FT4 – jakie są funkcje tego hormonu tarczycy i kto powinien go zbadać?
FT4 – co to jest?
FT4 to hormon produkowany przez tarczycę nazywany tyroksyną. Jest organicznym związkiem chemicznym, który pobudza procesy utleniania w tkankach a także mobilizuje rozpad tłuszczów do kwasów tłuszczowych i glicerolu, wzmaga wchłanianie glukozy z przewodu pokarmowego i jej zużycie przez komórki. Funkcje FT4 to także wydzielanie i efekty działania somatotropiny i glikokortykoidów oraz wpływanie na czynność gruczołów płciowych. Tyroksyna jest bardzo ważna dla rozwoju fizycznego i psychicznego młodych organizmów oraz reguluje laktację i rozród.
FT4 – na czym polega badanie, jakie są normy FT4?
Badanie FT4 ocenia stężenie wolnej frakcji tyroksyny, czyli FT4, w organizmie, która stanowi część tyroksyny określanej jako T4. Tyroksyna wytwarzana jest przez tarczycę i nie jest związana z białkami nośnikowymi. Samo oznaczenie T4 nie ma większego znaczenia medycznego. 99% hormonów tarczycy związane są z białkami krwi i pozostają nieaktywne. Całkowite stężenie hormonów uzależnione jest zaś od wahań osoczowych białek wiążących, stąd właśnie oznaczenie wolnej tyroksyny FT4, ponieważ do tkanek mogą przechodzić tylko wolne hormony. Do wytworzenia wolnej frakcji tyroksyny FT4 niezbędna jest tyroksyna T4, która pełni funkcję prohormonu. Tarczyca produkuje hormony, dzięki tyreotroponowi TSH, od którego jest wręcz uzależniona. Z kolei hormon TSG produkowany jest przez przysadkę mózgową i pełni funkcję regulacyjną. Przed wykonaniem badania FT4 wolnej tyroksyny, w pierwszej kolejności przystępuje się do sprawdzenia hormonu TSH, jeśli badanie nie wykaże nieprawidłowości, wtedy kolejno przystępuje się do właściwego badania FT4.
Po przeprowadzeniu badania FT4 wolnej tyroksyny, powinno udać się do prowadzącego lekarza endokrynologa, ponieważ odczytanie wyników badania nie należy do najprostszych i jest silnie uzależniona od wyniku TSH, co prawidłowo może zrobić tylko lekarz. Endokrynolog odpowiednio porówna wyniki TSH i FT4, ponieważ te dwa hormony charakteryzują się czasową i osobniczą zmiennością. Samodzielna interpretacja wyników może przysporzyć nam niepotrzebnego stresu. Według laboratoriów wynik orientacyjny powinien mieścić się w przedziale 10-35 pmol/l. Wynik ten jednak zależy także w dużym stopniu od ośrodkowego układu nerwowego.
Po przeprowadzeniu prawidłowej analizy stężenia FT4 możemy stwierdzić, jakie choroby są konsekwencją poziomu tego hormonu. Obniżone FT4, może świadczyć o zapaleniu tarczycy, chorobie Hashimoto, działaniu niektórych leków, zapaleniu tarczycy czy chorobach przysadki mózgowej. Natomiast zbyt wysoki poziom FT4 może być spowodowany podostrym zapaleniem tarczycy, wczesną chorobą Hashimoto, chorobą Gravesa-Basedowa czy wolem guzkowym toksycznym, jednak także leczeniem heparyną lub jodem. Dlatego ważną kwestią jest, aby przed badaniem poinformować lekarza o przyjmowaniu wszystkich leków i suplementów. Dodatkowo wpływ na stężenie FT4 może mieć także ciąża.
FT4 – kto powinien zbadać tarczycę?
Na badanie FT4 najczęściej zostajemy skierowani przez lekarza specjalistę endokrynologa po przeprowadzeniu wywiadu chorobowego i w przypadku wystąpienia problemów z hormonami tarczycy lub występowaniem niepokojących objawów.
Objawami przez które najczęściej zostajemy skierowani na badania tarczycy są: ogólne zmęczenie, suchość skóry, nagła utrata wagi ciała, senność lub bezsenność, uczucie zimna, szybkie chudnięcie jak i otyłość lub problemy z metabolizmem.
Tarczyca jest bardzo ważnym narządem w ciele człowieka i należy ją badać profilaktycznie co jakiś czas. Badanie FT4 pozwala określić stan tarczycy oraz, w przypadku występowania chorób, ich monitorowanie. Choroba tarczycy może występować jako niedoczynność lub nadczynność tarczycy.
FT4 – przygotowanie
Badanie FT4 wolnej tyroksyny wykonywane jest razem z badaniem TSH tyreotroponem, ponieważ wytwarzanie FT4 jest silnie uzależnione od przysadki mózgowej, która odpowiada za produkcję TSH. Najczęściej lekarz endokrynolog instruuje nas, w jaki sposób musimy się przygotować do badania, ponieważ każdy nieodpowiedni czynnik może mieć wpływ na wynik badania FT4. Na badanie musimy udać się na czczo, w godzinach porannych. Nie możemy przyjmować żadnych suplementów diety, a o zażywanych lekach musimy poinformować lekarza przed wystawieniem skierowania na badanie FT4. Aby wykonać badanie FT4 wolnej tyroksyny, nie powinniśmy być w trakcie leczenia heparyną i najlepiej wykonywać to badanie kilka dni po zakończonym leczeniu.
