Skąd bierze się histoplazmoza i jak ją rozpoznać?
Histoplazmoza – występowanie i mechanizm zarażenia
Grzyb powodujący histoplazmozę można spotkać na całym świecie, w szczególności w miejscach zamieszkiwanych przez nietoperze oraz ptaki. Za tereny endemiczne histoplazmozy uznaje się okolice rzek Ohio i Missisipi w Stanach Zjednoczonych, a także niektóre jaskinie w południowej i wschodniej Afryce. Ze względu na występowanie histoplasma capsulatum w glebie oraz miejscach skażonych przez odchody ptaków i nietoperzy do zakażenia może dojść podczas poruszania gleby – np. w przebiegu pracy. Obecne w grzybie zarodniki przedostają się do powietrza, a wdychane poprzez drogi oddechowe powodują rozpoczęcie infekcji histoplazmozą. Gdy dostaną się do organizmu człowieka, przeistaczają się w dorosłe drożdżaki, przez co nie dochodzi do zakażenia międzyludzkiego. Ze względu na zakażenie przez drogi oddechowe ryzyko zainfekowania zwiększa się w przypadku osób dotkniętych przewlekłymi chorobami płuc oraz z niską odpornością. Z tego powodu zarażenie histoplazmozą może prowadzić do groźnych powikłań u osób z chorobami nowotworowymi oraz z AIDS.
Jak histoplazmoza wpływa na nasz organizm?
Pierwsze objawy histoplazmozy są dostrzegalne po 3-17 dniach. Ze względu na manifestujące się objawy można podzielić ją na kilka odmian. Najczęstszą z nich jest histoplazmoza płucna, mogąca przebiegać w sposób bezobjawowy lub ostry. Powoduje ona objawy przypominające grypę lub łagodne zapalenie płuc. Z tego powodu osoba zarażona może być osłabiona, mieć podwyższoną temperaturę, dreszcze, doznawać nieprzyjemnego bólu w okolicach klatki piersiowej. W trakcie choroby może pojawić się również uporczywy kaszel, który początkowo ma charakter suchy, lecz po czasie zmienia się w mokry z powodu ropnej wydzieliny. W przypadku ostrej postaci płucnej histoplazmoza zwykle przebiega bez trwałych powikłań, a chory powraca do zdrowia. Uzyskana w wyniku zakażenia odporność sprawia, że w razie ewentualnych przyszłych infekcji chory przejdzie ją znaczenie łagodniej.
Drugą, znacznie bardziej niekorzystną postacią histoplazmozy, jest forma rozsiana, postępująca, najczęściej pojawiająca się u osób z obniżoną odpornością, spowodowaną obecnością chorób przewlekłych lub przyjmowania niektórych leków. W przypadku postaci przewlekłej natężenie niektórych symptomów może trwać nawet lata, a obraz kliniczny choroby manifestuje się poprzez następujące objawy: osłabienie, utratę wagi, apatię, przewlekły kaszel z niewielką ilością wydzieliny. W tym czasie w kaszlu mogą pojawić się również ślady krwi, a podczas wysiłku zakażony odczuwa duszność i ból w klatce piersiowej. Na tym etapie choroby zarodniki mogą lokować się w innych narządach, przez co pojawiają się zaburzenia pracy nerek, wątroby, powiększenie węzłów chłonnych. Możliwe również jest występowanie zmian skórnych typu rumieniowatych oraz obecność trudno gojących się owrzodzeń. Na najcięższym etapie choroby dysfunkcje mogą obejmować również szpik kostny oraz mózg.
Histoplazmoza – możliwości leczenia
W przypadku ostrej histoplazmozy płucnej oraz formy przewlekłej i rozsianej wymagane jest leczenie. W tym celu najczęściej stosowane są leki przeciwgrzybicze, a w najcięższych przypadkach podawanie środków przeciwgrzybiczych może trwać nawet latami, w celu zapobiegania nawrotom. Aby skutecznie dobrać leki, należy odpowiednio zdiagnozować potencjalnie zakażonego poprzez pobranie próbki materiału do zbadania, a także wykonać specjalistyczne badania, które umożliwią wykrycie przeciwciał we krwi i moczu. Istnieją również testy skórne na histoplazmozę, dzięki którym można wykluczyć lub stwierdzić występowanie drożdżycy.