Rakowi jelita grubego można zapobiec. Ta jedna czynność to podstawa
Rak jelita grubego jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonów nowotworowych. „Przyjmujemy, że w Polsce nowych zachorowań jest około 17-18 tysięcy, natomiast zgonów z powodu raka jelita grubego mamy około 12 tysięcy.” - powiedział gastroenterolog lek. med. Jacek Kowerzanow. Główną przyczyną wysokiej śmiertelności Polaków z powodu raka jelita grubego jest zbyt późno postawiona diagnoza, dlatego tak ważne jest poddawanie się profilaktycznej kolonoskopii.
Czynniki ryzyka raka jelita grubego
Czynniki ryzyka raka jelita grubego dzielimy na czynniki genetyczne oraz środowiskowe, czyli związane z naszym stylem życia. W wyniku ich działania dochodzi do powstania mutacji materiału genetycznego. W większości przypadków diagnozowane są zachorowania sporadyczne. Oznacza to, że chory nie posiada bliskich krewnych, u których wykryto raka jelita grubego.
- W 90% mówimy o tzw. raku sporadycznym, czyli niezwiązanym rodzinnie. Nowotwory występujące rodzinnie stanowią 10% raka jelita grubego - powiedział lek. med. Jacek Kowerzanow.
Rak sporadyczny zazwyczaj rozwija się na bazie gruczolaków, czyli zmian polipowatych w jelicie grubym. Na bazie polipa dochodzi do mutacji genetycznych, prowadzących do rozwoju raka jelita grubego.
- Do czynników środowiskowych w głównej mierze zalicza się dieta bogata w tłuszcze zwierzęce i czerwone mięso oraz uboga w błonnik. Nieprawidłowa dieta, a także niska aktywność fizyczna prowadzą do otyłości, która także przyczynia się do rozwoju raka jelita grubego. Należy także wspomnieć o takich czynnikach ryzyka jak palenie tytoniu i nadużywanie alkoholu - powiedział lek. med. Jacek Kowerzanow.
Do czynników ryzyka raka jelita grubego zaliczamy:
- uwarunkowania genetyczne,
- wiek 50+,
- płeć męską,
- obecność w jelicie grubym polipów o typie gruczolaka,
- stany zapalne jelit,
- nadwagę i otyłość,
- nieprawidłową dietę (bogatą w tłuszcze zwierzęce i czerwone mięso oraz ubogą w błonnik),
- siedzący tryb życia,
- nadużywanie alkoholu,
- palenie papierosów.
Badania genetyczne w kierunku raka jelita grubego - dla kogo?
Głównymi wskazaniami do badań genetycznych są przypadki polipowatości lub przewlekłej choroby zapalnej i nowotworów jelita grubego w rodzinie. Badania warto wykonać również wtedy, kiedy w rodzinie powtarzały się przypadki innych nowotworów. Jeżeli u pacjenta stwierdzono obecność mutacji, badaniom powinni poddać się także członkowie najbliższej rodziny. Badania genetyczne są również zalecane w przypadku nieprawidłowych wyników kolonoskopii czy stwierdzenia w kale obecności krwi utajonej.
Warto podkreślić, że dodatni wynik badania genetycznego nie jest jednoznaczny z zachorowaniem na raka jelita grubego. Jeśli pacjent wprowadzi odpowiednie działania profilaktyczne, ryzyko zachorowania na nowotwór zostanie znacznie zmniejszone. Aby móc cieszyć się zdrowiem, należy regularnie wykonywać badania profilaktyczne oraz zadbać o prawidłowy styl życia.
Kolonoskopia podstawą profilaktyki raka jelita grubego
Rak jelita grubego rozwija się skrycie i powoli, nie dając zauważalnych objawów. W momencie pojawienia się pierwszych dolegliwości, zazwyczaj jest już w stadium zaawansowanym, kiedy szanse na wyleczenie są niewielkie. Kolonoskopia pozwala nie tylko wykryć zmiany patologiczne w jelicie grubym (wczesne i zaawansowane), ale także daje możliwość ich usunięcia.
- Głównie chodzi o to, żebyśmy usuwali zmiany nowotworowe i nie pozwalali na to, aby doprowadziły do rozwoju raka jelita grubego. Pamiętajmy, że w momencie pojawienia się objawów jest już bardzo późno - powiedział gastroenterolog, lek. med. Jacek Kowerzanow.
Profilaktyczną kolonoskopię należy wykonywać regularnie (co 5-10 lat) od 50 roku życia. Osoby, u których w rodzinie występował rak jelita grubego, powinny wybrać się na badanie już w wieku 40 lat, a nawet wcześniej. Z racji tego, że u coraz większej liczby pacjentów w wieku 40 - 45 lat wykrywa się jakieś zmiany nowotworowe, coraz więcej państw skłania się ku temu, aby profilaktyczną kolonoskopię wykonywać wcześniej także u osób nieobciążonych genetycznie.
- Myślę, że granica wieku powinna zostać przesunięta i należałoby rozpocząć profilaktyczną kolonoskopię w wieku 40 – 45 lat - powiedział lek. med. Jacek Kowerzanow.
Przeczytaj też:
Rak jelita grubego - przyczyny, objawy, profilaktyka, leczenie. Ekspert tłumaczy
10 sygnałów alarmowych, że w jelicie rozwija się rak! Nie przegap ich!
Czy są badania mogące zastąpić kolonoskopię? Odpowiadamy, czy można jej uniknąć
