Urazy twarzy i jamy ustnej
Urazy twarzy i jamy ustnej – zwichnięcie żuchwy
Kostne elementy żuchwy są połączone przez krążek stawowy. Torebka stawowa otacza staw skroniowo-żuchwowy. Utrzymanie stawu umożliwiają więzadła. Żuchwa wykonuje ruch zawiasowy i ślizgowy. Uraz następuje kiedy głowy stawowe zostaną nienaturalnie przestawione w osi pionowej lub poziomej. Dochodzi do odwiedzenia żuchwy od pozycji wyjściowej. Torebka stawu skroniowo-żuchwowego zostaje przerwana. Zwichnięcie zazwyczaj występuje po jednej stronie. Ryzyko uszkodzenia wzrasta u osób cierpiących na zaburzenia neurologiczne i z wrodzoną lub nabytą wadą torebki stawowej, która jest elementem takich chorób jak zespół Marfana i zespół Ehlers-Danlosa. Poszkodowany nie jest w stanie zetknąć zębów górnego i dolnego łuku. Żuchwa jest trwale przesunięta ku przodowi i mimo zaangażowania mięśni chory nie jest w stanie jej przesunąć. Pojawia się silny ból stawu skroniowo-żuchwowego, pojawiają się problemy z przełykaniem i mówieniem, a nienaturalne napięcie mięśni brody powodują dyskomfort. Obustronne zwichnięcie żuchwy zdarza się rzadziej, jednak zazwyczaj wymaga operacji na oddziale chirurgii szczękowej.
Urazy twarzy i jamy ustnej – urazy zębów
Urazy twarzy i jamy ustnej dotyczą także uzębienia. Uszkodzenia zębów najczęściej występują u aktywnych fizycznie dzieci i nastolatków. Występujące i nieleczone wady zgryzu sprzyjają utracie zębów. Po utracie korony zębów stałych, zwykle konieczne jest także usunięcie korzeni i zaszycie rany, w celu zatrzymania krwotoku wewnątrz jamy ustnej. Braki w uzębieniu stanowią poważny problem, ponieważ pokarm nie jest prawidłowo trawiony. W związku z tym wiele lat po utracie zębów występują dolegliwości żołądkowo-jelitowe. Deformacji ulega niepełny łuk zębowy powodując skrzywienia i asymetrię twarzy. Utrata zęba wymaga konsultacji stomatologicznej i ortodontycznej.
Urazy jamy ustnej i dziąseł
Z powodu oparzenia lub silnego uderzenia uszkodzeniu ulega także wewnętrzna część policzka, język, podniebienie i dziąsła. Rany powodują krwawienie, a w ich miejscu zbierają się bakterie, powodując infekcje w postaci afty, zaczerwienienia i obrzęki. Do urazu może dojść podczas jedzenia, kiedy chory przez nieuwagę przygryzie język lub wewnętrzną ściankę policzków. Powtarzające się przygryzienia mogą występować na tle nerwowym. Czasami do uszkodzenia dochodzi przez niewłaściwe stosowanie nici dentystycznej lub zbyt intensywne ruchy podczas szczotkowania. Przejściowe stany zapalne i obrzęki czasami są powikłaniami po przeprowadzonych wcześniej zabiegach chirurgicznych, np. po ekstrakcji zębów. Dolegliwości utrudniają spożycie pokarmów a niekiedy także mówienie.
Urazy twarzy i jamy ustnej – diagnostyka
Urazy twarzy i jamy ustnej niszczą skórę i powierzchnię kośćca, ale mogą także ingerować w głębiej położone tkanki, obciążając tym samym układ stomatognantyczny, pokarmowy i oddechowy. Głębokie rany upośledzają działanie nerwów.Po uszkodzeniu zębów analizuje się jego obraz kliniczny, w celu ustalenia żywotności miazgi zębowej. Wyrwanie naruszone zęba jest ostatecznością, dąży się do zachowania żywej miazgi. Przy utracie całego zęba, należy udać się z nim do lekarza, gdyż istnieje możliwość przeprowadzenia replantacji. Rozległe urazy szczęki wymagają interwencji chirurga szczękowego. W przypadku otwartych i rozległych ran wewnątrz jamy ustnej odbywa się zaszycie. Podaje się leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, likwidujące uciążliwe obrzęki. Proces gojenie może być wspomagany stosowaniem maści antybakteryjnych i terapią z antybiotykiem, minimalizującą ryzyko infekcji.