Jaka jest Twoja świadomość o wirusie HPV? 10 istotnych faktów, które powinien znać każdy!
Zakażenie HPV, czyli wirusem brodawczaka ludzkiego należy do najczęstszych infekcji wirusowych przenoszonych drogą płciową. Nie jest to jednak jedyna droga zakażenia. Szacuje się, że większość osób aktywnych seksualnie w ciągu swojego życia zostanie zakażonych HPV. Przedstawiamy 10 faktów na temat wirusa brodawczaka ludzkiego, uzyskanych na podstawie rozmowy ze specjalistą dermatologiem - wenerologiem dr n. med. Eweliną Biało-Wójcicką.
Większość z nas będzie mieć kontakt z wirusem HPV
Według statystyk 8 na 10 osób w ciągu swojego życia będzie mieć do czynienia z wirusem HPV, co stanowi około 80% populacji.
„ Podaje się, że w ciągu życia, liczba osób, które możemy spotkać i zarażą się HPV wynosi około 80%. Statystycznie 8 na 10 osób będzie miało styczność z wirusem, jest to niezmiernie duża liczba, mimo że wbrew pozorom nie mówi się o tym szeroko.” - powiedziała - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Do tej pory odkryto aż kilkaset podtypów wirusa HPV. Wyodrębniamy typy onkogenne HPV, czyli wywołujące objawy nowotworowe oraz mniej groźne nieonkogenne, które nie powodują rozwoju nowotworów. Powszechnie występujące w populacji kurzajki są spowodowane zakażeniem nieonkogennymi typami wirusa HPV.
„ Występuje w tej chwili kilkaset podtypów HPV, niektórzy twierdzą, że około 150 lub 200, więc to bardzo duża grupa wirusów, które powodują różnego rodzaju objawy chorobowe. Ograniczając się do okolic intymnych, będziemy mówić o wirusach onkogennych i nieonkogennych, jednak warto pamiętać, że wirus HPV to również zwykłe brodawki, kurzajki, które spotykamy często na przykład u małych dzieci, chodzących na basen, uprawiających różnego rodzaju sporty.” - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Drogi zakażenia wirusem HPV: kontakty seksualne i nie tylko
Do zakażenia wirusem HPV może dojść podczas kontaktów seksualnych, ale także poprzez dotyk dłoni zakażonej osoby czy przez wspólne korzystanie z przyborów do higieny osobistej.
„ Wirus HPV jest przenoszony nie tylko drogą płciową, może być przekazywany także przez dłonie czy pielęgnację (np. ręczniki). Za pomocą bezpośredniego kontaktu występuje jednak więcej zarażeń niż w przypadku drogi pośredniej, czyli przez materiały lub części ciała.” - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Podczas intensywnego pocałunku, w którym stykają się błony śluzowe partnerów istnieje ryzyko zakażenia wirusem HPV.
„ Mówiąc o pocałunkach intensywnych, gdzie błony śluzowe partnerów stykają się, powodują największe ryzyko zakażenia, ponieważ błony śluzowe są w bliskim kontakcie. Kontakt błon śluzowych, z obecnością śliny, jest źródłem zakażenia, jeżeli dana osoba ma objawy zakażenia HPV i ma miejsce intensywny pocałunek. Występuje wtedy duże ryzyko.” - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Stosowanie prezerwatywy zmniejsza ryzyko zakażenia HPV, jednak nie daje pełnej 100% ochrony.
„ Prezerwatywa zmniejsza ryzyko zakażenia, ale nie jest stuprocentową ochroną przed wirusem HPV. Jest to drobna cząsteczka, łatwo występująca poza miejscem objęcia prezerwatywą. Poprzez przenoszenie, zdejmowanie i nakładanie prezerwatywy, a następne dotykanie okolic intymnych może wystąpić zakażenie.” - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Wirus HPV jest głównym winowajcą raka szyjki macicy
Onkogenne typy wirusa HPV są odpowiedzialne za rozwój aż 80% przypadków raka szyjki macicy. U mężczyzn HPV może powodować nowotwory odbytu i prącia.
