Pijesz kawę na czczo? Tak wpływa na twoje zdrowie

Kawa na czczo – definicja i mechanizm

Kawa na czczo to wypicie naparu przed pierwszym posiłkiem, gdy żołądek jest pusty, a nocna przerwa w jedzeniu nadal wpływa na wydzielanie hormonów trawiennych. W takiej sytuacji ważne jest, jak reaguje kwas żołądkowy i motoryka jelit, bo to one zwykle decydują o odczuciu komfortu po porannej filiżance.

Istotny jest fakt, że sama kawa, także bezkofeinowa, pobudza wydzielanie kwasu solnego w żołądku, co może nasilić kwaśne odbijania u wrażliwych osób Kawa, także bezkofeinowa, stymuluje wydzielanie kwasu żołądkowego. Wbrew obiegowym opiniom kawa nie przyspiesza opróżniania żołądka, nawet jeśli może nasilać pracę dalszych odcinków jelita grubego, więc uczucie „przyspieszonego trawienia” nie wynika z szybszego opuszczania żołądka. Kawa nie przyspiesza opróżniania żołądka, mimo że może nasilać motorykę jelita grubego.

Efekt „pobudzenia jelit” ma zresztą potwierdzenie: u części osób, w ciągu zaledwie kilku minut po wypiciu kawy, rośnie aktywność ruchowa dystalnego jelita grubego, co bywa odczuwane jako potrzeba wypróżnienia Kawa, także bezkofeinowa, może w ciągu 4 minut nasilać motorykę dystalnego jelita grubego. W praktyce oznacza to, że poranna kawa może szybciej uruchomić niższe piętra przewodu pokarmowego, nie przyspieszając samego opróżniania żołądka.

Kawa na czczo – przyczyny i objawy

Kawa na czczo może nasilać dolegliwości refluksowe u osób z wrażliwym dolnym odcinkiem przełyku. Dzieje się tak m.in. przez obniżenie ciśnienia dolnego zwieracza przełyku, co ułatwia cofanie się kwaśnej treści żołądka i uczucie pieczenia za mostkiem. Równocześnie sam wzrost wydzielania kwasu po kawie zwiększa bodziec drażniący, jeśli śluzówka jest niechroniona jedzeniem. Przeczytaj: Kawa zmniejsza ryzyko przedwczesnej śmierci prawie o 20 proc. Nowe badania

• U części osób kawa obniża ciśnienie dolnego zwieracza przełyku i sprzyja refluksowi;
• NIDDK wymienia kawę i inne źródła kofeiny jako potencjalne wyzwalacze objawów GERD;
• Zastąpienie 2 porcji kawy, herbaty lub napojów gazowanych 2 porcjami wody zmniejsza ryzyko objawów GERD;
• Kawa nie przyspiesza opróżniania żołądka płynnego posiłku ani tranzytu do kątnicy;
• Po złym śnie czarna kawa przed śniadaniem zwiększa poposiłkową glikemię o około 50%;
• Kofeina podnosi kortyzol, a efekt słabnie po kilku dniach regularnego porannego spożycia;
• Dla dorosłych bezpieczny limit kofeiny to 400 mg/dobę, a dla ciężarnych 200 mg/dobę.

Te mechanizmy tłumaczą, dlaczego u niektórych osób poranna kawa bez jedzenia wywołuje pieczenie w przełyku czy kwaśne odbijania, a u innych – tylko szybszą perystaltykę jelit. Jeśli noc była krótka, a glukoza po śniadaniu zwykle bywa podwyższona, wypicie mocnej kawy przed posiłkiem dodatkowo nasili wzrost cukru we krwi; lepszym wyborem może być najpierw zjedzenie śniadania, a potem kawa.

Kawa na czczo – jak pić bezpiecznie?

Kawa na czczo nie musi szkodzić, jeśli znasz swój organizm i trzymasz się kilku zasad. Wrażliwy przełyk i skłonność do refluksu to sygnał, by rozważyć kawę po posiłku lub łagodniejsze parzenie. Jednocześnie warto oddzielić mity od danych: sama kawa nie odpowiada za późniejszy „zjazd energii” ani za każdy epizod gorszego samopoczucia – częściej kluczowe są sen, nawodnienie i skład śniadania. Przeczytaj: Ten napój ma magiczne właściwości. Działa przeciwzapalnie i dodaje energii

W kontekście ogólnego ryzyka jelitowego pojawiają się też potencjalne korzyści. Wypowiedzi ekspertów zwracają uwagę, że kawa może wspierać przewód pokarmowy w szerszej perspektywie, choć każdy przypadek trzeba oceniać indywidualnie.

Michał Wrzosek – "Kawa może o 16% obniżać ryzyko zespołu jelita drażliwego."

To sygnał, że regularne, umiarkowane spożycie może współgrać z profilaktyką u części osób.

 

Warto również uporządkować tematy energii i porannej wydolności.

Michał Wrzosek – "Nie ma dowodów, że kawa rano powoduje zjazd energii w południe."

Oznacza to, że popołudniowy spadek formy zwykle wynika z innych czynników niż sama kawa.

Michał Wrzosek – "Spadek energii zależy od stylu życia, diety, snu i nawodnienia, a nie od samej kawy."

W praktyce lepiej zadbać o regularny sen, wodę i zbilansowane śniadanie niż rezygnować z porannej filiżanki. W tym duchu przydatne jest też porządkowanie obiegowych opinii – Według Michała Wrzoska twierdzenia, że kawa na czczo szkodzi, nie są zgodne z najnowszą nauką.

 

Kawa na czczo – podsumowanie

Kawa na czczo nasila wydzielanie kwasu i może uruchamiać motorykę jelita grubego, ale nie przyspiesza opróżniania żołądka, co wyjaśnia różnice w odczuciach po poranku bez śniadania. Przy skłonności do refluksu lub po nieprzespanej nocy warto rozważyć najpierw posiłek, a także pilnować bezpiecznych dawek kofeiny.

Dobór pory i sposobu picia kawy powinien wynikać z reakcji organizmu oraz codziennej rutyny snu, jedzenia i nawodnienia. Dzięki temu poranna kawa może pozostać przyjemnym rytuałem, który nie zaburza równowagi trawiennej.

Źródła:
pacjenci.pl