Zanik mięśni – przyczyny, objawy, leczenie

Zanik mięśni – przyczyny

Zanik mięśni, czyli innymi słowy dystrofia mięśniowa, to choroba zwyrodnieniowa, która zwykle wskazuje na przewlekły charakter. Jednak trzeba też pamiętać o tym, że zanik mięśni może występować jako dolegliwość nabyta, np. przez kontuzje i urazy mechaniczne lub przez niedostateczną ilość ruchu.

Zaniki mięśni zwykle powstają przez genetyczne uwarunkowania i zaburzenia enzymatyczne. Choroby objawiające się zanikiem mięśni zwykle przebiegają powoli i łagodnie, a pierwsze sygnały dają już w młodym wieku.

Zanik mięśni – objawy

Zanik mięśni (dystrofia mięśniowa) charakteryzuje się powolnym, ale regularnym osłabieniu siły mięśniowej. Objawy zaniku mięśni z początku są bardzo trudne do zauważenia i zazwyczaj na wczesnym etapie choroby niediagnozowane. Pierwsze objawy zaniku mięśni dotyczą zazwyczaj obręczy barkowej i miednicy. Chory ma trudności z chodzeniem, co objawia się zazwyczaj przy wchodzeniu po schodach i schodzeniu a także przy próbie uniesienia kończyny dolnej lub górnej. Kiedy zanik mięśni postępuje chory ma widoczne zmniejszenie mięśni otaczających barki, pośladki, uda, czy chociażby łydki. Z tego względu postawa chorego znacznie się zmienia i dąży do przesadnej lordozy w odcinku lędźwiowym, wysuniętej głowie czy chociażby odstających łopatek.

Można wyróżnić trzy typy dystrofii:

1.    Obręczowo-kończynowa: ten rodzaj zaniku mięśni rozwija się powoli, a swój początek ma w okolicy miednicy lub barku.

2.    Twarzowo-łopatkowo-ramieniowa: objawy tego zaniku mięśni to atrofia mięśni twarzy i obręczy barkowej. Zwykle rozwój choroby przypada na 20 i 30 rok życia. Dolegliwość rozwija się łagodnie i powoli.

3.    Rzekomoprzerostowa postać Duchenne’a: charakteryzuje się występowaniem pierwszych objawów między 2 a 6 rokiem życia. Ta postać zaniku mięśni ma wyjątkowo agresywny przebieg. Niestety we wszystkich postaciach prowadzi do inwalidztwa. Dzieje się tak, ponieważ w organizmie chorego występuje więcej tkanki łącznej niż tkanki mięśniowej.

Zanik mięśni – diagnostyka i leczenie

Zanik mięśni to nieuleczalna choroba, dlatego jeśli dojdzie do zdiagnozowania tej choroby w naszym przypadku, najważniejszym punktem leczenia będzie terapia objawowa. Pozwoli ona złagodzić dolegliwości i przyniesie ulgę w bólu.

Podstawą leczenie zaniku mięśniowego jest rehabilitacja ruchowa i fizjoterapia. Dzięki tym metodom chory doznaje w chorobie mniej ograniczeń oraz uczy się akceptować własną przypadłość. Rehabilitacja i fizjoterapia nie cofną skutków choroby na stałe, ale mogą je na chwilę zniwelować oraz zahamować szybszy rozwój choroby. Badania pokazały, że przy regularnej i zawziętej terapii ruchowo-manualnej chory wraca do względnej sprawności.

Fizjoterapia powinna mieć na celu przeciwdziałanie nieprzyjemnych i utrudniającym funkcjonowanie przykurczom. Powinna także działać na zbyt duże napięcie mięśni i na bieżąco doprowadzać do ich rozluźniania przywracającego odpowiednią funkcję.

W pierwszym stadium choroby, pacjenci z powodzeniem mogą samodzielnie wykonywać zalecane ćwiczenia i praktykować regularne treningi domowe. Jeśli będą wykonywać je systematycznie i sumiennie, choroba może przebiegać dużo wolniej niż w innych przypadkach. Kiedy pacjent cierpi na zaawansowaną postać choroby, fizjoterapeuta lub trener pomagają mu w robieniu ćwiczeń oraz wykonują za niego stretching. Inne zadania fizjoterapeuty to: korekcja wad postawy i zapobieganie rozwojowi zaburzeń fizycznych, nauka prawidłowego oddechu oraz technik relaksacyjnych, drenaż ułożeniowy, zapobieganie odleżynom.

Wiele chorych na zanik mięśni potrzebuje także specjalistycznego sprzętu ortopedycznego, tj. szyn, gorsetów, łusek korekcyjnych, wózków inwalidzkich.

Chorzy na zanik mięśni bardzo często potrzebują także indywidualnej terapii psychologicznej lub grupowej. To okazuje się być niezwykle pomocnym narzędziem, które znacznie poprawia samopoczucie i zdrowie psychicznego cierpiącego na dolegliwość jaką jest zanik mięśni.