Zaburzenia czucia mogą mieć różny charakter. Co warto o nich wiedzieć?

Zaburzenia czucia – przyczyny

Do zaburzeń czucia mogą doprowadzić uszkodzenia pojedynczych włókien nerwowych, jak i licznych nerwów. Do pierwszego z wymienionych problemów można zaliczyć np. zespoły uwięźnięcia. Może do tego dojść także na skutek uszkodzenia pojedynczego włókna nerwowego w związku z przebyciem jakiegoś ograniczonego urazu.

Uszkodzenia licznych nerwów, bywające przyczyną zaburzeń czucia, mogą z kolei rozwijać się w przebiegu licznych chorób ogólnoustrojowych. Jest wśród nich cukrzyca, stwardnienie rozsiane, sarkoidoza, zakażenie wirusem HIV, uszkodzenie nerwów obwodowych na skutek chemioterapii.

Do zaburzeń czucia może dojść także wtedy, kiedy uszkodzone zostaną wyższe piętra układu nerwowego. Wśród problemów, którymi symptomami bywają właśnie zaburzenia czucia, są urazy rdzenia kręgowego, ucisk korzeni nerwowych wychodzących z rdzenia kręgowego, uszkodzenie ośrodków czuciowych kory mózgu przez nowotwór wewnątrzczaszkowy czy udar mózgu.

Zaburzenia czucia – objawy i rodzaje

Symptomami zaburzeń czucia mogą być zarówno wzmożone odbieranie pewnych bodźców czuciowych, jak i zmniejszone ich odczuwanie. Z powodu tego, jakiego dokładnie rodzaju dotyczy problem, wyróżnia się wiele różnych rodzajów zaburzeń czucia.

Jako analgezję określa się niemożność odczuwania bólu, zmniejszone odczuwanie bólu nazywane jest natomiast hipalgezją. Odwrotnością tych zjawisk jest hiperalgezja, czyli wzmożone odczuwanie bodźców bólowych.

Kiedy zaburzenia czucia dotyczą bodźców dotykowych, może dochodzić do osłabienia odbioru takich bodźców (hipestezji) lub całkowitego braku odczuwania dotyku (abaestezji). Kolejnym z zaburzeń czucia dotyku jest również hiperestezja, co oznacza, że pacjent staje się nadmiernie wrażliwy na bodźce dotykowe.

Zaburzenia czucia mogą dotyczyć także temperatury. Pacjenci mogą mieć zmniejszoną zdolność jej odczuwania (termohipoestezję), jak i w ogóle nie odczuwać bodźców termicznych (termoanaestezja).

Zaburzenia czucia – diagnostyka

Chory, u którego wystąpiło jakieś zaburzenie czucia, powinien trafić pod opiekę neurologa. Konieczne jest bowiem określenie, jakiego dokładnie typu problem pojawił się u niego, a stwierdzić to można podczas badania neurologicznego.

Badanie czucia jest dość skomplikowane. W praktyce jednak już samo tylko jego przeprowadzenie umożliwia wysunięcie przypuszczenia, która część układu nerwowego uległa uszkodzeniu.

Zaburzenia czucia – leczenie

W przypadku zaburzeń czucia dokładna diagnostyka jest kluczowa. Dopiero kiedy znajdzie się przyczynę problemu, możliwe jest zaproponowanie pacjentowi właściwego leczenia.

Zalecane pacjentom działania bywają bardzo różne. Przykładowo, u chorych z polineuropatią, do której doprowadziła niewyrównana cukrzyca, niezbędne jest zintensyfikowanie leczenia i próby polepszenia kontroli choroby, co ma na celu zapobieganie kolejnym uszkodzeniom nerwów.

Warto wiedzieć, że korzystne efekty u chorych z różnych zaburzeniami czucia przynosić może również systematyczna rehabilitacja.