Złamania kostek goleni
Budowa goleni
Goleń jest częścią kończyny dolnej między stopą a kolanem. Podstawową kością goleni jest kość piszczelowa leżąca po przyśrodkowej stronie kończyny – składa się ona z kłykcia bocznego i kłykcia przyśrodkowego (wchodzą w skład stawu kolanowego), trzonu o trójkątnym przekroju oraz końca dalszego (wchodzącego w skład stawu skokowego). Po stronie zewnętrznej goleni znajduje się natomiast kość strzałkowa zbudowana z głowy, kostki bocznej oraz trzonu. Kości goleni łączą staw kolanowy ze stawem skokowym.
Złamania kości piszczelowej
Złamanie kości piszczelowej jest jednym z najczęstszych urazów w obrębie narządu ruchu. Do złamania kości piszczelowej może dojść na skutek uderzenia golenią w twardy przedmiot, upadku, podczas wypadku komunikacyjnego lub podczas skoku z dużej wysokości. Dodatkowo do złamań kości piszczelowej może dochodzić na skutek długotrwałych przeciążeń i powstających na ich skutek mikrourazów kości. W zależności od miejsca powstania złamania wyróżnia się: złamania nasady bliższej piszczeli, złamanie trzonu, złamanie trójkostkowe oraz złamanie nasady dalszej. Złamanie każdej z tych części wymaga indywidualnego podejścia podczas leczenia, jednak objawy są w każdym wypadku podobne.
W przypadku złamania kości piszczelowej do objawów należą;
-
silny ból,
-
obrzęk,
-
tkliwość.
Możliwe jest powstanie krwiaków i zsinienia w miejscu złamania, a w przypadku złamania trójkostkowego kości piszczelowej może dojść do deformacji stawu oraz zmian w stopniu mobilności stawowej.
W celu postawienia właściwej diagnozy złamania kości piszczelowej konieczne jest przeprowadzenie badań obrazowych kończyny, np. badania RTG lub CT, które pozwalają na zlokalizowanie złamania oraz określenie jego przebiegu.
Jeśli złamanie jest stabilne, leczone jest nieoperacyjne – kość jest nastawiana a następnie unieruchamiana, aż do zrośnięcia. Jeśli złamanie jest niestabilne lub wieloodłamowe, konieczne jest leczenie operacyjne polegające na zespoleniu kości w trakcie zabiegu chirurgicznego, np. za pomocą odpowiednich śrub. W przypadku złamań przeciążeniowych zazwyczaj zaleca się odpowiedni odpoczynek oraz ćwiczenia.
Goleń jest stabilizowana przez kość piszczelową, dlatego kluczowe jest właściwe wyleczenie jej złamania.
Złamanie kości strzałkowej
Ze względu na swoje położenie kość strzałkowa jest bardzo narażona na złamania. Tak jak w przypadku kości piszczelowej, do złamania kości strzałkowej może dojść na skutek wypadku komunikacyjnego, upadku z wysokości lub w wyniku uderzenia o twardy przedmiot. Na złamania kości strzałkowej bardziej narażeni są sportowcy – piłkarze czy lekkoatleci. Większe prawdopodobieństwo złamania tej kości dotyczy także chorych na osteoporozę – ze względu na osłabienie tkanki kostnej oraz osób otyłych – ze względu na zwiększone obciążenie kości.
Objawami złamania kości strzałkowej są: silny ból, opuchnięcie kończyny, krwiak, czasem sinienie nóg. W trakcie diagnozowania złamania konieczne jest wykonanie badań obrazowych. Jeżeli złamanie jest stabilne, nogę unieruchamia się na kilka tygodni w ortezie, natomiast jeśli przy złamaniu doszło do przemieszczenia kości, konieczne jest jej nastawienie oraz usztywnienie w gipsie.
Rehabilitacja po złamaniach kostek goleni
Zarówno po wyleczeniu złamania kości piszczelowej jak i strzałkowej konieczna jest rehabilitacja, by pacjent mógł powrócić do pełnej sprawności. Rehabilitacja powinna być ściśle konsultowana z lekarzem prowadzącym – konieczne jest ustalenie planu ćwiczeń oraz ograniczeń, w zależności od rodzaju urazu i przeprowadzanych zabiegów.
Ćwiczenia mają zapewnić bezpieczny chód. Początkowo chorej kończyny nie należy obciążać, pacjent porusza się o kulach lub przy pomocy balkonika. Stopniowe obciążenie wprowadza się po uprzednim skontrolowaniu zrostu kości – zazwyczaj po 6 lub 8 tygodniach od zabiegu lub unieruchomienia kończyny. Rehabilitacja może trwać nawet kilka miesięcy, w zależności od rozmiaru urazu i jego rodzaju. Do odzyskania pełnej sprawności konieczne jest zaangażowanie pacjenta w ćwiczenia rehabilitacyjne i cierpliwość.
undefined