Dieta w niealkoholowym stłuszczeniu wątroby - co jeść, a czego unikać?

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby - kto najczęściej choruje?

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby to stan nadmiernego gromadzenia się tłuszczów w wątrobie u osób, które nie spożywają dużo alkoholu.

„Późno rozpoznana i nieleczona może prowadzić do rozwoju marskości wątroby i raka wątroby oraz powikłań sercowo-naczyniowych, które są główną przyczyną zgonu w tej grupie chorych.” - powiedział w rozmowie dla Pacjentów dr med. Paweł Rajewski, Profesor i Rektor Wyższej Szkoły Nauk o Zdrowiu, specjalista chorób wewnętrznych, specjalista chorób zakaźnych, hepatolog, specjalista transplantologii klinicznej, ekspert w zakresie obesitologii, lipidologii i zaburzeń metabolicznych.

Na NAFLD chorują głównie osoby z otyłością, cukrzycą i dyslipidemią.

„Według ostatnich dostępnych danych ponad 26% populacji Polaków ma właśnie stwierdzoną metaboliczną stłuszczeniową chorobę wątroby lub może ją mieć z danych szacunkowych, więc szacuje się, że około 8 milionów Polaków może być dotkniętych tą chorobą. Głównie są to pacjenci z otyłością olbrzymią, nawet 90% osób z BMI powyżej 40 kg/m2 może mieć MAFLD. Z cukrzycą typu drugiego szacuje się, że około 70% tej populacji ma metaboliczną stłuszczeniową chorobę wątroby. Natomiast u pacjentów z dyslipidemią około 50% osób może mieć MAFLD.” - powiedział dr med. Paweł Rajewski.

Do głównych czynników ryzyka NAFLD należą:

• otyłość,
• cukrzyca,
• insulinooporność,
• zaburzenia lipidowe,
• nadciśnienie tętnicze,
• wiek,
• czynniki genetyczne.

„Większość przypadków NAFLD powiązana jest z  tzw. zespołem metabolicznym, czyli zbiorem czynników ryzyka sercowo-naczyniowego (otyłość brzuszna, cukrzyca typu 2 lub stan przedcukrzycowy, nadciśnienie tętnicze, wysokie stężenie trójglicerydów lub obniżone stężenie cholesterolu frakcji HDL) i rozumiana jest jako jego wątrobowa manifestacja.” - powiedział dr med. Paweł Rajewski.

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby - jakie daje objawy?

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby rozwija się skrycie i powoli, a jej objawy zazwyczaj są niecharakterystyczne.

„Przebieg kliniczny MAFLD jest zazwyczaj bezobjawowy. U części pacjentów objawy choroby są niecharakterystyczne: uczucie przewlekłego zmęczenia lub uczucie dyskomfortu w prawym podżebrzu.” - powiedział dr med. Paweł Rajewski.

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby - leczenie

Leczenie MAFLD polega głównie na zmianie stylu życia, stosowaniu prawidłowej diety i umiarkowanej aktywności fizycznej.

„Na wczesnych etapach rozpoznania, kiedy nie ma jeszcze zaawansowanego włóknienia wątroby i nie ma marskości wątroby, jest to choroba jak najbardziej do odwrócenia. Najistotniejszy wpływ na przebieg MAFLD ma prawidłowy styl życia, czyli regularna aktywność fizyczna i prawidłowe odżywianie się.” - powiedział dr med. Paweł Rajewski.

„Jeżeli mówimy o polecanej aktywności fizycznej w leczeniu MAFLD, jest to wysiłek umiarkowany, dynamiczny. Zalecany jest jogging, nordic walking, jazda na rowerze, pływanie w basenie, czy szybki marsz. Najlepiej taką aktywność stosować codziennie minimum 30 minut, a minimalnie od 3 do 5 razy w tygodniu.” dodał dr med. Paweł Rajewski.

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby - dieta

W leczeniu NAFLD, należy przede wszystkim zredukować nadmierną masę ciała.

“Jednym z głównych niefarmakologicznych metod leczenia jest redukcja masy ciała. Żeby rzeczywiście cofnąć stłuszczenie i początkowe włóknienie w MAFLD poleca się zredukować około 10% masy wyjściowej w ciągu 6 miesięcy u pacjentów z otyłością. Udowodniono, że takie postępowanie może redukować  stłuszczenie, zapalenie i  włóknienie wątroby. Redukcja 3-5% wyjściowej masy ciała - zmniejsza stopień stłuszczenia, natomiast redukcja  5-7%  wyjściowej masy ciała zmniejsza dodatkowo stopień uszkodzenia komórek wątrobowych i zapalenie.” - powiedział dr med. Paweł Rajewski.

Główne zasady diety w niealkoholowym stłuszczeniu wątroby:

1) Jedz często, ale mniejsze porcje.

2) Nie podjadaj pomiędzy posiłkami.

3) Unikaj słodyczy i wysokokalorycznych słonych przekąsek, takich jak np. chipsy czy paluszki.

4) Soli używaj tylko w niewielkich ilościach.

5) Unikaj tłustych i smażonych potraw.

6) Postaw na tłuszcze roślinne (np. oliwa z oliwek, olej rzepakowy) i ogranicz spożywanie tłuszczy pochodzenia zwierzęcego (np. smalec, masło, tłusty nabiał).

7) Wybieraj produkty nabiałowe o niższej zawartości tłuszczu.

8) Wybieraj chude gatunki mięsa i wędlin.

9) Jedz duże ilości warzyw i owoców (najlepiej surowe).

10) Nie zapomnij o codziennym nawadnianiu organizmu - pij dużo wody.

11) Unikaj produktów o wysokim indeksie glikemicznym (np. pieczywo pszenne, biały makaron, biały ryż, niektóre warzywa i owoce).

12) Nie spożywaj alkoholu.

źródło: Szpital Uniwersytecki w Krakowie (su.krakow.pl)