Zwyrodnienie stawów kręgosłupa – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja

Zwyrodnienie stawów kręgosłupa – charakterystyka

Choroba zwyrodnieniowa stawów jest najczęstszym typem zapalenia stawów. Jest ona związana z degeneracją chrząstki stawowej, która pełni rolę ochronną oraz amortyzacyjną i może wystąpić w niemal każdym stawie ciała. Również chrząstka pokrywająca stawy kręgosłupa może stopniowo się ścierać, co wpływa na krążki międzykręgowe, które ulegają dehydratacji i zaczynają sztywnieć. Przestrzenie między kręgami ulegają zmniejszeniu i istnieje prawdopodobieństwo wystąpienia osteofitów (narośli kostnych).

Kręgosłup jest zbudowany z 33 kręgów, wyróżnia się część szyjną, piersiową, lędźwiową, krzyżową oraz kość ogonową. Końce stawów są pokryte gładką i śliską powierzchnią, czyli wspomnianą już chrząstką. Pomiędzy każdym z kręgów znajdują się również dyski, które pozwalają kręgosłupowi poruszać się przy jak najmniejszym tarciu. Silne więzadła otaczające kręgosłup pomagają natomiast utrzymać je na miejscu. Zwyrodnienie stawów kręgosłupa może dotykać osoby w każdym wieku, ale najczęściej pojawia się po 50. roku życia. Przebyte urazy lub inne problemy ze stawami, takie jak dna moczanowa i reumatoidalne zapalenie stawów, mogą zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia choroby zwyrodnieniowej.

Zwyrodnienie stawów kręgosłupa – przyczyny

Mechanizm powstawania choroby nie jest do końca poznany. Etiologia zwyrodnienia stawów kręgosłupa jest prawdopodobnie wtórna i wieloczynnikowa. Obejmuje ona:

• predyspozycje genetyczne, występowanie choroby zwyrodnieniowej w rodzinie,

• wiek (wraz z wiekiem dochodzi do zmian w zdrowej chrząstce stawowej i macierzy zewnątrzkomórkowej),

• otyłość (jest to stan, w którym dochodzi do uwalniania cytokin prozapalnych, w tym leptyny, która jest uwalniana z białej tkanki tłuszczowej i silnie skorelowana z zapaleniem stawów),

• płeć (kobiety chorują częściej),

• styl życia – dieta, aktywność fizyczna i nawyki związane z pracą

• wady wrodzone.

Wyżej wymienione te czynniki przyczyniają się do powstawania łagodnego stanu zapalnego i nasilają zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa.

Zwyrodnienie stawów kręgosłupa – objawy

Typowymi objawami występującymi u pacjentów ze zwyrodnieniem stawów kręgosłupa są: ból, sztywność i ograniczenie ruchu, któremu często towarzyszy ból rzutowany (odczuwany w innym miejscu niż źródło powstania). Dokładne umiejscowienie dolegliwości zależy od miejsca powstania patologii.

Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego powodują ból w okolicy karku i okolicy potylicznej głowy, może on promieniować do kończyn górnych oraz mogą mu towarzyszyć zawroty głowy. Zwyrodnienie stawów kręgosłupa piersiowego objawia się dolegliwościami zlokalizowanymi między łopatkami oraz kłuciem w okolicy żeber. Mogą również pojawić się problemy z oddychaniem oraz wrażenie ucisku w klatce piersiowej. Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa lędźwiowego daje natomiast objawy w postaci bólu krzyża promieniującego do pośladka czy biodra, drętwienia oraz mrowienia kończyn dolnych, ograniczonej ruchomości.

Zwyrodnienie stawów kręgosłupa – diagnostyka

W diagnostyce zwyrodnienia stawów kręgosłupa niezbędne są wywiad i badanie fizykalne. Najważniejsza jest diagnostyka różnicowa, ma ona kluczowe znaczenie dla wykluczenia innych, poważnych przyczyn bólu pleców. Mniej powszechnymi, ale potencjalnie zagrażające zdrowiu, a nawet życiu, są: infekcje, nowotwory, choroby zapalne, mielopatia oraz tętniak lub rozwarstwienie aorty.

Podstawą rozpoznania choroby zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa jest zdjęcie RTG. Inne metody obrazowania, tomografia komputerowa oraz rezonans magnetyczny, są zwykle zlecane w stanach ostrych, sugerujących infekcję bądź uraz. Lekarz może zdecydować się również na wykonanie podstawowych badań krwi i moczu w celu wykluczenia innych chorób.