Z półpaścem jest, jak z opryszczką. Atakuje, gdy spada odporność
Niemal wszyscy Polacy, którzy mają 50 lub więcej lat, przeszli w dzieciństwie ospę wietrzną. Wielu z nich myśli, że dzięki temu półpaśca mają z głowy. A jednak w ciągu roku aż 130 tysięcy z nas zachoruje na półpaśca. Z nim jest trochę, jak z opryszczką.
Możesz byś nosicielem półpaśca, ale przez lata nie będziesz nic o tym wiedzieć, bo będzie uśpiona. Jednak wystarczy spadek odporności, np. w okresie osłabienia jesiennego, czy innej choroby, np. dróg oddechowych, czy nowotworu, by półpasiec wyszedł z ukrycia. Czy można się przed nim uchronić?
Półpasiec – objawy i rodzaje
Półpasiec to ostra choroba zakaźna, którą wywołuje wirus herpes virus varicella, czyli ten sam wirus, który powoduje ospę wietrzną. Chorobą można zarazić się poprzez kontakt z chorym.
Można wyróżnić kilka rodzajów klinicznych półpaśca. Są to takie odmiany jak:
- kliniczna: występuje w przypadkach o bardzo ciężkim przebiegu choroby
- oczna: która atakuje rogówkę oka i powoduje jej owrzodzenie
- rozsiana: która charakteryzuje się zmianami rozsianymi na całym tułowiu i najczęściej towarzyszy współistniejącym chłoniakom oraz przerzutom nowotworowym. Innymi przyczynami rozsianej postaci półpaśca jest immunopresja, np. zakażenie wirusem HIV oraz choroby metaboliczne takie jak cukrzyca.
Miewasz bóle głowy? Posłuchaj tego podcastu:
- zgorzelinowa: w tym przypadku półpaśca zmiany rozpadają się i pozostawiają zgorzelinowe owrzodzenia, a przebieg tej choroby jest zazwyczaj niezwykle ciężki.
- półpasiec uszny: dotyczy małżowiny usznej, przewodu słuchowego oraz błony bębenkowej i charakteryzuje się bardzo silnymi bólami ucha, a skutkiem tej odmiany choroby mogą być szumy uszne lub otępienie słuchu.
- półpasiec krwotoczny: to bardzo ciężka postać choroby, w której dochodzi do krwotoku.
Półpasiec – objawy
Półpasiec objawia się przede wszystkim zmianami skórnymi, które charakteryzują się pęcherzykami surowicznymi na podłożu rumieniowym. Pęcherze są blisko zgrupowane lub rozsiane po danym obszarze skóry.
Wygrał z depresją i rakiem. Dziś każdy uczeń w Polsce może zwrócić się do niego po pomoc psychologiczną:
Pomiędzy pęcherzami często są połacie zdrowej niezajętej chorobą skóry. Najczęstszą lokalizacją półpaśca jest twarz, zwłaszcza przy nerwie ocznym. Równie często zmiany są widoczne na tułowiu, zwłaszcza na klatce piersiowej, plecach oraz brzuchu.
Charakterystycznym objawem półpaśca, jak sama nazwa wskazuje, jest zajęcie pęcherzami i ból tylko po jednej stronie ciała. Zazwyczaj pęcherze nie przekraczają środka linii tułowia.
Zmiany skórne postępują z każdym dniem, a najgorsze pod względem pojawiania się nowych pęcherzy jest pierwsze 7dni. Pęcherze są bardzo bolesne, swędzą i przypominają te, które występują przy ospie wietrznej. Okolice dotknięte chorobą są często opuchnięte i czerwone. Po 7 dniach choroby pęcherze zaczynają wysychać, a na nich tworzą się strupy, które odpadają. Jednak objawy neurologiczne takie jak pieczenie, mrowienie i ból ciała mogą jeszcze wtedy nie mijać.
Zmiany skórne poprzedza dotkliwe mrowienie i pieczenie skóry – to bardzo charakterystyczny objaw półpaśca. Ból zazwyczaj utrzymuje się przez 2-4 tygodnie choroby. Natomiast u seniorów nerwobóle mogą trwać nawet kilka miesięcy, nawet po usunięciu się pęcherzyków skórnych – jest to tak zwana neuralgia półpaścowa. Taki przebieg choroby może mieć charakter nawrotowy i wracać nawet po kilku latach od przebycia półpaśca.
Półpasiec – leczenie
Leczenie półpaśca jest długotrwałe, ale są duże szanse na wyzdrowienie. Co więcej, w wielu przypadkach raz wyleczony półpasiec, daje organizmowi odporność na całe życie. Choć zdarzają się także przypadki półpaśca nawracającego, wówczas choroba może ciągnąc się latami.
Leczenie półpaśca polega na 2 lub nawet 3 tygodniowym pozostaniu w domu i przyjmowaniu środków przeciwbólowych oraz antywirusowych. Nie powinno się wówczas w ogóle wychodzić z domu, ponieważ półpasiec jest chorobą zakaźną!
Leki pobiera się już w pierwszych dwóch choroby. Do przepisanych leków powinno się także brać wskazane suplementy, sa to przede wszystkim witaminy z grupy B, tj. witamina B1 i B12.
Przy dobrej odporności i poprawnym leczeniu półpasiec mija po czasie rekonwalescencji w domu. W tym okresie nie powinno się zbytnio wysilać, przemęczać, a półpaśca należy wyleżeć i wygrzać.
Jeśli chory ma choroby współistniejące leczenie półpaśca się komplikuje. Takimi chorobami są: AIDS oraz nowotwory. Półpasiec dotyka zazwyczaj osoby starsze o obniżonej odporności, więc u tych osób może potrwać nawet do sześciu miesięcy.
Należy pamiętać też o tym, że osoby, które przebyły ospę wietrzną raczej nie zachorowują na półpaśca, ponieważ te dwie choroby wywołuje ten sam wirus.
Półpasiec – powikłania
Półpasiec zazwyczaj mija bez śladu, ale zdarzają się przypadki, w których powikłania po półpaścu mogą być bardzo dotkliwe. Zapalenie rogówki i błony naczyniowej oka jest bardzo częstym powikłaniem po ocznej odmianie półpaśca. Co więcej, półpasiec może powodować trwałe porażenie nerwów unerwiających mięśnie, które poruszają gałkami oczu, tj. nerw okoruchowy, nerw bloczkowy, nerw odwodzący.
W przypadku powikłań po półpaścu może także dojść do częściowej, trwałej utraty słuchu i porażenia nerwu słuchowego VIII. Twarz także może wiązać się z powikłaniami po chorobie i może dojść do porażenia VII nerwu twarzy oraz nerwu trójdzielnego.
Powikłaniem po półpaścu może być także neuralgia, podczas której występują nerwobóle kręgosłupa, zwłaszcza w odcinku lędźwiowym, a także zapalnie płuc i zapaleniem opon mózgu oraz rdzenia.
Jest już szczepionka przeciw półpaścowi. Zawiera substancję wzmacniająca odporność i jest zalecana, jako profilaktyka półpaśca i neuralgii półpaścowej u osób po 50., albo tych, którzy mają zwiększone ryzyko zachorowania. Szczepionka chroni do 10 lat od szczepienia.
