Stopa płasko-koślawa: przyczyny, objawy, leczenie, ćwiczenia

Stopa płasko-koślawa: definicja

Płaskostopie koślawe polega na znacznym lub całkowitym obniżeniu łuku podłużnego stopy wraz z jednoczesnym przekrzywieniem pięty do wewnątrz. Stan taki występuje naturalnie u dzieci, ponieważ podczas nauki chodzenia poprawia to równowagę i ułatwia stabilizację ciała. Po 6. roku życia jednak, na skutek wzmocnienia układu mięśniowego, powinno dojść do samoistnego wysklepienia łuków stopy. Jeżeli tak się nie stanie lub jeśli nieprawidłowe ułożenie zostanie przywrócone na skutek działania różnego rodzaju czynników, mamy do czynienia ze stopą płasko-koślawą.Wada ta może przyjąć postać dynamiczną (stopa, nie będąc pod obciążeniem, odzyskuje naturalny kształt) lub utrwaloną (nieprawidłowość w kształcie występuje niezależnie od obciążenia).

Stopa płasko-koślawa: przyczyny występowania

Pośród przyczyn występowania stopy płasko-koślawej wymienia się wiotkość stawową, zaburzenia napięcia mięśniowego, schorzenia neurologiczne oraz nieprawidłową budowę stawów skokowych, kolan albo miednicy. Ponadto wada ta może być skutkiem niewydolności ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego, spowodowanej np. ostrym urazem, chorobami na tle reumatoidalnym czy długotrwałym unieruchomieniem stopy i stawu skokowego.Stopa płasko-koślawa pojawia się również u osób, które cierpią na nadwagę lub otyłość, noszą niewygodne obuwie (np. zbyt wąskie lub na wysokim obcasie), nie uprawiają aktywności fizycznej oraz mają siedzącą lub stojącą pracę. U dzieci głównym czynnikiem ryzyka jest zbyt wczesne wymuszanie prób chodzenia, np. za pomocą chodzika.

Stopa płasko-koślawa: objawy

Stopa płasko-koślawa objawia się przede wszystkim dyskomfortem podczas chodzenia i problemami z doborem obuwia, wynikającymi z nietypowego kształtu kończyny. Występują modzele, otarcia, ciężki chód, szybka męczliwość stóp i dolegliwości bólowe, które obejmują zarówno stopy, jak i stawy skokowe, kolana czy kręgosłup. Mogą się również pojawić ograniczenia w obrębie ruchów palców.Stopa płasko-koślawa często współwystępuje z koślawością kolan, paluchem koślawym, zespołem hiperpronacyjnym czy rozcięgnem podeszwowym, a nieleczona może prowadzić do rozwoju zmian zwyrodnieniowych,

Stopa płasko-koślawa: leczenie

W łagodnych przypadkach podstawą leczenia płaskostopia koślawego są wykonywane regularnie ćwiczenia stopy, rozciąganie skurczonego ścięgna Achillesa oraz wzmacnianie mięśnia piszczelowego tylnego (np. podczas jazdy na rowerze). Ponadto stosuje się specjalne wkładki ortopedyczne lub buty, pomagające podtrzymać podłużne i poprzeczne sklepienie stopy.Kiedy jednak deformacja powoduje rozwój wad postawy bądź jest na tyle zaawansowana, że leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatu, zachodzi konieczność przeprowadzenia operacji.W zależności od stopnia rozwoju deformacji polega ona na wprowadzeniu implantu w zewnętrzną kość stępu (artrodeza), zastosowaniu wewnętrznych stabilizatorów stawu skokowo-piętowego lub osteotomii kości piętowej.