Jak leczyć reumatoidalne zapalenie stawów? Metody leczenia i dieta
Reumatoidalne zapalenie stawów jest przewlekłą chorobą o podłożu immunologicznym, atakującą stawy. „Najczęściej są to drobne stawy rąk i stóp, ale może także objąć duże stawy obwodowe. Pacjent może się wtedy skarżyć m.in.na bóle kolan i łokci.” - powiedziała lek. Agata Skwarek-Szewczyk.
Jakie są typowe objawy choroby i jak ją leczyć? Artykuł powstał na podstawie rozmowy z reumatologiem i specjalistą chorób wewnętrznych, lek. Agatą Skwarek-Szewczyk.
Objawy reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS)
Pierwsze objawy reumatoidalnego zapalenia stawów często są niecharakterystyczne i niekojarzone z tą jednostką chorobową.
„Choroba może zaczynać się podstępnie, np. pacjent może odczuwać zmęczenie, tracić na wadze.” - powiedziała lek. Agata Skwarek-Szewczyk.
Czerwona lampka powinna zaświecić się w momencie, kiedy pojawia się ból i obrzęk stawów.
„Zazwyczaj są to stawy śródręczno-paliczkowe i międzypaliczkowe bliższe. Stawy międzypaliczkowe dalsze nie są zajęte, jak w przypadku innych chorób reumatologicznych.” - powiedziała lek. Agata Skwarek-Szewczyk.
Typowym objawem reumatoidalnego zapalenia stawów jest sztywność poranna, czyli ból i sztywność stawów oraz trudności z zapoczątkowaniem ruchu, które pojawiają się po przebudzeniu.
„Pacjenci często skarżą się na sztywność poranną, która trwa powyżej godziny. Kolejnymi objawami są zmiany w układzie krążenia i w układzie oddechowym.” - powiedziała lek. Agata Skwarek-Szewczyk.
Charakterystyczne objawy reumatoidalnego zapalenia stawów to:
- ból i sztywność stawów,
- sztywność poranna trwająca minimum przez godzinę,
- obrzęk stawów,
- duża wrażliwość stawów na ucisk,
- nadmierne ocieplenie skóry w okolicy chorych stawów,
- ograniczona ruchomość stawów,
- deformacje i zniekształcenia stawów,
- zmiany radiologiczne w postaci osteoporozy lub nadżerek.
Leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów
Reumatoidalne zapalenie stawów jest chorobą przewlekłą, jednak dzięki wdrożeniu odpowiedniej terapii, jesteśmy w stanie nad nią zapanować. W leczeniu wykorzystuje się leki przeciwzapalne i przeciwbólowe.
„Potrafimy ją świetnie leczyć i doprowadzić do remisji, tak aby jej objawy były niedostrzegalne i mniej uciążliwe dla pacjenta. Terapia polega głównie na zahamowaniu dalszego rozwoju choroby. W pierwszej kolejności podaje się leki w formie tabletek. Obecnie mamy nowoczesne metody leczenia, gdy w porę zadziałamy, szybko uzyskamy pożądany efekt. Coraz częściej stosuje się leczenie biologiczne.” - powiedziała lek. Agata Skwarek-Szewczyk.
W sytuacji, kiedy pacjent boryka się z dolegliwościami ze strony układu pokarmowego i nie toleruje leków doustnych, alternatywą jest podawanie substancji leczniczych w formie zastrzyków.
Można wspomagać się maściami, które wykazują łagodne działanie przeciwzapalne, jednak nie zastąpi to terapii docelowej.
„Pamiętajmy, że reumatoidalne zapalenie stawów to choroba o podłożu immunologicznym. Niezbędna jest tu terapia lekami systemowymi.” - powiedziała lek. Agata Skwarek-Szewczyk.
Należy podkreślić, że nieleczone reumatoidalne zapalenie stawów postępuje, prowadząc do destrukcji stawów, a w konsekwencji do niepełnosprawności.
Zalecenia dietetyczne dla pacjentów z RZS
Dopełnieniem leczenia RZS jest odpowiednia dieta.
„Trzeba pamiętać, że w reumatoidalnym zapaleniu stawów okresowo stosuje się sterydy. Są to leki, które mogą powodować osteoporozę, dlatego ważna jest zbilansowana dieta.” - powiedziała lek. Agata Skwarek-Szewczyk.
Główne zasady diety w reumatoidalnym zapaleniu stawów:
1) Ograniczenie spożycia tłuszczów nasyconych pochodzenia zwierzęcego, głównie tłustego mięsa i jego przetworów oraz pełnotłustych produktów mlecznych;
2) Wzbogacenie diety o ryby, owoce morza i oleje roślinne będące źródłem kwasów omega-3, które zmniejszają stany zapalne stawów;
3) Unikanie jedzenia produktów wysokoprzetworzonych, wysokotłuszczowych i wysokocukrowych;
4) Wzbogacenie diety o produkty z dużą ilością kolagenu, który jest ważny dla prawidłowego funkcjonowania stawów i chrząstek (m.in. galarety mięsne i rybne);
5) Zadbanie o podaż kwasu foliowego (leki na RZS powodują obniżenie jego poziomu w organizmie);
6) Zadbanie o odpowiednie nawodnienie organizmu;
7) Unikanie ostrych przypraw, zastąpienie tradycyjnej soli solą potasową lub magnezową;
8) Ograniczenie spożycia mocnej kawy i herbaty;
9) Zrezygnowanie z picia alkoholu.
„Reumatoidalne zapalenie stawów nie lubi papierosów. Ludzie palące papierosy mają predyspozycje do chorób reumatycznych. Jeśli chodzi o alkohol, niestety wchodzi w interakcję z naszymi lekami.” - powiedziała lek. Agata Skwarek-Szewczyk.