Małpia ospa – co to za choroba? Warto znać jej objawy i przebieg
Pierwszy przypadek małpiej ospy w Europie odnotowano w maju 2022 r. Do tego momentu występowała tylko w Afryce. Wykazuje wiele podobieństw do ospy prawdziwej, ciężkiej choroby zakaźnej. Czym więc charakteryzuje się małpia ospa? Jak rozpoznać jej objawy i czy należy się jej obawiać? Artykuł powstał na podstawie rozmowy z dr n.med. Karoliną Pyziak-Kowalską, specjalista chorób zakaźnych.
Czym jest małpia ospa?
Małpią ospę wywołuje wirus małpiej ospy czyli MPVX . Patogen w 1958 r. wykryto u małp, a w latach 70-tych pojawiły się przypadki zakażenia wśród ludzi. Małpia ospa na terenie Afryki Subsaharyjskiej występuje endemicznie.
„Infekcje małpią ospą dotyczyły przede wszystkim krajów afrykańskich. Pierwsze przypadki odnotowano w Republice Demokratycznej Kongo. W pozostałych krajach ościennych były to z reguły pojedyncze zdarzenia, nie na taką skalę jak w tej chwili. Pierwszy przypadek małpiej ospy w Europie to pacjent, który przybył w maju tego roku do Wielkiej Brytanii z Nigerii”. – powiedziała Karolina Pyziak-Kowalska, specjalista chorób zakaźnych.
Wyróżniamy dwie odmiany małpiej ospy –środkowoafrykańską i zachodnioafrykańską.
„ Odmiana środkowoafrykańska jest zdecydowanie cięższa dla pacjentów i jest obarczona wyższą śmiertelnością, sięgającą nawet do 10 procent ”. - powiedziała Karolina Pyziak-Kowalska, specjalista chorób zakaźnych.
W maju 2022 r. wirus został wykryty również w Polsce – na szczęście jest to łagodniejsza, zachodnioeuropejska odmiana. Jednak istnieją grupy osób szczególnie narażonych na zachorowanie – są to kobiety w ciąży, osoby z immunosupresją i pacjenci leczeni onkologicznie.
Pierwsze objawy zakażenia pojawiają się po 10-12 dniach
Wirus małpiej ospy wylęga się od 5 do 21 dni. Pierwsze objawy pojawiają się między 10-12 dniem i są to:
- wysoka gorączka,
- bóle mięśni,
- bóle pleców,
- bóle głowy,
- powiększenie węzłów chłonnych,
- zmiany skórne mogące objąć obszar całego ciała.
Wymienione objawy to charakterystyczne oznaki zakażenia wirusem małpiej ospy. „Na początku pojawiają się plamki, które później przekształcają się w zmiany pęcherzykowe i ulegają natężeniu. Zmiany skórne utrzymują się przez długi czas, od 2 do 4 tygodni ”. – powiedziała Karolina Pyziak-Kowalska, specjalista chorób zakaźnych.
Małpią ospą zarażają ludzie i zwierzęta
Jedną z dróg zakażenia małpią ospą jest kontakt ze zwierzęciem będącym jej nosicielem. Do zakażenia dochodzi przez ugryzienie lub kontakt z płynami ustrojowymi.
„ Spożycie zainfekowanego mięsa również może powodować transmisję wirusa. Do zainfekowanych zwierząt należą przede wszystkim gryzonie, m.in. szczury, czy wiewiórki. Rzadziej są to małpy, które podobnie jak ludzie stają się przypadkowymi ofiarami na drodze łańcucha zdarzeń”. – powiedziała Karolina Pyziak-Kowalska, specjalista chorób zakaźnych.
Wirus przenosi się między ludźmi drogą kropelkową. Do zakażenia może doprowadzić korzystanie z zainfekowanych przedmiotów użytku codziennego np. ręczników, pościeli i sztućców – na przedmiotach wirus może przetrwać wiele tygodni
„ Między ludźmi do zakażenia dochodzi na drodze kropelkowej, przy bezpośrednim kontakcie z wydzielinami chorej osoby poprzez pocałunek, czy kaszel”. – powiedziała Karolina Pyziak-Kowalska, specjalista chorób zakaźnych.