Izosporoza - przyczyny, objawy, leczenie

Czym jest izosporoza?

Pierwotniak isospora bellu zaliczany jest do patogenów oportunistycznych. Najczęściej występuje w regionach o klimacie tropikalnym. Inwazyjną formą tego pasożyta są oocysty wydalane razem z kałem – izosporoza rozprzestrzenia się więc drogą oralną i fekalną. Źródłem zarażenia najczęściej jest skażona woda lub pokarm. Gdy obecne w nich oocysty zostaną spożyte, następnie wydalane są przez osoby zarażone razem z kałem, w wyniku czego następuje uwolnienie tzw. sporozoitów w jelitach. W ten sposób rozwijają się one dalej w nabłonku jelitowym i dwunastnicy, co prowadzi do inwazji błony śluzowej: najpierw powodują jej spłaszczenie, a następnie postępujący zanik kosmków jelitowych, przerost gruczołów oraz nacieki. Z tego powodu w obrębie jelit dochodzi do stanu zapalnego.

Izosporoza – objawy

Ze względu na to, że izosporoza może przebiegać w sposób ostry lub przewlekły wyróżnia się różnorodne objawy ze strony układu pokarmowego. Najczęściej są to bóle brzucha, wodniste lub tłuszczowe biegunki, brak apetytu i spadek masy ciała, stan podgorączkowy lub gorączka, ogólne osłabienie i wyniszczenie organizmu, a także zaburzenia w obrębie równowagi elektrolitów. U osób chorujących przewlekle może pojawić się również zapalenie pęcherzyka żółciowego oraz reaktywne zapalenie stawów.

Diagnostyka izosporozy opiera się o mikroskopowe badania kału. Aby potwierdzić chorobę, należy odnaleźć w nim oocysty isospora belli, czego najczęściej dokonuje się za pomocą metody barwnikowej, w przypadku której obecne w kale oocysty zabarwią się na czerwono. Ze względu na nieregularność wydalania oocyst w diagnozie izosporozy zaleca się wielokrotne badanie próbek kału.

Profilaktyka i leczenie izosporozy

Aby zapobiegać zachorowaniu, należy przestrzegać podstawowych zasad higieny, w tym często i dokładnie myć ręce. Ze względu na przenoszenie się pierwotniaka izosporozy przez pokarm i wodę dobrym krokiem zapobiegawczym jest mycie warzyw i owoców oraz picie wody ze znanych, bezpiecznych źródeł. Leczenie opiera się na podawaniu odpowiednich środków farmakologicznych, w przypadku izosporozy najczęściej są to pirymetamina i trymetoprym z sulfonamidami. Zazwyczaj poprawa obserwowana jest po upływie około tygodnia od zastosowania leków. W przypadku niektórych pacjentów dawki leków mogą być dobierane nieco odmiennie. U pacjentów z niedoborami immunologicznymi zaleca się podwojenie dawki dobowej, czas leczenia w ich przypadku jest również wydłużony. Osoby chorujące na AIDS w przebiegu izosporozy najczęściej muszą stosować również leczenie podtrzymujące, aby uniknąć niepożądanych powikłań.