Tej witaminy nie wolno brać na noc. Miliony Polaków popełnia fatalny błąd
Miliony Polaków sięgają codziennie po suplementy witaminowe, nie zdając sobie sprawy, że ich przyjmowanie o niewłaściwej porze może osłabić działanie preparatu lub zakłócić naturalny rytm organizmu. Ta niezwykle popularna witamina powinna być przyjmowana rano lub wczesnym popołudniem. Wieczorne jej zażycie jest błędem, który wpływa negatywnie na jakość snu i wchłanianie.
Która witamina i dlaczego zażycie wieczorne jest nieoptymalne?
Witamina D jest bardzo powszechnie stosowaną witaminą w Polsce, zwłaszcza w okresie jesienno‑zimowym. Witamina D należy do grupy witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (obok A, E i K) i do jej efektywnego wchłaniania potrzebny jest posiłek zawierający tłuszcz.
Ponadto należy zwrócić uwagę na fakt, że wieczorne przyjmowanie tej witaminy może zaburzać produkcję hormonu snu. W efekcie skuteczność suplementacji może być niższa, a pacjent może doświadczać trudności z zasypianiem lub snem przerywanym.
Witamina D. Mechanizmy wpływu na sen i wchłanianie
Pierwszym istotnym mechanizmem jest wpływ witaminy D na rytm dobowy oraz wydzielanie melatoniny. Przyjmowana późnym wieczorem może zakłócać fizjologiczne warunki sprzyjające zasypianiu.
Drugim mechanizmem jest sama farmakokinetyka witamin rozpuszczalnych w tłuszczach: ich transport i magazynowanie są bardziej zależne od obecności tłuszczu w posiłku oraz czasu metabolizmu w organizmie niż witamin rozpuszczalnych w wodzie.
Można więc wnioskować, że optymalna pora przyjęcia witaminy D to śniadanie lub obiad, czyli moment, kiedy posiłek zawiera tłuszcze, a organizm nie wchodzi w fazę nocną spowolnionego metabolizmu.
Co to oznacza w praktyce dla pacjentów i farmaceutów?
W praktyce oznacza to potrzebę edukowania pacjentów oraz rewizji instrukcji dotyczących suplementacji witaminy D w aptekach i gabinetach lekarzy. Pacjentom należy wskazać, że przyjmowanie tej witaminy tuż przed snem może być mniej korzystne niż zażycie jej rano lub wczesnym popołudniem, podczas posiłku z tłuszczem.
Warto również przypomnieć, że każda suplementacja, w tym witaminy D, powinna być prowadzona na podstawie aktualnego stanu zdrowia i wyników badań, gdyż nadmiar również niesie ryzyko. W przypadku witamin rozpuszczalnych w tłuszczach podkreśla się konieczność przyjmowania ich zgodnie z posiłkami zawierającymi tłuszcze oraz unikania zażywania ich w godzinach wieczornych.
Dla farmaceutów istotne jest także zwrócenie uwagi na interakcje i indywidualizację terapii: pacjenci np. przyjmujący leki wpływające na metabolizm witaminy D czy chorujący na zaburzenia wchłaniania powinni być szczególnie świadomi właściwej pory jej przyjmowania.
Witamina D. 4. Zalecenia i kluczowe wnioski
Suplementacja witaminy D powinna odbywać się w trakcie posiłku zawierającego tłuszcze — najlepiej rano lub wczesnym popołudniem. Przyjmowanie tej witaminy bezpośrednio przed snem może być błędem, który zmniejszy jej skuteczność i może wpłynąć na jakość snu.
Apteki, lekarze i dietetycy powinni informować pacjentów o znaczeniu pory przyjmowania oraz konieczności dostosowania dawki do wyników badań i kontekstu klinicznego. Suplementacja nigdy nie zastępuje zbilansowanej diety i zdrowego trybu życia. Farmakoterapia powinna być prowadzona z uwzględnieniem całokształtu stanu zdrowia pacjenta.
Choć witamina D uchodzi za jedno z prostszych do stosowania suplementów, właściwa pora jej przyjmowania, najlepiej rano przy posiłku z tłuszczem, może znacząco wpłynąć na efektywność terapii i komfort pacjenta. Ignorowanie tej kwestii to, niestety błąd powszechny wśród milionów Polaków.
