Czy miażdżyca jest odwracalna? Lekarz wyjaśnia
Miażdżyca to przewlekła i postępująca choroba zapalna naczyń tętniczych. Jest ona jedną z najczęściej występujących chorób sercowo-naczyniowych. Niestety nieleczona miażdżyca może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, a nawet zgonu pacjenta. Czy miażdżyca jest odwracalna? Odpowiedź poniżej. Artykuł powstał na podstawie rozmowy ze specjalistą chorób wewnętrznych, farmakologiem klinicznym dr hab. n. med. Marcinem Wełnickim.
Czy miażdżyca jest wyleczalna?
Kiedy w organizmie jest nadmierne stężenie cholesterolu, w środkowej części ściany tętnicy rozwija się stan zapalny, co prowadzi do powstawania blaszki miażdżycowej. Blaszki miażdżycowe stopniowo powiększają się, utrudniając przepływ krwi.
„Miażdżyca jest chorobą przewlekłą. W bardzo wczesnym etapie choroby możemy mieć pewne zmiany miażdżycowe, potwierdzone w badaniach, jednak mało istotne klinicznie. Blaszki miażdżycowe mogą być tak śladowe, że na tym poziomie nie są w stanie nam zaszkodzić, a my możemy powstrzymać ich dalszy rozwój. Odsunięcie rozwoju miażdżycy w czasie stylem życia, a często również lekami jest bardzo zasadne. Mamy nowe możliwości farmakologiczne i leki, które działają przede wszystkim na cholesterol. Potrafią ustabilizować blaszkę miażdżycową, czyli zapobiegać jej pęknięciu i jej narastaniu, a także według niektórych badań również cofnąć proces i ją zmniejszyć. Podstawową zasadą jest jednak profilaktyka i styl życia. Nawet ja nie wiem, czy nie za późno o tym myślę, bo pewnie już jakieś blaszki mam. Powinniśmy uczyć się tego w szkole podstawowej i w liceum - już na tym etapie życia należałoby zacząć zastanawiać się nad tym, co będzie w wieku 40, 50 i 60 lat. Jeśli jednak mamy już swoje lata i stwierdzono u nas miażdżycę, istnieją możliwości, żeby wziąć ją w ryzy i powstrzymać dalszy rozwój choroby.” – powiedział specjalista chorób wewnętrznych, farmakolog kliniczny dr hab. n. med. Marcin Wełnicki.
Istnieje możliwość zatrzymania dalszego rozwoju i postępowania miażdżycy. Nie jesteśmy jednak w stanie w pełni jej cofnąć, gdyż proces tworzenia się blaszek miażdżycowych jest odwracalny tylko do pewnego momentu. Poprzez profilaktykę przeciwmiażdżycową oraz odpowiednio dostosowane leczenie możemy wstrzymać proces rozwojowy tej choroby, unikając poważnych konsekwencji. Do powikłań miażdżycy należą m.in. choroby układu sercowo – naczyniowego, zawał mięśnia sercowego, udar mózgu, a nawet zgon pacjenta.
Przyczyny miażdżycy
Główne czynniki ryzyka wpływające na rozwój miażdżycy to:
- nieprawidłowa dieta (wysokoprzetworzona żywność, jedzenie typu fast food, słodycze, tłuste potrawy),
- starszy wiek,
- płeć (częściej dotyka mężczyzn),
- stres,
- genetyka,
- brak aktywności fizycznej,
- otyłość lub nadwaga,
- cukrzyca,
- insulinooporność,
- podwyższony poziom cholesterolu (hipercholesterolemia),
- palenie papierosów,
- nadmiar alkoholu,
- nadciśnienie tętnicze.
„
Mężczyźni są bardziej narażeni, gdyż kobiety przed menopauzą są chronione w sposób endokrynologiczny. Reszta zależy już od nas.
Potężnym czynnikiem ryzyka jest nikotyna, dlatego powinniśmy wystrzegać się palenia papierosów. Kolejną przyczyną jest siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej. Powinniśmy się ruszać, chociażby 6000 kroków dziennie.
Nie musimy chodzić na siłownię i dbać o rzeźbę, bo nie każdego na to stać finansowo czy emocjonalnie, ale zwykłe 6 000 kroków dziennie to jest absolutne minimum! Wystarczy zwykły spacer, a zmniejszymy ryzyko udaru mózgu i zawału serca! Warto też zadbać o dietę.” - powiedział specjalista chorób wewnętrznych, farmakolog kliniczny dr hab. n. med. Marcin Wełnicki.
Leczenie miażdżycy
„Podstawą leczenia pacjenta z miażdżycą, gdziekolwiek by ona nie była, są leki obniżające stężenie cholesterolu, tzw. złego cholesterolu, czyli przede wszystkim frakcji LDL. Podstawową grupą leków są tzw. statyny, które zmniejszają produkcję naszego własnego cholesterolu w wątrobie, przez co organizm wykorzystuje bardziej to, co w nas „pływa” . Jest to taki wzmożony recycling, bardzo dla nas korzystny. Dzięki temu blaszki, które już mamy nie narastają i rzadziej pękają, a tym samym rzadziej dochodzi do ostrych powikłań. Jeżeli dobrze się leczymy i prowadzimy zdrowy styl życia, mogą nawet zacząć się powoli cofać. Istnieją też inne leki obniżające cholesterol, ale statyny są tym absolutnie złotym standardem od dobrych 20 lat.” - powiedział specjalista chorób wewnętrznych, farmakolog kliniczny dr hab. n. med. Marcin Wełnicki.
Miażdżyca to choroba, która wymaga leczenia farmakologicznego, dzięki czemu zapobiegniemy jej postępowaniu. Farmakoterapia poprawia rokowania oraz zmniejsza ryzyko groźnych powikłań. Ważne, aby wziąć pod uwagę inne czynniki ryzyka oraz choroby współistniejące, które także wymagają leczenia.
Odpowiednia dieta i zwiększona aktywność fizyczna to niezbędne elementy terapii. Dieta powinna być dobrze zbilansowana, różnorodna, bogata w produkty pełnoziarniste oraz warzywa i owoce. Należy również zwrócić uwagę, aby spożywane kalorie nie przekraczały zapotrzebowania energetycznego naszego organizmu, żeby nie dopuścić do nadwagi czy otyłości. Dodatkowo rezygnacja z używek i wysokoprzetworzonej żywności oraz ograniczenie czerwonego mięsa jest wskazanym elementem zarówno w leczeniu jak i w profilaktyce. Podsumowując leki, dieta oraz aktywność fizyczna to kluczowe elementy leczenia miażdżycy.