Choroba hemoroidalna - skąd się bierze i jak jej zapobiegać?

Hemoroidy a choroba hemoroidalna - jaka jest różnica?

Hemoroidy to poduszkowate połączenia tętniczo – żylne, znajdujące się w odbytnicy. Są to prawidłowe struktury anatomiczne, które ma każdy z nas (zazwyczaj trzy sztuki). Ich główną funkcją jest doszczelniane odbytu, umożliwiając prawidłowe utrzymywanie stolca. „ Są odpowiedzialne mniej więcej za 15 procent skurczu zespołu zwieraczowego i doszczelniają odbyt. Niemniej jednak najprawdopodobniej w wyniku naszego specyficznego trybu życia, hemoroidy często ulegają dysfunkcji. ” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.

Zdarza się, że hemoroidy ulegają przyrostowi, obniżają się i schodzą do kanału odbytu, co powoduje występowanie uciążliwych dolegliwości. Mówimy wtedy o chorobie hemoroidalnej, potocznie zwanej hemoroidami.

Jakie są przyczyny choroby hemoroidalnej?

“Warto wspomnieć, że choroba hemoroidalna dotknie bardzo duży odsetek społeczeństwa. Spotkałem się z danymi, według których nawet 80 procent populacji, w jakimś okresie swojego życia, będzie miało pewne objawy choroby , które, w większości przypadków, po krótkim czasie ustąpią samoistnie. Część pacjentów z chorobą hemoroidalną wymaga jednak interwencji. Zazwyczaj powinna to być głównie interwencja w styl życia.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.

Najczęstszą przyczyną choroby hemoroidalnej są zaparcia, czyli zbyt rzadkie oddawanie stolca, zazwyczaj z towarzyszącym wysiłkiem i uczuciem niepełnego wypróżnienia.

„ Zaparcia powodują, że wypróżnienia trwają zbyt długo, są forsowne, czyli generują większe ciśnienia i nie dochodzi do prawidłowego rozciągania odbytnicy. Wszystko to prowadzi do poszerzenia się splotów hemoroidalnych.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.

Główną przyczyną zaparć jest zbyt niska podaż błonnika w diecie, co stanowi podstawowy problem dietetyczny dzisiejszych czasów. Błonnik odgrywa bardzo ważną funkcję, a jego niedobór prowadzi do wielu schorzeń układu pokarmowego.

„ W prawidłowym procesie trawienia błonnik odgrywa istotną rolę, ponieważ tworzy masę stolca. Aby jelito mogło prawidłowo funkcjonować i aby odbytnica prawidłowo się rozciągała podczas wypróżniania, stolca powinno być objętościowo dużo. Spożywając fast food, w którym błonnika praktycznie nie ma, z naszego jelita wylatuje “popiół”, który nie zatrzymuje wody. Skutkiem tego nasz stolec ma małą objętość, jest trudniej pasażowany i tym samym zwiększa się ryzyko rozwoju innych chorób przewodu pokarmowego, takich jak m.in. rak jelita grubego, choroba uchyłkowa, czy choroby odbytu.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.

Warto dodać, że błonnik, aby mógł spełniać swoją rolę, potrzebuję obecności wody. Sam błonnik bez płynów będzie działać odwrotne i wręcz nasilać zaparcia.

„ Stolec jest wykorzystywany przez nasz organizm jako rezerwuar płynów. W przypadku ich względnego deficytu, organizm jest w stanie odzyskać wodę w jelicie grubym, ale kosztem jakości stolca.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.

Choroba hemoroidalna może być skutkiem nie tylko zaparć, ale również biegunek.

„ Fizjologiczną funkcją splotów hemoroidalnych jest utrzymywanie szczelności. Jeżeli mamy bardzo dużą ilość wypróżnień na dobę, sploty są przepracowane i tym samym przewlekle przepełnione. W tym przypadku mechanizm powstawania choroby hemoroidalnej jest inny jak przy zaparciach, ale efekt jest bardzo podobny.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.

Nasze nawyki żywieniowe oraz styl życia mają ogromny wpływ na rozwój choroby hemoroidalnej. Brak aktywności fizycznej i spędzanie większości czasu w pozycji siedzącej stanowi istotny czynnik ryzyka.

„ Pozycja siedząca powoduje utrudnienie odpływu krwi ze splotów hemoroidalnych i ich poszerzenie.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.

Aktywność fizyczna jest jak najbardziej wskazana w profilaktyce oraz leczeniu choroby hemoroidalnej, jednak są pewne sporty, których hemoroidy „nie lubią”. Należą do nich ćwiczenia siłowe.

„ Ryzyko choroby zwiększa także wysiłek fizyczny ze zwiększoną tłocznią brzucha uciskającą na żyłę główną dolną, którą krew odpływa z dolnej połowy ciała. W związku z tym nie zaleca się wykonywania ćwiczeń siłowych (zwłaszcza z dużymi ciężarami), które sprawiają, że brzuch jest cały czas napięty, bez momentów rozluźnienia, kiedy krew mogłaby swobodnie odpłynąć. Wskazane są natomiast ćwiczenia aerobowe, które poprawiają opróżnianie splotów hemoroidalnych.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.

Choroba hemoroidalna wiąże się także z predyspozycjami genetycznymi, w związku z czym niektóre osoby mogą być bardziej podatne na jej wystąpienie.

"U niektórych osób to schorzenie występuje rodzinnie, co obserwujemy u pacjentów w bardzo młodym wieku (m.in. u 20-latków w zaawansowanym stadium choroby).” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.

Choroba hemoroidalna jest częstą przypadłością kobiet ciężarnych, co wiążę się głównie z fizjologią ciąży.

„ Macica z płodem wypełnia miednicę małą i uciska na żyłę główną dolną, co powoduje zaburzenia odpływu z dolnej połowy ciała. Objawia się to m.in. obrzękami kończyn dolnych, a także zaburzony zostaje odpływ krwi ze splotów hemoroidalnych.” - powiedział dr n. med. Andrzej Berman.

Przyczyny choroby hemoroidalnej:

• niska podaż błonnika w diecie
• niedobór wody w organizmie
• zaparcia
• biegunki
• siedzący tryb życia
• ćwiczenia siłowe
• predyspozycje genetyczne
• ciąża

Jak zapobiegać chorobie hemoroidalnej?

Choroba hemoroidalna jest związana głównie z naszym stylem życia, dlatego aby jej zapobiegać, należy przede wszystkim wprowadzić na stałe zdrowe nawyki.

Główne zasady profilaktyki choroby hemoroidalnej:

• unikanie długiego siedzenia
• unikanie używek (m.in. alkoholu i papierosów)
• unikanie żywności wysokoprzetworzonej
• unikanie ostrych przypraw
• wysoka podaż błonnika w diecie
• odpowiednie nawodnienie organizmu
• codzienna aktywność fizyczna
• unikanie ćwiczeń siłowych