Czy cytologia wykrywa HPV? Lekarz odpowiada
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) należy do najczęstszych chorób przenoszonych drogą płciową. Dotyka większą część społeczeństwa, a niektóre jego odmiany stanowią poważny czynnik ryzyka rozwoju nowotworów. „Kobiety mają ryzyko raka szyjki macicy, ale również u mężczyzn zakażenia będą wywoływały objawy chorobowe i nowotwory.” - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka, dermatolog - wenerolog.
Dlatego, tak ważne jest wykonywanie badań profilaktycznych, a także szczepień przeciw HPV. Jak wykryć wirusa brodawczaka ludzkiego? Artykuł powstał na podstawie rozmowy ze specjalistą dermatologiem - wenerologiem dr n. med. Eweliną Biało-Wójcicką.
Kiedy HPV powoduje raka?
Do tej pory wykryto ponad 150 podtypów HPV, z czego niektóre z nich są onkogenne i przyczyniają się do rozwoju chorób nowotworowych. Warto mieć świadomość, że zakażenie HPV jest główną przyczyną raka szyjki macicy.
- Występuje w tej chwili kilkaset podtypów, niektórzy twierdzą, że około 150 lub 200, więc to bardzo duża grupa wirusów, które powodują różnego rodzaju objawy chorobowe. Wirusy HPV dzielimy na onkogenne, czyli wywołujące objawy chorobowe, oraz nieonkogenne, które nie wywołują objawów nowotworowych - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
HPV to wirus, z którym styka się większa część społeczeństwa. Główną drogą zakażenia są kontakty seksualne - w tym przypadku mówimy głównie o typach onkogennych. HPV może się także przenosić poprzez kontakt ze skórą czy zainfekowaną powierzchnią.
- Ograniczając się do okolic intymnych, będziemy mówić o wirusach onkogennych i nieonkogennych, jednak warto pamiętać, że wirus HPV to również zwykłe brodawki, kurzajki, które spotykamy często na przykład u małych dzieci, chodzących na basen, uprawiających różnego rodzaju sporty - podkreśliła dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Czy cytologia wykrywa wirusa HPV?
Główną przyczyną raka szyjki macicy jest zakażenie wirusem HPV typu 16 i 18. Typ 16 odpowiada za ponad połowę wszystkich przypadków raka płaskonabłonkowego, natomiast typ 18 wywołuje około 55% trudnych do wykrycia raków gruczołowych szyjki macicy.
Cytologia jest badaniem przesiewowym w kierunku raka szyjki macicy, sprawdzającym obecność komórek przedrakowych oraz rakowych z tarczy i kanału szyjki macicy. Służy do identyfikacji zmian komórkowych w szyjce macicy, które mogą być spowodowane wirusem HPV, jednak nie wykrywa samego wirusa. Warto więc podczas cytologii wykonać dodatkowo wymaz na obecność wirusa HPV.
- Cytologia jest badaniem, które głównie wykonujemy w celu sprawdzenia, czy nie ma komórek patologicznych w obrębie szyjki macicy, okolicach intymnych, czyli komórek dysplastycznych, które nieprawidłowo funkcjonują, rozmnażają się. Nie daje nam pełnej odpowiedzi, czy są to komórki zakażone wirusem HPV i jakim typem. Warto dodatkowo wykonać badanie w kierunku HPV. Jest proste, łatwe i praktycznie pobiera się tak jak cytologię - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Okres pojawienia się objawów nowotworowych od momentu zakażenia HPV jest dość długi. Zaleca się, aby badanie cytologiczne wykonywać regularnie co 3 lata, natomiast wymaz w kierunku HPV raz na pięć lat.
- Okres wylęgania i czas wystąpienia zakażenia i objawów nowotworowych wirusa HPV jest na tyle długi, podaje się 5-25 lat od zakażenia, że okres co 5 lat jest wystarczający. Można wypośrodkować badania, jeżeli mamy cytologię co 2-3 lata, badania HPV co 5 lat, to można co 4 lata wykonać oba. Można także wykonać samą cytologię, jeżeli pojawią się komórki plastyczne, to dodatkowo wykonać jeszcze badanie w kierunku HPV - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Czy istnieje domowy test na HPV?
Dostępne są testy na HPV, które można wykonać samodzielnie w domu. Materiałem do badania jest wymaz z szyjki macicy, który kobieta pobiera za pomocą specjalnego zestawu. Następnie odsyła próbkę do laboratorium, a wyniki testu przychodzą drogą mailową.
- Wirus HPV występuje w pewnych uprzywilejowanych miejscach, czyli błonie śluzowej, nabłonku wielowarstwowym płaskim. Nie ma badań krwi, które pozwoliłyby wykryć HPV. Istnieje jednak inne badanie, które możemy wykonać nawet samodzielnie w domu, odsyłając pobraną próbkę - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Testy na HPV są dedykowane nie tylko kobietom, ale także mężczyznom. Pamiętajmy, że również u nich HPV może powodować rozwój zmian nowotworowych. U mężczyzn zakażenie niektórymi typami HPV może prowadzić do zachorowania na raka odbytu, prącia czy nowotwory złośliwe głowy i szyi.
- Kobiety mają ryzyko raka szyjki macicy, ale również u mężczyzn zakażenia będą wywoływały objawy chorobowe i nowotwory - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Wymaz możemy pobrać w warunkach domowych, bądź też w gabinecie lekarskim. Badanie jest krótkie i nie powoduje dyskomfortu.
- Diagnostyka u lekarza polega na pobraniu wymazu, zarówno u kobiet jak i mężczyzn. W przypadku występowania objawów, pobiera się materiał miękką szczoteczką, więc metoda nie jest inwazyjna i nieprzyjemna. Jeżeli zostanie wykryty wirus, można także określić typ, przybliżyć i przyspieszyć proces leczenia i diagnostyki - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Przeczytaj też:
Wirus brodawczaka ludzkiego HPV - drogi zakażenia, objawy, szczepionka, leczenie. Ekspert tłumaczy
Szczepionka przeciw HPV dla dorosłych i dzieci – czy jest potrzebna?
Kiła - diagnoza, objawy, leczenie. Ekspert tłumaczy
