

• dreszcze,

• podwyższona temperatura ciała,

• sączenie z cewki moczowej śluzowo-ropnej wydzieliny,

• bóle w kroczu,

• pieczenie oraz swędzie cewki moczowej,

• częsta potrzeba oddawania moczu,

• obrzęk,

• zaczerwienienie,

• nadżerki na żołędzi i wewnętrznej powierzchni napletka.

Rzęsistkowica – droga zakażenia

Podczas stosunku pasożyt przenosi się z zakażonej osoby na osobę niezainfekowaną. U kobiet najczęściej zakażoną częścią ciała jest dolny odcinek dróg rodnych (srom, pochwa, szyjka macicy lub cewka moczowa). U mężczyzn najczęściej zakażoną częścią ciała jest wnętrze penisa (cewka moczowa). Podczas stosunku płciowego pasożyt zwykle przenosi się z penisa do pochwy lub z pochwy do penisa. Bardzo rzadko zdarza się, że pasożyt infekuje inne części ciała, takie jak ręce, usta lub odbyt. Nie zostało stwierdzone, dlaczego nie u każdej zarażonej osoby pojawiają się objawy infekcji. Prawdopodobnie zależy to od takich czynników, jak wiek i ogólny stan zdrowia danej osoby. Osoby przechodzące infekcję nadal mogą przenosić ją na innych, dlatego zawsze należy mieć na uwadze podstawowe zasady postępowania, chroniące przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. W bardzo sporadycznych przypadkach do zarażenia może dojść z powodu używania tego samego ręcznika co osoba zainfekowana czy korzystania z publicznych toalet lub sauny. Choroba nie jest także wykluczona u dzieci, jeżeli rodzice zaniedbają podstawowe zasady higieny, są to jednak zakażenia niezwykle rzadkie.

Rzęsistkowica – diagnoza i leczenie

Istnieją trzy główne sposoby wykrywania rzęsistkowicy. Pierwsza jest znana jako mikroskopia solankowa. Jest to najczęściej stosowana metoda i wymaga wymazu z kanału szyjki macicy, pochwy lub prącia do badania pod mikroskopem. Wynik pozytywny stanowi obecność jednego lub wielu rzęsistek. Ta metoda jest tania, ale ma niską czułość (60-70%), często z powodu nieodpowiedniej próbki, co skutkuje fałszywie ujemnymi wynikami.

Drugą metodą diagnostyczną jest hodowla, która historycznie była „złotym standardem” w diagnostyce chorób zakaźnych. Testy posiewu pochwy na obecność rzęsistka pochwowego są stosunkowo tanie, jednak czułość jest nadal dość niska (70-89%).

Trzecia metoda obejmuje testy amplifikacji kwasów nukleinowych (NAAT). Testy te są droższe niż mikroskopia i hodowla, ale są bardzo czułe (80-90%).

Występowanie rzęsistkowicy zwiększa ryzyko występowania innych chorób przenoszonych drogą płciową, takich jak kiła, rzeżączka czy chlamydia, dlatego warto wykonać także badania na obecność innych chorób wenerycznych.

Leczenie rzęsistkowicy opiera się na podawaniu metronidazolu. Preparat ten ma działanie pierwotniakobójcze oraz bakteriobójcze. Bardzo ważne jest, aby leczeniu był poddany także partner osoby zakażonej, a podczas leczenia należy powstrzymać się od współżycia seksualnego. W przeciwnym przypadku infekcja będzie wciąż przenosić się pomiędzy partnerami i może przejść w stan przewlekły prowadzący do poważnych powikłań i znacznie zmniejszający komfort życia.