Apel ekspertów medycznych do Premiera RP w sprawie zbyt łatwego dostępu dzieci i młodzieży do e-papierosów i wyrobów tytoniowych

Sz. P. Donald Tusk, Premier Rzeczypospolitej Polski Kancelaria Prezesa Rady Ministrów

Szanowny Panie Premierze,

W związku z nadal nierozwiązanym problemem zbyt łatwego dostępu osób nieletnich do e-papierosów i wyrobów tytoniowych, eksperci medyczni rekomendują pilne wprowadzenie zakazu sprzedaży tych wyrobów w pobliżu szkół, wycofanie z obrotu e-papierosów i wyrobów tytoniowych o aromatach atrakcyjnych dla dzieci (m.in. owoców, słodyczy, gumy balonowej) i rozważenie podniesienia wysokości kar dla sklepów sprzedających wyżej wymienione wyroby osobom poniżej 18 roku życia.

Zgodnie z wynikami badania ankietowego młodzieży PolNicoYouth, opublikowanymi przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, obowiązujący w Polsce od lat zakaz sprzedaży wyrobów nikotynowych osobom nieletnim nie jest przestrzegany. Niemal co drugi nastolatek deklaruje, że samodzielnie kupuje e- papierosy (43,6%) lub papierosy (46,8%) w sklepie, pomimo ustawowego ograniczenia wieku dla zakupu takich używek.

Zbliżonych danych dostarcza raport Instytutu Badań POLLSTER na zlecenie Rzecznika Praw Dziecka wskazujący, że ponad połowa (56%) nastolatków w wieku 16 i 17 lat kupuje e-papierosy bez przeszkód1. Biorąc pod uwagę powyższe rekomendujemy powrót inicjatywy Ministerstwa Zdrowia, w ramach której resort zapowiadał wycofanie ze sprzedaży rynkowej wszystkich smakowych wariantów e-papierosów i wyrobów tytoniowych, niezależnie od tego czy zawierają nikotynę czy też są jej pozbawione.

Dalszą część apelu znajdziesz pod filmem

Ponadto rekomendujemy wprowadzenie obowiązkowych badań wszystkich płynów wykorzystywanych w e-papierosach pod kątem niedozwolonych substancji chemicznych, w szczególności psychoaktywnych. Nasilenie tego zjawiska zostało odnotowane w tym roku na rynku w USA, gdzie do szerokiej sprzedaży trafiły e-papierosy z nowymi, syntetycznymi związkami psychoaktywnymi, silniejszymi od nikotyny. Spotkało się to ze zdecydowaną reakcją amerykańskiego środowiska medycznego.

Zaproponowane przez Ministra Finansów podwyżki akcyzy dla wszystkich wyrobów z nikotyną znajdują nasze pełne poparcie. Jednocześnie wyrażamy naszą obawę, że pomimo wyższych cen, niektóre z tych produktów z niedozwolonymi substancjami chemicznymi będą trafiały na polski rynek, jeśli nie zostanie wprowadzony odpowiedni nadzór i obowiązek badania ich przed dopuszczeniem do sprzedaży. Badania te muszą być w pełni niezależne od ich producentów i importerów.

Przeczytaj dalszą część apelu

Pomimo wielu dotychczasowych starań resortu zdrowia i środowiska medycznego sprzedaż wyrobów z nikotyną bije w ostatnich kilku latach kolejne rekordy a ich popularność w szkołach stale rośnie. Ośrodki naukowe w różnych krajach identyfikują kolejne nowe substancje chemiczne obecne w e-papierosach, ponieważ przepisy regulujące wprowadzanie ich na rynek są dalece niewystarczające. Ponadto nawet obowiązujące przepisy nie są egzekwowane.

W świetle powyższego uważamy, że sytuacja ta wymaga pilnych działań rządu w trosce o zdrowie młodego pokolenia Polaków. Jednocześnie, w związku z ponadkrajowym charakterem niektórych zagrożeń powyższy problem zasługuje na priorytetowe potraktowanie podczas debaty publicznej w trakcie zbliżającej się polskiej prezydencji w UE.

Prof. dr hab. n. med. Teresa Jackowska,

Prezes Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego

Stanowisko zostało przesłane także do wiadomości:

Izabela Leszczyna – Minister Zdrowia
Marta Golbik – Przewodnicząca Sejmowej Komisji Zdrowia
Beata Małecka – Libera – Przewodnicząca Senackiej Komisji Zdrowia
Monika Horna-Cieślak - Rzeczniczka Praw Dziecka
Paweł Grzesiowski – Główny Inspektor Sanitarny

Apel Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego w sprawie ograniczenia dostępu dzieci i młodzieży do e-papierosów i wyrobów tytoniowych został poparty także przez takich Ekspertów jak:

Dr hab. Łukasz Balwicki, prof. uczelni
Kierownik Zakładu Zdrowia Publicznego i Medycyny Społecznej, Gdański Uniwersytet Medyczny
Konsultant wojewódzki w dziedzinie zdrowia publicznego

Prof. dr hab. n. med. Joanna Didkowska
Kierownik Krajowego Rejestru Nowotworów
Kierownik Zakładu Epidemiologii i Prewencji Pierwotnej Nowotworów
Narodowy Instytut Onkologii – Państwowy Instytut Badawczy

Prof. dr hab. n. med. Dominika Dudek
Specjalista psychiatra, Kierownik Katedry Psychiatrii i Kliniki Psychiatrii Dorosłych, Wydział Lekarski
Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum
Prezes Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego

Prof. dr hab. n. med. Robert J. Gil
Kierownik Kliniki Kardiologii, Państwowy Instytut Medyczny MSWiA, Warszawa
Prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego

Prof. dr hab. med. Karina Jahnz-Różyk
Kierownik Kliniki Chorób Wewnętrznych, Pneumonologii, Alergologii i  Immunologii  Klinicznej
Wojskowy Instytut Medyczny - PIB
Konsultant Krajowy w dziedzinie alergologii

Prof. dr hab. n. med. Maciej Krzakowski
Prezes Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej

Dr n. med. Aleksandra Lewandowska
Specjalistyczny Psychiatryczny Zespół Opieki Zdrowotnej
J. Babińskiego, Oddział Psychiatryczny dla Dzieci

Dr hab. Agnieszka Mastalerz-Migas, prof. UMW
konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej
pełnomocnik Ministra Zdrowia ds. wdrożenia opieki koordynowanej w POZ

Dr n. med. Maria Miszczak-Knecht
Instytut „Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka”

Prof. dr hab. n. med. Jan Styczyński
Kierownik Katedra Pediatrii, Hematologii i Onkologii
Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii
Szpital Uniwersytecki nr 1 im. A. Jurasza
Collegium Medicum, Uniwersytet Mikołaja Kopernika

Dr hab. Bartosz Wielgomas, prof. uczelni
Przewodniczący Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Toksykologicznego
Kierownik Katedry i Zakładu Toksykologii, Wydział Farmaceutyczny Gdański Uniwersytet Medyczny