Wrzody żołądka – jak je wykryć? Ekspert radzi
Wrzody żołądka są jedną z częściej występujących chorób przewodu pokarmowego. Za główną przyczynę choroby uznawany jest stres, choć wpływ mogą mieć również inne czynniki. Wrzody mogą zarówno powodować silny ból, jak i nie dawać żadnych objawów. Jak w takim razie wykryć wrzody żołądka? Jakie badania trzeba wykonać i kiedy udać się do lekarza? Zapytaliśmy eksperta. Artykuł powstał na podstawie rozmowy ze specjalistą gastroenterologiem, dr. n.med. Jackiem Kowerzanowem.
Wykrycie wrzodów umożliwia badanie endoskopowe
„Złotym standardem w diagnostyce choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy jest wykonanie endoskopii górnego odcinka przewodu pokarmowego. Mówimy tutaj o gastroskopii, która jest już powszechnie dostępna. Przeprowadzenie gastroskopii umożliwi nam nie tylko rozpoznanie choroby wrzodowej, ale także pozwoli określić lokalizację wrzodu”. - powiedział gastroenterolog, Jacek Kowerzanow.
Gastroskopia, nazywana również badaniem endoskopowym, umożliwia obejrzenie przewodu pokarmowego. Do ciała pacjenta wprowadza się aparat z optyką, umożliwiający oglądanie struktur niedostępnych dla oka. Rurkę wprowadza się przez usta lub nos. Gastroskopia jest badanie inwazyjnym, lecz ciężkie powikłania nie występują często.
Badanie nie należy do najprzyjemniejszych, lecz dyskomfort, który powoduje jest też często wyolbrzymiany. Dla pacjentów najtrudniejszy jest moment wprowadzania aparatu – jednak, by zmniejszyć odruch wymiotny, znieczula się błonę śluzową lub podaje leki uspokajające.
„Przy podejrzeniu choroby nowotworowej, podczas gastroskopii możemy pobrać wycinki do oceny mikroskopowej. Jednocześnie możliwe jest wykonanie tzw. testu ureazowego na obecność Helicobacter pylori.” - powiedział gastroenterolog, Jacek Kowerzanow.
Wrzody żołądka – charakterystyczne objawy
Osoby cierpiące na wrzody żołądka najczęściej odczuwają ból w nadbrzuszu:
„Głównym objawem jest ból, który umiejscawia się najczęściej w nadbrzuszu. Ma on charakter piekący, bądź też gniotący, o zmiennym natężeniu. Znaczące jest to, iż pokarm może ten ból nasilać lub wręcz odwrotnie, może go niwelować. Wszystko zależy od tego, gdzie wrzód jest umiejscowiony”. - powiedział gastroenterolog, Jacek Kowerzanow.
Objawy choroby zależą również od wieku danej osoby - wrzody rzadziej występują u osób starszych, za to częściej chorują na nie ludzie młodzi i w wieku średnim. Najczęściej zgłaszanym objawem jest odczuwanie bólu na środku brzucha. Chorzy niekiedy mylnie utożsamiają ten ból z uczuciem głodu. Mogą towarzyszyć mu objawy takie jak:
- wymioty,
- mdłości,
- gazy,
- odbijanie.
Wrzody żołądka mogą pękać. Wtedy też objawy będą już inne.
„Jak wspomniałem wcześniej, musimy pamiętać, że pęknięcie wrzodu to stan bezpośredniego zagrożenia życia. Niepokojące mogą być objawy krwawienia do przewodu pokarmowego pod postacią krwistych wymiotów, bądź też wymiotów, które mają wygląd fusów do kawy. Kolejnym objawem jest smolisty, bądź krwisty stolec. Sama perforacja objawia się najczęściej ostrym, przeszywającym bólem, nazywanym bólem sztyletowym.
Pęknięcie wrzodu wymaga natychmiastowej pomocy medycznej.
"W przypadku krwawienia, wskazany jest pilny zabieg endoskopowy, tamujący to krwawienie. Natomiast w przypadku perforacji, konieczny jest zabieg operacyjny w trybie pilnym.” - powiedział gastroenterolog, Jacek Kowerzanow.
Wrzody żołądka mogą przekształcić się w zmiany nowotworowe. Dlatego objawów choroby nie należy bagatelizować.
Wrzody żołądka są uleczalne
„Jak najbardziej jest to choroba wyleczalna. Proces leczenia zależy od przyczyny, czy będzie związana z infekcją Helicobacter, czy też nie. Znamienne jest tutaj wyeliminowanie czynnika sprawczego. Jeżeli chodzi o Helicobacter pylori, stosuję szerokospektralną antybiotykoterapię. Jeśli jednak wrzody nie są związane z infekcją bakteryjną, w większości przypadków używamy leków z grupy tzw. inhibitorów pompy protonowej.” - powiedział gastroenterolog, Jacek Kowerzanow.
Leczenie wrzodów żołądka, oprócz usunięcia ich przyczyny, polega też na stosowaniu diety lekkostrawnej. Nie jest to jednak bardzo restrykcyjna dieta, ze względu na to, że pokarm nie jest przyczyną wrzodów. Jednak chory powinien unikać potraw tłustych, mocno przyprawionych i smażonych.
„Niektórzy pacjenci skarżą się na dolegliwości bólowe po kawie, mocnej herbacie, a szczególnie po napojach wysokoprocentowych.” - powiedział gastroenterolog, Jacek Kowerzanow.
Przy leczeniu wrzodów można wspomagać się domowymi metodami
„To określenie idealnie trafia w punkt: „wspomagać się”, nie leczyć! Część pacjentów pije wywar z siemienia lnianego, który ma działanie protekcyjne na błonę śluzową. Zaznaczam, że jest to jedynie „wspomaganie” a nie leczenie. O wszelkich dodatkowych działaniach pacjenta – lekarz powinien być poinformowany.” - powiedział gastroenterolog, Jacek Kowerzanow.