„ Warto się szczepić, ponieważ występują typy onkogenne wirusa HPV. Kobiety mają ryzyko raka szyjki macicy, ale również u mężczyzn zakażenia będą wywoływały objawy chorobowe i nowotwory. Występowanie nowotworu okolicy odbytu, prącia czy w obrębie okolic intymnych nie jest częste, jednak jeżeli mężczyzna jest zaszczepiony wytwarza przeciwciała.” - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Na rynku są dostępne szczepionki przeciw HPV. Najwięcej korzyści daje zaszczepienie się w młodym wieku, przed rozpoczęciem współżycia. W Polsce od 1 czerwca tego roku, dzieci w wieku 12 i 13 lat mają dostęp do powszechnych, dobrowolnych i darmowych szczepień przeciw HPV.
„ Jeżeli dana osoba nie rozpoczęła współżycia, nie występuje zakażenie, nie ma wytworzonych przeciwciał, jest to idealny moment, żeby się zaszczepić. W przedziale 9-25 lat szczepienia mają największe korzyści. Nie jest powiedziane, że osoby po 25. roku życia nie mogą się zaszczepić, to tylko zalecenia.” - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Wirus HPV jest aktywny miejscowo i namnaża się w obrębie skóry oraz błony śluzowej. Z tego względu leczenie HPV polega na działaniu miejscowym, a nie stosuje się farmakoterapii doustnej. Metody wykorzystywane w leczeniu HPV to między innymi: krioterapia, łyżeczkowanie i laseroterapia.
„ Możemy całkowicie pozbyć się wirusa, jeżeli będziemy postępować we właściwy sposób i będą to niewielkie, zlokalizowane zmiany. Metody usuwania wirusa są mechaniczne i farmakologiczne. Krioterapia jest najbardziej powszechna i częściej stosowana, z mniejszym ryzykiem rozsiewania, ponieważ usuwamy wszystkie zakażone komórki. Nie istnieją leki doustne, które wyeliminują wirusa z organizmu. Wirus HPV rozmnaża się w obrębie naskórka, nabłonka, czyli błony śluzowej, w tym miejscu staje się aktywny miejscowo.” - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Cytologia wykrywa komórki nowotworowe, ale nie wykrywa wirusa HPV
Cytologia wykonywana jest w celu wykrywania komórek nowotworowych w obrębie szyjki macicy, jednak nie daje możliwości sprawdzenia obecności wirusa HPV. Z tego względu, kobietom oprócz cytologii zaleca się wykonywanie u ginekologa dodatkowego badania w kierunku HPV.
„ Cytologia jest badaniem, które głównie wykonujemy w celu sprawdzenia, czy nie ma komórek patologicznych w obrębie szyjki macicy, okolicach intymnych, czyli komórek dysplastycznych, które nieprawidłowo funkcjonują, rozmnażają się. Nie daje nam pełnej odpowiedzi, czy są to komórki zakażone wirusem HPV i jakim typem. Warto dodatkowo wykonać badanie w kierunku HPV. Jest proste, łatwe i praktycznie pobiera się tak jak cytologię.” - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
Wirusa HPV nie da się wykryć w badaniu krwi, a diagnostyka polega na pobraniu wymazu.
„ Nie ma badań krwi, które pozwoliłyby wykryć HPV. Istnieje jednak inne badanie, które możemy wykonać nawet samodzielnie w domu, odsyłając pobraną próbkę. Diagnostyka u lekarza polega na pobraniu wymazu, zarówno u kobiet jak i mężczyzn. W przypadku występowania objawów, pobiera się materiał miękką szczoteczką, więc metoda nie jest inwazyjna i nieprzyjemna.” - powiedziała dr n. med. Ewelina Biało-Wójcicka.
