Ten problem ma większość Polaków. Żyją w nieświadomości ryzykując przedwczesny zgon
Około 60 proc. Polaków ma hipercholesterolemie. Okazuje się jednak, że tylko część z nas jest tego świadoma. Te dane są zatrważające. Co roku z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego umiera kilka milionów osób w całej Europie. Czym dokładnie jest to zaburzenie? Jak je leczyć?
Co to jest hipercholesterolemia?
Jest to zaburzenie gospodarki lipidowej organizmu. Oznacza podwyższony poziom cholesterolu (całkowitego i frakcji LDL) we krwi. Hipercholesterolemia jest zaliczane do kategorii chorób cywilizacyjnych. Jest głównym czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych np. miażdżycy. Wyróżniamy je dwa rodzaje – pierwotną i wtórną. Hipercholesterolemia pierwotna uwarunkowana jest genetycznie. Druga jej odmiana jest objawem innych chorób np. niedoczynności tarczycy, przewlekłej niewydolności nerek, przewlekłej choroby wątroby, cukrzycy i zespołu Cushinga.
Do środowiskowych przyczyny choroby zaliczają się:
- niewłaściwa dieta,
- brak aktywności fizycznej,
- otyłość,
Choć powszechnie o hipercholesterolemii mówi się, że jest chorobą, to z medycznego punktu widzenia nią nie jest – jest to stan nieprawidłowy, mogący towarzyszyć lub sprzyjać chorobom układu krążenia, zawałowi serca czy udarowi mózgu.
O tym, że stężenie cholesterolu LDL we krwi jest nieprawidłowe, świadczy gdy jego wartość wynosi ≥ 3,0 mmol/l (115 mg/dl). Szacunkowo ten problem dotyczy 57,8 Polaków w przedziale wiekowym 18-79 – w tym 58,3% mężczyzn i 57,3% kobiet.
Pierwsze objaw hipercholesterolemii
Bardzo często nie powoduje objawów. O tym stanie chory dowiaduje się nierzadko wtedy, gdy pojawiają się powikłania w postaci miażdżycy obejmującej różne narządy. W zależności od tego, który obszar obejmuje, objawy mogą być różne. Zaliczają się do nich:
- bóle dławicowe (u chorych na miażdżycę tętnic wieńcowych),
- bóle kończyn dolnych
- zawroty głowy.
Jej objawami są żółtaki, czyli kępki żółte, mogące przybierać czasem kolor pomarańczowy, beżowy, brązowy. Grudki te pojawiają się zazwyczaj na powiekach, przy kąciku oka. Wielu uznaje je wyłącznie za defekt kosmetyczny i nie utożsamiają ich z chorobą – żółtaki bowiem nie bolą, nie swędzą i rozwijają się w powolnym tempie.
Leczenie hipercholesterolemii
Sposób postępowania zależy zawsze od danego przypadku. Niemniej pacjentom zawsze zaleca się zmianę stylu życia. Niefarmakologicznymi metodami leczenia są:
- stosowanie zdrowej diety,
- codzienna aktywność fizyczna,
- rezygnacja z palenia tytoniu
- Głównymi lekami stosowanymi w leczeniu omawianego stanu są statyny. Gdy to nie wystarczy, lekarz może dołączyć inne leki lub zastosować nowy sposób leczenia.
Tu trzeba zaznaczyć, że każdy rodzaj leku ma swoje wskazania i przeciwwskazania. Każdy z nich ma też swoje działania niepożądane.
Zapobiegaj zamiast leczyć
Zapobieganie jej wbrew pozorom nie jest trudne. Należy regularnie ćwiczy, wyeliminować czynnika ryzyka i stosować zasady zdrowej diety. Zdecydowanie warto też dbać, by masa ciała była prawidłowa. Warto przynajmniej raz w roku mierzyć poziom cholesterolu we krwi.