Utrata przytomności - przyczyny, objawy i leczenie

Utrata przytomności – definicja

Stan utraty przytomności występuje wtedy, kiedy nieprzytomny przestaje reagować na wszelkie bodźce zewnętrzne. Przejawia się to w braku odpowiedzi na pytania, czynniki zewnętrzne, takie jak dotyk, hałas, intensywne zapachy czy wahania temperatury nie prowokują do jakiegokolwiek zachowania. Następuje utrata świadomości, często gwałtowna. Stan nieprzytomności jest szczególnie niebezpieczny, gdyż może przerodzić się w śpiączce. Rośnie też ryzyko szybkiego zatrzymania krążenia i konieczność reanimacji. Utrata przytomności trwająca mniej niż dwie minuty i ustępująca samoistnie to omdlenie. Każda taka sytuacja spowodowana niedoborem tlenu w krążeniu mózgowym wymaga udzielenia pomocy. Nawet jeśli sam okres nieprzytomności nie spowoduje niebezpiecznych powikłań, do tragedii może dojść w skutek gwałtownego upadku.

Utrata przytomności – przyczyny

Podstawową przyczyną utraty przytomności jest niedotlenienie mózgu, spowodowane zaburzeniami oddechowymi. Drogi oddechowe mogą być z jakiegoś powodu niedrożne lub krew nie transportuje wymaganej do podtrzymania funkcji życiowych ilości tlenu. Przerwanie świadomości może być też następstwem urazu, zwłaszcza bezpośredniego uszkodzenia tkanek mózgu w skutek uderzenia głowy o twardą powierzchnię lub ciosu zadanego w twarz. Stan nieprzytomności to również konsekwencja skrajnego wyczerpania organizmu, po wielu godzinach przebywania na mrozie lub w upalnym słońcu. Wahania glukozy odbiegające od normy oraz wylew krwi do mózgu z powodu zatoru to kolejne niebezpieczne przyczyny. Wśród czynników zewnętrznych powodujących odcięcie od świadomości są niektóre leki i substancje chemiczne oraz porażenie prądem elektrycznym o wysokim napięciu.

Utrata przytomności – objawy

Zazwyczaj omdlenia przebiegają w sposób niespodziewany, stąd wynika ich duże niebezpieczeństwo. Zdarzają się jednak charakterystyczne objawy poprzedzające, w tym przyspieszenia akcji serca, bladość skóry i nadmierne pocenie się. Osoba przed stanem utraty przytomności może mieć problemy z wypowiedzeniem się i skarżyć na duszności oraz silny ból głowy. W niektórych przypadkach, z powodu braku kontroli nad układem moczowym dochodzi do mimowolnego oddania uryny.

Utrata przytomności – rodzaje

Stresujące przeżycie lub nagła zmiana pozycji ciała obniżają znacznie ciśnienie tętnicze. Może wtedy dojść do odruchowej utraty przytomności. Przypadki omdleń zazwyczaj trwają kilka minut, po których następuje przywrócenie świadomości. Hipotonia ortostatyczna to przerwanie przytomności z powodu zaburzeń krążenia, któremu towarzyszą zwykle zawroty głowy, arytmia serca i problemy z widzeniem. Omdlenie kardiogenne to wynik ograniczonego przepływu krwi do mózgu. Oprócz tego możemy mieć do czynienia z sytuacyjną utratą przytomności, w trakcie wydalania, oddawania uryny lub kaszlnięcia.