Wyszukaj w serwisie
#PrawoiZdrowie choroby profilaktyka problemy cywilizacyjne żywienie zdaniem lekarza uroda i pielęgnacja dziecko
Pacjenci.pl > Dziecko > Choroby reumatyczne u dzieci. Te objawy powinny zwrocić uwagę każdego rodzica
Wiktoria Wihan
Wiktoria Wihan 08.02.2025 08:17

Choroby reumatyczne u dzieci. Te objawy powinny zwrocić uwagę każdego rodzica

dziecko u ortopedy
Fot. Canva/africa-images

Powszechnie choroby reumatologiczne są kojarzone jako dolegliwości, które dotykają jedynie ludzi starszych. Tymczasem mogą one dotknąć każdego, niezależnie od wieku. Często zapadają na nie dzieci i młodzież. Na co rodzice powinni zwrócić uwagę, by nie przeoczyć pierwszych objawów choroby u najmłodszych pacjentów?

Diagnostyka chorób reumatycznych u dzieci

Schorzenia reumatyczne są związane z przewlekłym stanem zapalnym mięśni, stawów i kości. Objawy często rozwijają się stopniowo, trwając tygodnie, miesiące, a nawet lata. U dzieci mogą jednak pojawić się nagle i to z silnymi zaostrzeniami. Ich leczenie i diagnoza to długotrwały proces, któremu jednak bezwzględnie warto się poddać. Nieleczony reumatyzm może bowiem doprowadzić do poważnych trudności w poruszaniu się.

Rodzice powinni uważnie obserwować wszystkie niepokojące objawy u swojego dziecka. Gdy się pojawią, pierwszym krokiem jest zwykle wizyta u lekarza rodzinnego, który przeprowadza wstępne badania. Następnie, w razie potrzeby, skieruje on dziecko do reumatologa dziecięcego. 

W procesie diagnozy schorzeń rematycznych zazwyczaj zleca się wykonanie następujących badań:

  • pełna morfologia krwi,
  • OB i CRP — wskaźniki stanów zapalnych,
  • kwas moczowy,
  • ASO — poziom antystreptolizyny O,
  • RF — czynnik reumatoidalny,
  • przeciwciała anty-CCP,
  • płytki krwi,
  • kreatynina,
  • HLA-B27,
  • przeciwciała przeciwko HCV, HBV, EBV, CMV,
  • poziom witaminy D.

Zwykle niezbędne jest również wykonanie USG, a nawet rezonans stawów, które są przyczyną bolesnych dolegliwości. 

dziecko.jpg
Diagnostyka chorób reumatycznych jest kluczowa dla procesu leczenia. Fot. Canva

Te choroby reumatyczne najczęściej pojawiają się u dzieci

Choroby reumatyczne u dzieci nie są wcale tak rzadkim zjawiskiem, jak mogłoby się wydawać. Niestety na obecnym poziomie medycyny na świecie stanowią one spore wyzwanie, zarówno diagnostyczne, jak i terapeutyczne. Ich przyczyny nie są do końca znane, jednak uważa się, że ich powstawanie jest wynikiem współdziałania czynników genetycznych i środowiskowych.

Do najczęstszych chorób reumatycznych diagnozowanych u dzieci zalicza się:

  • Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów przewlekłe zapalenie stawów, które może obejmować także tkanki okołostawowe, ścięgna i mięśnie.
  • Młodzieńczy toczeń rumieniowaty układowy — choroba, w której organizm produkuje przeciwciała atakujące składniki jądra komórkowego, co prowadzi do uszkodzenia nerek i zapalenia naczyń.
  • Młodzieńcze zapalenie skórno-mięśniowe — zapalenie mięśni i zmiany skórne, z możliwością zajęcia innych narządów.
  • Twardzina wieku rozwojowego — choroba powodująca włóknienie skóry i narządów wewnętrznych, co prowadzi do zaburzenia ich funkcji.
  • Zapalenie naczyń wieku rozwojowego — obejmuje różne schorzenia zapalne naczyń, takie jak choroba Takayasu, choroba Kawasaki, czy choroba Schönleina-Henocha.
  • Gorączka reumatyczna — choroba zapalna wywołana przez zakażenie paciorkowcem grupy A, która prowadzi do zapalenia serca i stawów oraz objawów neurologicznych i skórnych.

Warto pamiętać, że chorób reumatycznych u dzieci jest o wiele, wiele więcej. Jednak każda z nich wymaga szybkiej diagnozy i reakcji — wczesne wykrycie zwiększa szansę na skuteczne leczenie i zmniejsza ryzyko powikłań.

Te objawy powinny zwrócić uwagę każdego rodzica

W diagnozie i leczeniu schorzeń reumatycznych u dzieci kluczowe jest wczesne rozpoznanie choroby. Zwykle spada ono na barki rodziców, którzy najlepiej znają swoją pociechę i najszybciej potrafią zorientować się, czy wystąpiły niepokojące objawy. 

Na jakie symptomy trzeba zwrócić szczególną uwagę?

  • bóle stawów i stany zapalne — szczególnie jeśli utrzymują się powyżej 4 tygodni;
  • poranna sztywność stawów i ból, który powoduje;
  • gorączka utrzymująca się powyżej 2 tygodni;
  • przewlekłe bóle mięśni,
  • nagła utrata masy ciała;
  • spowolnienie rozwoju;
  • zmniejszenie zakresu ruchu;
  • przewlekły ból brzucha, krwawienia przewodu pokarmowego;
  • dolegliwości ze strony układu nerwowego, niemające przyczyny neurologicznej (np. mnogie zapalenia pojedynczych nerwów, drgawki, neuropatie).

Najbardziej charakterystycznym objawem chorób reumatycznych u dzieci jest zapalenie stawów. Pojawia się ono bardzo często, niezależnie od rodzaju schorzenia. Co istotne, w chorobach reumatycznych nie występują zwykle zaczerwienienia stawów. Może pojawić się za to obrzęk i ból o różnym nasileniu. 

dziecko (1).jpg
Te objawy powinny zwrócić uwagę każdego rodzica. Fot. Canva

Gdy zapada diagnoza. Jak leczyć choroby reumatyczne u dzieci?

Leczenie chorób reumatycznych u najmłodszych jest zwykle bardzo złożone i ściśle dopasowywane przez lekarza do rodzaju oraz stopnia zaawansowania danego schorzenia. Podjęte działania mają zwykle na celu złagodzenie objawów, zahamowanie postępu choroby i poprawienie jakości życia pacjenta. Leczenie opiera się na przyjmowaniu leków, fizjoterapii i rehabilitacji, a także prawidłowej diecie i suplementacji. 

Należy wiedzieć, że nie wszystkie choroby reumatyczne da się wyleczyć. Te wykrywane u dzieci mają najczęściej charakter przewlekły i postępujący. Nawet częściowe zaleczone, mogą powrócić w dorosłym życiu. Prowokują je wówczas takie czynniki jak różne urazy, choroby, a nawet stres. 

 

Zobacz także:

Podcinanie wędzidełka u dziecka. Kiedy są wskazania?

Kąpiel dziecka podczas choroby. Ważne słowa lekarki

Przemęczone dziecko nie chce spać? Nic dziwnego! To częsty błąd rodziców

Wybór Redakcji