Wazopresyna (AVP) - kiedy wykonać badanie?
Wazopresyna (AVP) jest hormonem wytwarzanym w podwzgórzu i odpowiada m.in. za regulowanie ciśnienia tętniczego oraz gęstości moczu. W jakich sytuacjach wskazane jest wykonanie badania wazopresyny? Czym skutkuje jej niedobór i nadmiar w organizmie?
Wazopresyna (AVP) - co to jest?
Wazopresyna produkowana jest przez tylny płat przysadki mózgowej i pełni odpowiedzialne funkcje w organizmie człowieka. Obkurczając naczynia krwionośne wpływa na regulację ciśnienia krwi i agregację płytek krwi, a także reguluje gęstość moczu oraz normalizuje proces glukoneogenezy w wątrobie.
Poziom stężenia wazopresyny w organizmie człowieka zależny jest od kortyzolu (hormonu stresu), adrenaliny oraz od hormonów płciowych. Na wytwarzanie wazopresyny mają wpływ przede wszystkim: spadek objętości krwi krążącej, spadek ciśnienia krwi oraz wzrost osmolarności osocza.
Niedobór oraz nadmiar tego hormonu w organizmie niesie ryzyko dla zdrowia człowieka. Przyczyną nadmiernie wysokiego stężenia wazopresyny we krwi może być odpowiedzialny przewlekły ból lub stres. Produkcja wazopresyny w większych ilościach ma miejsce podczas snu, kiedy ciśnienie tętnicze w organizmie spada. Jej obniżony poziom natomiast, obserwuje się u osób spożywających alkohol w nadmiarze.
Funkcje wazopresyny (AVP) w organizmie
Wazopresyna pełni wiele ważnych funkcji w organizmie człowieka. Między innymi, odpowiada za gęstość moczu i obniżanie ciśnienia tętniczego. Bierze także udział w wytwarzaniu hormonu tarczycowego, jakim jest TSH. Stymuluje produkcję kortyzolu, czyli hormonu stresu (mającego szkodliwy wpływ na zdrowie). Reguluje także agregację płytek krwi oraz wspiera produkcję hormonu wzrostu. Ponadto, bierze udział w procesie termoregulacji organizmu.
Kiedy wykonać badanie stężenia wazopresyny?
Wskazaniami do wykonania badania poziomu stężenia wazopresyny (AVP) są następujące sytuacje:
u pacjenta występuje podejrzenie moczówki prostej (zwiastunem tego schorzenia jest oddawanie znacznych ilości nie zagęszczonego moczu);podejrzenie zespołu Schwartza-Barttera - schorzenie to jest ściśle związane z nadmiernym wydzielaniem wazopresyny;w przebiegu zaburzeń elektrolitowych, mogących świadczyć o hiponatremii.
Wazopresyna (AVP) - przebieg badania
Materiałem do badania wazopresyny jest surowica pobierana z żyły łokciowej pacjenta. Na około 8 godzin przed badaniem nie należy przyjmować posiłków. Na podstawie pobranej krwi określa się stężenie wazopresyny. Oczekiwanie na wynik badania trwa zazwyczaj około 24 godziny.
Norma dla stężenia wazopresyny we krwi wynosi: 1,85-7,4 pmol/l (2-8 pg/ml).
