Skazy zakrzepowo-zatorowe - przyczyny, objawy, leczenie

Skazy zakrzepowo-zatorowe: definicja

Skazy zakrzepowo-zatorowe to dolegliwości, które wiążą się z zaburzeniami krzepnięcia krwi.U osób nimi dotkniętych występuje nadkrzepliwość, powodująca nadmierne powstawanie zmian zakrzepowych w układzie krążenia. Wynika to ze skłonności do osadzania się składników krwi w naczyniach krwionośnych.

Skazy zakrzepowo-zatorowe: przyczyny

Istnieje wiele przyczyn występowania skaz zakrzepowo-zatorowych. Mogą one towarzyszyć szeregowi dolegliwości o bardzo różnorodnym podłożu.

Choroby układu krążenia

Zakrzepy powstają najczęściej w następstwie dwóch chorób układu krążenia: zakrzepicy żył głębokich oraz trombofilii.Zakrzepica żył głębokich może wynikać z wielu innych schorzeń, w tym cukrzycy czy reumatyzmu, a także wiązać się z niezdrowym trybem życia (brak ruchu, nadwaga, nieprawidłowe nawyki żywieniowe).Trombofilia z kolei spowodowana jest zazwyczaj czynnikami genetycznymi, chorobami autoummunologicznymi, zakażeniami i stanami zapalnymi.

Nowotwory

Długotrwałe analizy obejmujące pacjentów onkologicznych wykazują, że zachorowalność na zakrzepicę żył głębokich jest u nich wielokrotnie wyższa niż u reszty populacji.Największe zagrożenie wiąże się z rakiem trzustki, guzami mózgu, rakiem jelita grubego oraz rakiem żołądka. Stosowanie chemioterapii dodatkowo pogarsza objawy, dlatego u osób, które cierpią jednocześnie na nowotwór i skazy zakrzepowo-zatorowe, niekiedy konieczna jest nawet rezygnacja z tego rodzaju leczenia.

Zapalenie wątroby

Do powstania skaz zakrzepowo-zatorowych nierzadko dochodzi również w żyle wrotnej – stosunkowo krótkim naczyniu, które doprowadza krew do wątroby.W takim przypadku upośledzony jest odpływ krwi narządów jamy brzusznej, przez co może dojść do niedrożności oraz martwicy jelit.Pośród przyczyn tego groźnego schorzenia wymienia się m.in. zapalenie wątroby.

Zapalenie trzustki

Jedno z głównych powikłań zapalenia trzustki to właśnie zakrzepica żylna. Występuje ona aż u 22 % chorych z przewlekłym zapaleniem i 24 % chorych z zapaleniem ostrym. Najczęściej dotyczy żyły śledzionowej i spowodowana jest uciskiem lub zamknięciem naczynia na proces zapalny, który toczy się w obrębie narządu.

Choroby serca

Choroby serca takie jak migotanie przedsionków, wada mitralna serca, bakteryjne zapalenie wsierdzia oraz tętniaki również mogą powodować wystąpienie skaz zakrzepowo-zatorowych.W tym przypadku przyczyną zatorów są powstające na skutek zaburzeń przepływu krwi skrzepliny.

Udar niedokrwienny

U pacjentów, którzy przeszli udar niedokrwienny, istnieje bardzo duże ryzyko wystąpienia zapalenia żył głębokich. Według różnych szacunków wynosi ono nawet ponad 10 %.Przyczyną tego zjawiska jest długotrwałe unieruchomienie kończyn, które powoduje zwolnienie przepływu krwi.

Ukąszenie węża lub żmii

Skazy zakrzepowo-zatorowe mogą występować u osób ukąszonych przez niektóre gatunki węży oraz żmii. W ich jadzie znajdują się koagualanty – związki aktywujące protrombinę oraz czynniki krzepliwości krwi. Ich działanie przyczynia się do powstawania skrzepów w naczyniach krwionośnych.

**Ciąża oraz połóg

**Ciążą jest jednym z czynników zwiększających ryzyko wystąpienia zakrzepicy żył głębokich. U kobiety następuje wzrost stężenia czynników krzepnięcia i podwyższona produkcja hormonów, które powodują zwolnienie przepływu krwi. Prawdopodobieństwo pojawienia się zatorów zwiększa dodatkowo długotrwałe unieruchomienie, niekiedy konieczne po ciężkim porodzie.

Skazy zakrzepowo-zatorowe: objawy

Objawy zależą bezpośrednio od miejsca, w którym zlokalizowane są zmiany.Dla zakrzepów w naczyniach krwionośnych ręki charakterystyczny jest ciągnący ból, obrzęk oraz miejscowe zasinienie.Z kolei zmiany w kończynach dolnych powodują obrzęk łydki lub nogi, a także ból nasilający się podczas chodzenia, dotyku i ucisku. W wielu przypadkach można również zaobserwować zaczerwienienie skóry oraz podwyższenie temperatury kończyny.

Skazy zakrzepowo-zatorowe: leczenie i profilaktyka

Przebieg leczenia skaz zakrzepowo-zatorowych każdorazowo uzależniony jest od przyczyny ich występowania. W celu złagodzenia objawów stosuje się doustne leki przeciwzakrzepowe, które rozrzedzają krew, dzięki czemu ryzyko powstawania zakrzepów zostaje znacznie zmniejszone.Ogromne znaczenia ma również profilaktyka. Zaleca się przejście na lekkostrawną, bogatą w wartościowe produkty dietę, a także włączenie choćby niewielkiej aktywności fizycznej do codziennej rutyny.